Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-06, godz. 16:50 W Lublinie powstał mural odwzorowujący trasę wspinaczki Aleksandry Mirosław Mural przedstawiający w skali 1:1 trasę wspinaczki Aleksandry Mirosław powstał w Lublinie, w ramach pracy doktorskiej w Instytucie Sztuk Pięknych UMCS. Po… » więcej 2024-08-06, godz. 16:50 Kazachstan/ Władze wykorzystują AI do odnajdywania przestępców i osób zaginionych Od początku sierpnia na ulicach największego kazachstańskiego miasta, Ałmaty, oraz w położonym przy ujściu rzeki Ural do Morza Kaspijskiego mieście Atyrau… » więcej 2024-08-06, godz. 16:50 Paryż/skoki do wody - wieża 10-metrowa kobiet (wyniki) Wyniki skoków z wieży 10-metrowej kobiet: 1. Hongchan Quan (Chiny) 425,60 pkt 2. Yuxi Chen (Chiny) 420,70 3. Kim Mi Rae (Korea Płn.) 372,10 4. Caeli McKay… » więcej 2024-08-06, godz. 16:40 W. Brytania/ Sky News: zaplanowano 30 kolejnych protestów antyimigranckich w różnych miastach Trzydzieści kolejnych protestów planowanych jest na środę w różnych miastach Wielkiej Brytanii w związku z zabójstwem trzech kilkuletnich dziewczynek w… » więcej 2024-08-06, godz. 16:40 Paryż/skoki do wody - Chinka Quan obroniła tytuł z wieży 10 m Chinka Hongchan Quan obroniła w paryskim Aquatics Centre złoty medal olimpijski w skokach z wieży 10-metrowej. Srebrny krążek wywalczyła jej rodaczka Yuxi… » więcej 2024-08-06, godz. 16:40 Do konsultacji trafił projekt dot. akredytacji kształcenia ustawicznego Do konsultacji publicznych skierowano projekt nowego rozporządzenia ministra edukacji w sprawie akredytacji kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych… » więcej 2024-08-06, godz. 16:40 Bejda: dążymy do tego, aby Siły Zbrojne były jak najlepiej doposażone Wyciągamy wnioski z pola walki na Ukrainie i dążymy do tego, aby Siły Zbrojne były jak najlepiej doposażone - mówił we wtorek w Gdyni wiceminister obrony… » więcej 2024-08-06, godz. 16:30 Bułgaria/ W sofijskiej dzielnicy Botunec odkryto w basenie krokodyla Urzędnicy sofijskich władz miejskich odkryli w stołecznej dzielnicy Botunec krokodyla. Zwierze żyło w basenie, który po sprawdzeniu okazał się własnością… » więcej 2024-08-06, godz. 16:30 Rząd wysłuchał informacji nt. udziału Polski w wymianie więźniów pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Rosją Rada Ministrów na wtorkowym posiedzeniu wysłuchała informacji koordynatora służb specjalnych Tomasza Siemoniaka nt. udziału Polski w wymianie więźniów… » więcej 2024-08-06, godz. 16:30 Rząd zapoznał się ze sprawozdaniem z prac zespołu ds. Funduszu Kościelnego Rada Ministrów zapoznała się na wtorkowym posiedzeniu ze sprawozdaniem z prac Międzyresortowego Zespołu do spraw Funduszu Kościelnego - poinformowało Centrum… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »