Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-03, godz. 17:40 Paryż/badminton - Chen Qing Chen i Jia Yi Fan wygrały chiński finał debla Rozstawione z numerem jeden Chinki Chen Qing Chen i Jia Yi Fan, wicemistrzynie z 2021 roku w Tokio, triumfowały w grze podwójnej olimpijskiego turnieju w badmintonie… » więcej 2024-08-03, godz. 17:30 USA i Wielka Brytania wzywają swoich obywateli, by opuścili Liban Władze USA i Wielkiej Brytanii zaapelowały w sobotę do swoich obywateli, aby opuścili Liban w związku z eskalacją napięcia na Bliskim Wschodzie. Szwecja… » więcej 2024-08-03, godz. 17:20 Paryż/strzelectwo - skeet (wyniki) Wyniki strzelania w konkurencji skeet: 1. Vincent Hancock (USA) 58 pkt2. Conner Lynn Prince (USA) 573. Lee Meng Yuan (Tajwan) 454. Tammaro Cassandro (Włochy)… » więcej 2024-08-03, godz. 17:20 Ukraina/ Sztab: zatopiliśmy rosyjski okręt podwodny „Rostów nad Donem” Ukraińskie wojska zatopiły w porcie wojskowym w Sewastopolu rosyjski okręt podwodny „Rostów nad Donem” i zniszczyły na okupowanym Krymie kompleks rakietowy… » więcej 2024-08-03, godz. 17:20 Czechy/ Uroczystości upamiętniające ofiary niemieckiej zbrodni w Żywocicach na Zaolziu Podczas uroczystości upamiętniających 80. rocznicę zbrodni w Żywocicach na Zaolziu, gdzie Niemcy zamordowali 36 Polaków i Czechów, wypuszczono 36 gołębi… » więcej 2024-08-03, godz. 17:20 Paryż/strzelectwo - Amerykanin Vincent Hancock złotym medalistą w skeecie Amerykanin Vincent Hancock zdobył złoty medal igrzysk olimpijskich w Paryżu w strzeleckiej konkurencji skeet. Srebrny medal przypadł jego rodakowi Connerowi… » więcej 2024-08-03, godz. 17:20 USA/ Reuters: troje doradców kampanii Baracka Obamy w sztabie wyborczym Kamali Harris Wiceprezydent USA Kamala Harris zaprosiła do swej kampanii wyborczej przed listopadowymi wyborami prezydenckimi troje czołowych doradców dwóch zwycięskich… » więcej 2024-08-03, godz. 17:10 Kujawsko-pomorskie/ Po wypadku zablokowana dk 25 koło Kamienia Krajeńskiego - objazd Zablokowana jest droga krajowa nr 25 w Orzełku koło Kamienia Krajeńskiego (woj. kujawsko-pomorskie), gdzie zderzyły się dwa samochody osobowe. Jedna osoba… » więcej 2024-08-03, godz. 17:00 Ekstraklasa piłkarska – GKS Katowice – Raków 0:1 (opis,) GKS Katowice - Raków Częstochowa 0:1 (0:1) Bramki: 0:1 Jean Carlos Silva (29-głową). Żółta kartka - Raków Częstochowa: Jonatan Braut Brunes, Kacper… » więcej 2024-08-03, godz. 17:00 Paryż/jeździectwo - awans Niemki Werth na czwarte miejsce multimedalistów letnich igrzysk (dokumentacja) Niemka Isabell Werth zdobywając w sobotę złoty medal igrzysk w Paryżu w jeździeckim drużynowym konkursie ujeżdżenia Grand Prix przesunęła się z dwunastego… » więcej
102103104105106107108
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »