Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-03, godz. 10:50 Paryż/wioślarstwo - triumf Holenderki Florijn w jedynce Holenderska wioślarka Karolien Florijn zdobyła złoty medal igrzysk olimpijskich w Paryżu w rywalizacji jedynek. Drugie miejsce zajęła broniąca tytułu Nowozelandka… » więcej 2024-08-03, godz. 10:50 Paryż/ strzelectwo - Jiin Yang złotą medalistką w strzelaniu z pistoletu na 25 metrów Jiin Yang z Korei Płd. zdobyła złoty medal igrzysk olimpijskich w Paryżu w strzelaniu z pistoletu na 25 metrów. Srebrno przypadło Francuzce Camille Jedrzejewski… » więcej 2024-08-03, godz. 10:40 Dolnośląskie/ Ok. 250 interwencji straży pożarnej w związku z intensywnymi opadami W związku z ulewami strażacy na Dolnym Śląsku interweniowali ok. 250 razy - powiedział w sobotę PAP kpt. Przemysław Rogalewicz. Wezwania dotyczyły głównie… » więcej 2024-08-03, godz. 10:20 Łódzkie/ Koncert w 100-lecie przyznania Nagrody Nobla "Chłopom" KapelaTęgie Chłopy wystąpi w sobotę - w ramach 25. Wędrownego Festiwalu Filharmonii Łódzkiej 'Kolory Polski' - w Lipcach Reymontowskich, przypominając… » więcej 2024-08-03, godz. 10:10 Poznań/ Bezpłatne badania w ramach „Białej Soboty” na Głuszynie Badania wzroku i słuchu, konsultacje dietetyczne i nauka pierwszej pomocy czekają na mieszkańców Poznania w ramach „Białej Soboty” na Głuszynie. Dorośli… » więcej 2024-08-03, godz. 10:00 Paryż/siatkówka plażowa - porażka Bryla i Łosiaka w ostatnim meczu grupowym Siatkarze plażowi Michał Bryl i Bartosz Łosiak przegrali z Niemcami Nilsem Ehlersem i Clemensem Wicklerem 0:2 (19:21, 15:21) w ich ostatnim meczu fazy grupowej… » więcej 2024-08-03, godz. 09:50 Pomorskie/ Po wypadku zablokowana dk 25 w Głędowie Po zderzeniu czterech samochodów osobowych w Głędowie na drodze krajowej nr 25 między Człuchowem a Kamieniem Krajeńskim jezdnia jest zablokowana. Na skutek… » więcej 2024-08-03, godz. 09:40 W piątek trzy osoby zginęły w wypadkach drogowych; utonęły trzy osoby W piątek w trzech wypadkach drogowych zginęły trzy osoby - poinformowała policja na mapie wypadków drogowych ze skutkiem śmiertelnym. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa… » więcej 2024-08-03, godz. 09:30 Paryż/badminton - oświadczyny chińskiej pary na korcie Chińska badmintonistka Huang Ya Qion zdobyła w Paryżu złoty medal olimpijski w grze mieszanej z Zheng Si Wei. Po finale jej życiowy partner Yuchen Liu oświadczył… » więcej 2024-08-03, godz. 08:50 Rosja/ Zmarł Paweł Kusznir, który głodował w proteście przeciwko wojnie z Ukrainą W areszcie w Birobidżanie na rosyjskim Dalekim Wschodzie zmarł Paweł Kusznir, muzyk i działacz antywojenny, który ogłosił suchą głodówkę w proteście… » więcej
110111112113114115116
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »