Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 15:50 Kraków/ Muzyka śląska, Chopin i żydowskie mazurki na 20. Festiwalu Muzyki Polskiej Koncertem muzyki śląskiej z XIV i XV wieku rozpocznie się w sobotę w Krakowie 20. Festiwal Muzyki Polskiej. W programie wydarzenia znalazło się siedem koncertów… » więcej 2024-07-08, godz. 15:50 Prof. Wnuk: zmiany na wystawie MIIWŚ zamierzamy wprowadzić w ciągu najbliższych miesięcy Szef Muzeum II Wojny Światowej prof. Rafał Wnuk zapowiedział w poniedziałek, że zamierza w ciągu najbliższych miesięcy wprowadzić zmiany na wystawie głównej… » więcej 2024-07-08, godz. 15:50 Lubuskie / Śmiertelny wypadek na A2 koło Słubic Do śmiertelnego wypadku doszło w poniedziałek na autostradzie A2 koło Słubic. Kierujący busem uderzył w ciężarówkę. » więcej 2024-07-08, godz. 15:50 Wimbledon - Rybakina w ćwierćfinale Rozstawiona z numerem czwartym Jelena Rybakina awansowała do ćwierćfinału wielkoszlemowego Wimbledonu po kreczu jej rywalki Rosjanki Anny Kalinskiej (nr 17.)… » więcej 2024-07-08, godz. 15:50 Łódź/ Największe uczelnie nie planują na razie podwyżki opłat w akademikach Opłaty w domach akademickich dwóch największych uczelni w Łodzi - Politechniki i Uniwersytetu - pozostaną na ubiegłorocznym poziomie. Przez całe wakacje… » więcej 2024-07-08, godz. 15:40 Łódzkie/ Udaremniono nielegalny wywóz z kraju szczepionek przeciw HPV Wywóz z kraju ponad tysiąca szczepionek przeciw HPV wpisanych na wydaną przez ministra zdrowia listę leków zagrożonych brakiem dostępności udaremnili funkcjonariusze… » więcej 2024-07-08, godz. 15:40 Prezydent: rozpoczęcie akcesji Ukrainy do NATO byłoby sygnałem spójności i zdecydowania Sojuszu (króka2) Przyjęcie Ukrainy do NATO wymaga czasu, ale rozpoczęcie procesu akcesyjnego wzmocniłoby morale obrońców, a Rosji pokazało spójność i zdecydowanie Sojuszu… » więcej 2024-07-08, godz. 15:40 Warszawa/ Wstępne czyszczenie pomnika Syreny kosztowało 5 tys. zł Wstępne czyszczenie pomnika Syreny - rzeźby i niewielkich powierzchni piaskowca - kosztowało 5 tys. zł. Ostateczne koszty naprawy zniszczonego pomnika będą… » więcej 2024-07-08, godz. 15:40 Prezydent Duda: od początku wspieramy europejskie i euroatlantyckie aspiracje Ukrainy (krótka) Jeżeli społeczeństwo ukraińskie będzie miało wolę przynależności do Sojuszu Północnoatlantyckiego, to NATO nie może się wahać i Ukraina musi zostać… » więcej 2024-07-08, godz. 15:40 Rosja/ Wiceadmirał Lipilin został dowódcą Floty Bałtyckiej Wiceadmirał Siergiej Lipilin został dowódcą rosyjskiej Floty Bałtyckiej - poinformował w poniedziałek Reuters, powołując się na media rosyjskie. » więcej
261262263264265266267
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »