Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-03, godz. 17:50 Ekstraklasa piłkarska – GKS Katowice – Raków 0:1 (opinie) Po meczu piłkarskiej ekstraklasy GKS Katowice - Raków Częstochowa (0:1) powiedzieli: Marek Papszun (trener Rakowa): „To był dla nas trudny mecz. Zwycięstwo… » więcej 2024-08-03, godz. 17:50 Rosja/ Ekspert: wymiana, w której Rosja oddała więźniów, nie oznacza odprężenia Rosyjski politolog Andriej Baunow ocenia w publikacji think tanku Carnegie, że wymiana więźniów politycznych na agentów Rosji nie oznacza odprężenia w relacjach… » więcej 2024-08-03, godz. 17:40 Niemcy/ Szef CSU o wyborach do landtagów na wschodzie kraju: temat migracji odegra kluczową rolę Szef CSU, premier Bawarii Markus Soeder powiedział dziennikowi „Sueddeutsche Zeitung”, że temat migracji odegra kluczową rolę w zbliżających się wyborach… » więcej 2024-08-03, godz. 17:40 Paryż/badminton - gra podwójna kobiet (wyniki) Wyniki turnieju gry podwójnej kobiet w badmintonie:finałChen Qing Chen, Jia Yi Fan (Chiny) - Liu Sheng Shu, Tan Ning (Chiny) 2:0 (22:20, 21:15)o brązowy medalNami… » więcej 2024-08-03, godz. 17:40 Paryż/tenis - polscy kibice dumni ze Świątek, ale jest nutka rozczarowania (wideo) Polscy kibice są dumni z Igi Świątek, która zdobyła brązowy medal igrzysk olimpijskich w Paryżu. To pierwszy krążek polskich tenisistów w historii. Fani… » więcej 2024-08-03, godz. 17:40 Paryż/badminton - Chen Qing Chen i Jia Yi Fan wygrały chiński finał debla Rozstawione z numerem jeden Chinki Chen Qing Chen i Jia Yi Fan, wicemistrzynie z 2021 roku w Tokio, triumfowały w grze podwójnej olimpijskiego turnieju w badmintonie… » więcej 2024-08-03, godz. 17:30 USA i Wielka Brytania wzywają swoich obywateli, by opuścili Liban Władze USA i Wielkiej Brytanii zaapelowały w sobotę do swoich obywateli, aby opuścili Liban w związku z eskalacją napięcia na Bliskim Wschodzie. Szwecja… » więcej 2024-08-03, godz. 17:20 Paryż/strzelectwo - skeet (wyniki) Wyniki strzelania w konkurencji skeet: 1. Vincent Hancock (USA) 58 pkt2. Conner Lynn Prince (USA) 573. Lee Meng Yuan (Tajwan) 454. Tammaro Cassandro (Włochy)… » więcej 2024-08-03, godz. 17:20 Ukraina/ Sztab: zatopiliśmy rosyjski okręt podwodny „Rostów nad Donem” Ukraińskie wojska zatopiły w porcie wojskowym w Sewastopolu rosyjski okręt podwodny „Rostów nad Donem” i zniszczyły na okupowanym Krymie kompleks rakietowy… » więcej 2024-08-03, godz. 17:20 Czechy/ Uroczystości upamiętniające ofiary niemieckiej zbrodni w Żywocicach na Zaolziu Podczas uroczystości upamiętniających 80. rocznicę zbrodni w Żywocicach na Zaolziu, gdzie Niemcy zamordowali 36 Polaków i Czechów, wypuszczono 36 gołębi… » więcej
9899100101102103104
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »