Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 17:50 Speedway of Nations - Polacy o pierwsze zwycięstwo (zapowiedź) We wtorek w Manchesterze polscy żużlowcy wystąpią w pierwszym półfinale zawodów Speedway of Nations, które są uznawane za drużynowe mistrzostwa świata… » więcej 2024-07-08, godz. 17:50 Singapur/ Władze zatwierdziły do spożycia 16 gatunków owadów 16 gatunków owadów, w tym świerszcze, szarańcze i jedwabniki, zostało zatwierdzonych w Singapurze jako żywność, poinformowała w poniedziałek Agencja… » więcej 2024-07-08, godz. 17:50 ONZ/ Rada Bezpieczeństwa zbierze się we wtorek w sprawie rosyjskiego ostrzału szpitala Rada Bezpieczeństwa ONZ zbierze się we wtorek na żądanie Wielkiej Brytanii, Francji, Ekwadoru, Słowenii i USA w sprawie ataku Rosji na szpital dziecięcy… » więcej 2024-07-08, godz. 17:50 Podkarpackie/ W Elektrociepłowni Rzeszów wybudowana została nowa kotłownia gazowa Zakończyła się budowa nowej kotłowni gazowej w Elektrociepłowni Rzeszów. Inwestycja składa się z sześciu kotłów gazowych o łącznej mocy cieplnej 186… » więcej 2024-07-08, godz. 17:40 Mazowieckie/ Granat z II wojny światowej znaleziony nad Bugiem Granat z II wojny światowej znalazł mężczyzna wypoczywający w weekend nad Bugiem w pow. łosickim. Niewybuch zabrali w poniedziałek wezwani na miejsce saperzy… » więcej 2024-07-08, godz. 17:40 Kevin Spacey nagrodzony za występ w thrillerze "Control" Nie sposób oprzeć się wrażeniu, że organizatorzy mniej znanych ceremonii rozdania nagród filmowych znaleźli łatwy sposób na rozgłos. Okazuje się, że… » więcej 2024-07-08, godz. 17:30 Łódź/ W szpitalu im. Kopernika powstanie ogród z roślinami leczniczymi Ogród pełen roślin leczniczych, który ma służyć do hortiterapii i zmniejszać stres pacjentów, powstanie w ośrodku onkologicznym wojewódzkiego szpitala… » więcej 2024-07-08, godz. 17:30 Budowa dróg, modernizacja kolei, współpraca na rynkach rolnych w polsko-ukraińskim porozumieniu Rozbudowę sieci dróg ekspresowych w kierunku Ukrainy, modernizację połączeń kolejowych na przejściach granicznych, rozwój infrastruktury terminali przeładunkowych… » więcej 2024-07-08, godz. 17:30 Francja/ 17 lipca strajk pracowników lotnisk paryskich; żądają premii za pracę w okresie igrzysk Kilka związków zawodowych skupiających personel lotnisk obsługujących Paryż wezwało w poniedziałek do strajku 17 lipca, około 10 dni przed otwarciem igrzysk… » więcej 2024-07-08, godz. 17:20 Ekspert: neoimperialne ambicje Kremla sięgają daleko poza granice Ukrainy W obliczu neoimperialnych, sięgających daleko poza granice Ukrainy ambicji Kremla uzasadnione jest stwierdzenie premiera Donalda Tuska, że nasze wsparcie okazywane… » więcej
246247248249250251252
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »