Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-09, godz. 12:10 W wieku 77 lat zmarł aktor Jerzy Stuhr (opis) W wieku 77 lat zmarł aktor filmy i teatralny, polonista, profesor sztuk teatralnych Jerzy Stuhr - potwierdziła PAP Barbara Kwiatkowska z Narodowego Starego Teatru… » więcej 2024-07-09, godz. 12:00 Małopolskie/ Ponad 90 mln zł z rządu na inwestycje w 7. etapie OSPR Ponad 90 mln zł popłynie w latach 2026-2030 do samorządów w rejonie Oświęcimia, które są beneficjentami Oświęcimskiego Strategicznego Programu Rządowego… » więcej 2024-07-09, godz. 12:00 Zebrał się rząd, ministrowie zajmą się m.in. programem polskiej prezydencji w grupie V4 We wtorek przed godz. 12 zebrał się rząd, który zajmie się programem polskiej prezydencji w grupie V4. Kolejnym punktem obrad jest zmiana przepisów dotyczących… » więcej 2024-07-09, godz. 12:00 ME 2024 - Petit o Mbappe: jak dotąd nie jest godny być kapitanem Kylian Mbappe 'jak dotąd nie jest godny być kapitanem' piłkarskiej reprezentacji Francji - oświadczył we wtorek były reprezentant 'Trójkolorowych' Emmanuel… » więcej 2024-07-09, godz. 12:00 Francja/ Szef kampanii Zjednoczenia Narodowego złożył dymisję po przegranej w wyborach Gilles Pennelle, szef kampanii Zjednoczenia Narodowego (RN) podczas zakończonych w niedzielę wyborów parlamentarnych we Francji, złożył kolejnego dnia dymisję… » więcej 2024-07-09, godz. 12:00 Szczyt NATO/ Ekspert: jeśli ktoś liczy, że Sojusz zatrzyma się w kwestii wspierania Ukrainy, to się pomyli Najważniejszą decyzją szczytu NATO będzie przyjęcie pakietu wsparcia dla Ukrainy i dla Polski będzie to miało istotne znaczenie - powiedział PAP ekspert… » więcej 2024-07-09, godz. 11:50 Jerzy Radziwiłowicz o Jerzym Stuhrze: był wszechstronnym artystą teatru i filmu Był wszechstronnym artystą teatru i filmu, a poza tym był bliskim przyjacielem - mówi PAP aktor Jerzy Radziwiłowicz o zmarłym aktorze Jerzym Stuhrze. Artysta… » więcej 2024-07-09, godz. 11:50 W wieku 77 lat zmarł aktor Jerzy Stuhr (krótka) W wieku 77 lat zmarł aktor filmy i teatralny, polonista, profesor sztuk teatralnych Jerzy Stuhr - potwierdziła PAP pracownica Starego Teatru w Krakowie, z którą… » więcej 2024-07-09, godz. 11:40 Tenisistka Petra Kvitova została matką Dwukrotna zwyciężczyni wielkoszlemowego Wimbledonu Czeszka Petra Kvitova została mamą. Na Facebooku zamieściła zdjęcie swojej dłoni dotykającej dłoni… » więcej 2024-07-09, godz. 11:30 Od wtorku w Poznaniu 11. Poznań Design Festiwal Kilkadziesiąt wydarzeń, wystaw, warsztatów czy wykładów, złoży się na tegoroczny, 11. Poznań Design Festiwal. Po raz pierwszy festiwal ma dwie odsłony:… » więcej
274275276277278279280
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »