Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-03, godz. 18:10 Paryż/golf - Hiszpan Rahm i Amerykanin Schauffele liderami przed finałem Po trzech rundach olimpijskiego turnieju golfa na prowadzeniu plasują się Hiszpan Jon Rahm i zdobywca złota igrzysk w Tokio Amerykanin Xander Schauffele. Obaj… » więcej 2024-08-03, godz. 18:10 Paryż/kolarstwo - wyścig ze startu wspólnego mężczyzn (wyniki) Wyniki wyścigu kolarskiego ze startu wspólnego mężczyzn (272,1 km): 1. Remco Evenepoel (Belgia) - 6:19.34 2. Valentin Madouas (Francja) strata 1.11 3… » więcej 2024-08-03, godz. 18:10 Paryż/kolarstwo - drugi złoty medal Evenepoela, Aniołkowski na 61. miejscu Belg Remco Evenepoel zdobył drugi złoty medal olimpijski w Paryżu. Po zwycięstwie w jeździe indywidualnej na czas, wygrał w pięknym stylu wyścig ze startu… » więcej 2024-08-03, godz. 18:00 Poznań/ Powstał nowy punkt ładowania samochodów elektrycznych w Poznaniu Nowe stacje ładowania samochodów elektrycznych dostępne są na terenie MTP, przy wjeździe od ulicy Śniadeckich - poinformowała Grupa MTP. Od teraz uczestnicy… » więcej 2024-08-03, godz. 18:00 USA/Harris chce debaty z Trumpem w ABC 10 września, on nalega na 4 września w Fox News Wiceprezydent USA Kamala Harris zamierza dążyć do organizacji jej debaty przedwyborczej z kandydatem Republikanów Donaldem Trumpem 10 września w telewizji… » więcej 2024-08-03, godz. 17:50 Ekstraklasa piłkarska – GKS Katowice – Raków 0:1 (opinie) Po meczu piłkarskiej ekstraklasy GKS Katowice - Raków Częstochowa (0:1) powiedzieli: Marek Papszun (trener Rakowa): „To był dla nas trudny mecz. Zwycięstwo… » więcej 2024-08-03, godz. 17:50 Rosja/ Ekspert: wymiana, w której Rosja oddała więźniów, nie oznacza odprężenia Rosyjski politolog Andriej Baunow ocenia w publikacji think tanku Carnegie, że wymiana więźniów politycznych na agentów Rosji nie oznacza odprężenia w relacjach… » więcej 2024-08-03, godz. 17:40 Niemcy/ Szef CSU o wyborach do landtagów na wschodzie kraju: temat migracji odegra kluczową rolę Szef CSU, premier Bawarii Markus Soeder powiedział dziennikowi „Sueddeutsche Zeitung”, że temat migracji odegra kluczową rolę w zbliżających się wyborach… » więcej 2024-08-03, godz. 17:40 Paryż/badminton - gra podwójna kobiet (wyniki) Wyniki turnieju gry podwójnej kobiet w badmintonie:finałChen Qing Chen, Jia Yi Fan (Chiny) - Liu Sheng Shu, Tan Ning (Chiny) 2:0 (22:20, 21:15)o brązowy medalNami… » więcej 2024-08-03, godz. 17:40 Paryż/tenis - polscy kibice dumni ze Świątek, ale jest nutka rozczarowania (wideo) Polscy kibice są dumni z Igi Świątek, która zdobyła brązowy medal igrzysk olimpijskich w Paryżu. To pierwszy krążek polskich tenisistów w historii. Fani… » więcej
101102103104105106107
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »