Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-09, godz. 09:50 Julia Pietrucha po 10 latach przerwy wraca na plan filmowy (wideo) Wydawało się, że porzuciła aktorstwo na rzecz muzyki. Ale po 10 latach przerwy Julia Pietrucha zdecydowała się znów stanąć przed kamerą. Pod Warszawą… » więcej 2024-07-09, godz. 09:20 Tour de France - Własow wycofał się z wyścigu Rosyjski kolarz Aleksander Własow, który miał wspierać Słoweńca Primoza Roglica na górskich etapach, wycofał się z Tour de France z powodu złamanej kostki… » więcej 2024-07-09, godz. 09:20 Małopolskie/ Piotr Ćwik i Józef Gawron zrezygnowali z członkostwa w PiS Radni Sejmiku Województwa Małopolskiego - zastępca szefa Kancelarii Prezydenta Piotr Ćwik i były wicemarszałek Józef Gawron - zrezygnowali z członkostwa… » więcej 2024-07-09, godz. 09:00 UE: Cypr z najczystszymi kąpieliskami w Unii Europejskiej, Polska - z najbrudniejszymi Cypr może pochwalić się największym odsetkiem kąpielisk z 'doskonałą jakością wody'. Polska znalazła się w tym rankingu na ostatnim miejscu w Unii Europejskiej… » więcej 2024-07-09, godz. 08:40 Hisense przedstawia nowe motto „Hisense - więcej niż marka”, sygnalizując ważną inicjatywę wizerunkową marki… QINGDAO, Chiny, 5 lipca 2024 r. /PRNewswire/ -- Międzynarodowy lider segmentu elektroniki użytkowej i urządzeń gospodarstwa domowego, koncern Hisense, zaprezentował… » więcej 2024-07-09, godz. 08:30 Turcja/ Władze: mamy na orbicie pierwszego krajowego satelitę komunikacyjnego Władze Turcji poinformowały o wystrzeleniu we wtorek pierwszego satelity komunikacyjnego krajowej produkcji, który na orbitę wyniosła rakieta amerykańskiej… » więcej 2024-07-09, godz. 08:30 Paryż - reprezentacja Belgii największa od 1928 roku Reprezentacja Belgii na igrzyska w Paryżu będzie największa od 1928 roku - poinformował tamtejszy komitet olimpijski, ogłaszając listę 164 sportowców… » więcej 2024-07-09, godz. 07:50 Paryż - ceremonia otwarcia pilnie strzeżoną tajemnicą, ma być spektakularnie Szczegóły dotyczące ceremonii otwarcia igrzysk olimpijskich w Paryżu, zaplanowanej na 26 lipca po raz pierwszy poza stadionem, są we Francji pilnie strzeżoną… » więcej 2024-07-09, godz. 07:50 Szczyt NATO/ Przed umową z Polską Ukraina podpisała 20 podobnych porozumień o bezpieczeństwie Przed podpisaniem w poniedziałek porozumienia z Polską, Ukraina zawarła 20 podobnych umów dotyczących bezpieczeństwa z innymi swoimi sojusznikami. Obejmują… » więcej 2024-07-09, godz. 07:40 Prezydent Duda przybył do Waszyngtonu na Szczyt NATO We wtorek rano prezydent Andrzej Duda wraz z wicepremierem, szefem MON Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem i szefem MSZ Radosławem Sikorskim przybył do Waszyngtonu… » więcej
278279280281282283284
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »