Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 21:00 Paryż - rekordowo liczna ekipa Włoch - 403 sportowców Rekordowy skład będzie miała reprezentacja Włoch na igrzyska olimpijskie w Paryżu. Jak ujawnił w poniedziałek Włoski Komitet Olimpijski (CONI) w ekipie… » więcej 2024-07-08, godz. 21:00 Hołownia: w listopadzie zdecyduję o udziale w wyborach prezydenckich Lider Polski2050, marszałek Sejmu Szymon Hołownia powiedział w TVN24, że w listopadzie zdecyduje o tym, czy będzie kandydować w przyszłorocznych wyborach… » więcej 2024-07-08, godz. 20:50 Lubuskie/ Śmiertelny wypadek pod Gorzowem; nie żyje motocyklista Do wypadku doszło w poniedziałek, 8 lipca, na DK22 koło miejscowości Zdroisko pod Gorzowem Wlkp. W wyniku zderzenia auta z motocyklem śmierć poniósł m… » więcej 2024-07-08, godz. 20:50 Małopolskie/ Barbara Nowak wycofała się z decyzji o rezygnacji z mandatu radnej Była małopolska kurator oświaty Barbara Nowak wycofała się w poniedziałek z decyzji o rezygnacji z mandatu radnej województwa małopolskiego. Poinformowała… » więcej 2024-07-08, godz. 20:40 Copa America - Urugwajczyk Araujo nie zagra do końca turnieju Piłkarz reprezentacji Urugwaju Ronald Araujo w ćwierćfinale Copa America z Brazylią doznał kontuzji, która wyklucza go z udziału w reszcie turnieju. To… » więcej 2024-07-08, godz. 20:40 Copa America - trener Paragwaju Garnero zwolniony Piłkarska Federacja Paragwaju zwolniła w poniedziałek ze stanowiska pierwszego trenera reprezentacji Argentyńczyka Daniela Garnero. Powodem - jak napisano… » więcej 2024-07-08, godz. 20:30 Przed szczytem NATO premier Tusk i prezydent Zełenski podpisali umowę o bezpieczeństwie (synteza) Premier Donald Tusk i prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski podpisali w poniedziałek umowę o bezpieczeństwie między Polską a Ukrainą w przededniu szczytu… » więcej 2024-07-08, godz. 20:20 MC pracuje nad nowelizacją ustawy o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano informację o projekcie nowelizacji ustawy o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli. Zakłada… » więcej 2024-07-08, godz. 20:10 Prezydent: celem obecności Polski na szczycie NATO jest wzmacnianie bezpieczeństwa w naszej części Europy (opis) Najważniejszym celem obecności Polski na szczycie NATO w Waszyngtonie jest wzmacnianie zdolności obronnych i wzmacnianie bezpieczeństwa w naszej części Europy… » więcej 2024-07-08, godz. 20:00 USA/ Biden: nie obchodzi mnie to, co myślą elity; nie wycofam się Nie obchodzi mnie, co myślą elity i wielkie nazwiska; nigdzie się nie wybieram - zadeklarował w poniedziałek prezydent USA Joe Biden w niezapowiadanym wcześniej… » więcej
233234235236237238239
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »