Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 08:50 Ranking WTA - Świątek nie straci prowadzenia przez minimum dwa miesiące Iga Świątek, choć odpadła już w trzeciej rundzie Wimbledonu, to wciąż jest bezpieczna na pierwszym miejscu światowego rankingu tenisistek. Tylko rundę… » więcej 2024-07-08, godz. 08:40 Francja/ Oficjalne wyniki II tury wyborów: wygrywa Nowy Front Ludowy (opis) Francuskie MSW poinformowało w poniedziałek, że w II turze wyborów parlamentarnych lewicowy sojusz Nowy Front Ludowy (NFP) uzyskał 182 mandaty, centrowy obóz… » więcej 2024-07-08, godz. 08:30 35 lat temu zmarł Jerzy Pertek, pisarz marynista, autor „Wielkich dni małej floty” 8 lipca 1989 roku zmarł w Poznaniu Jerzy Pertek, pisarz marynista, nazywany „morskim Sienkiewiczem”; autor m.in. „Wielkich dni małej floty”, najlepszej… » więcej 2024-07-08, godz. 08:20 Korea Płd./ Media: w odpowiedzi na ofertę Polski ws. sprzedaży dronów Seul wyśle delegację do Warszawy W odpowiedzi na zaprezentowaną przez Polskę ofertę sprzedaży dronów rząd Korei Płd. w weekend wyśle do Warszawy delegację, która przeanalizuje wydajność… » więcej 2024-07-08, godz. 08:20 Rz: Smartfony "kradną" dzieciom sen. Wyniki badań w Polsce niepokoją Dzieci i nastolatki do nocy 'siedzą' w smartfonach i w internecie. Ich sen skrócił się nawet o trzy godziny, na co wskazuje badanie naukowców - informuje… » więcej 2024-07-08, godz. 07:50 ME 2024 - Griezmann, Hernandez, Laporte i Le Normand, czyli piłkarze dwóch kultur Francuzi Antoine Griezmann i Theo Hernandez, którzy dorastali jako piłkarze po drugiej stronie Pirenejów, zmierzą się z mającym francuskie korzenie reprezentantem… » więcej 2024-07-08, godz. 07:50 Podkarpackie/ Podtopienia, uszkodzone dachy, brak prądu i 310 interwencji strażaków w niedzielę W niedzielę przez Podkarpacie przeszły gwałtowne burze. Strażacy interweniowali 310 razy. Głównie pomagali wypompowywać wodę z zalanych budynków, usuwali… » więcej 2024-07-08, godz. 07:50 Nie powstanie oczekiwany przez fanów serial umiejscowiony w uniwersum Batmana Tuż przed premierą drugiej części „Jokera” oraz serialu, którego bohaterem jest Pingwin, wydawałoby się, że w uniwersum Batmana wszystko jest w jak… » więcej 2024-07-08, godz. 07:30 Francja/ Ostateczne wyniki II tury wyborów: wygrywa Nowy Front Ludowy (krótka) Nowy Front Ludowy (NFP) zdobył najwięcej głosów w II turze wyborów parlamentarnych we Francji, uzyskując 182 mandaty w Zgromadzeniu Narodowym - wynika z… » więcej 2024-07-08, godz. 07:20 Oświęcim kupuje dziewięć autobusów elektrycznych; pierwsze dotrą w 2025 roku W drugiej połowie 2025 roku do Oświęcimia dotrą pierwsze dwa z dziewięciu autobusów elektrycznych, które zasilą flotę komunalnego Miejskiego Zakładu… » więcej
180181182183184185186
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »