We wtorek od godz. 13 w Katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie odbywa się msza święta pogrzebowa dr. Jerzego Targalskiego, historyka, doktora nauk humanistycznych, politologa, orientalisty, działacza opozycyjnego w okresie PRL i publicysty.

W imieniu prezydenta list do uczestników uroczystości odczytała jego doradczyni Zofia Romaszewska. Przekazała również na ręce rodziny Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski nadany przez prezydenta Jerzemu Targalskiemu.

"Z głębokim smutkiem żegnamy śp. pana doktora Jerzego Targalskiego – wielkiego patriotę, działacza opozycji antykomunistycznej, wybitnego historyka, politologa i publicystę, badacza dziejów najnowszych krajów Europy Środkowo-Wschodniej, prawego i dobrego człowieka. Z pasją nauczał nas pojmowania mechanizmów historii oraz wiary w zwycięstwo prawdy nad kłamstwem, wolności nad przemocą, dobra nad złem. Wraz z jego odejściem polska nauka i nurt życia publicznego skoncentrowany na polskiej racji stanu ponoszą wielką stratę" - napisał w liście prezydent.

Podkreślił, że Targalski był "człowiekiem ogromnej erudycji, a zarazem moralnej bezkompromisowości, odwagi i obywatelskiego zaangażowania". "Zdecydowanie opowiedział się po stronie represjonowanych przez reżim komunistyczny, podejmując współpracę z Komitetem Obrony Robotników, uczestnicząc w zbiórkach środków dla wsparcia prześladowanych, a także angażując się w działalność podziemnych wydawnictw, takich jak +Krąg+ i +Głos+. Był za to szykanowany i pozbawiony możliwości pracy naukowej na Uniwersytecie Warszawskim. Kiedy dzięki wzbierającej fali wolności po Polskim Sierpniu 1980 roku udało mu się powrócić na uczelnię, został członkiem NSZZ +Solidarność+ na Wydziale Historycznym UW. Po wprowadzeniu stanu wojennego musiał się ukrywać, ale nadal działał w podziemiu. Na emigracji publikował pod pseudonimem Józef Darski i zyskał duże uznanie jako współpracownik +Kontaktu+, +Kultury+ i Radia Wolna Europa" - przypomniał w liście prezydent.

Wskazał, że pasją Targalskiego "była historia – po początkowym zainteresowaniu starożytnością skupił się na historii współczesnej naszego regionu, na doświadczeniach sąsiadów, szczególnie ze wschodu, z którymi dzieliliśmy wspólnotę dziejowego losu". "Był jednym z inicjatorów niezależnych badań nad systemami komunistycznymi w Europie Środkowo-Wschodniej, m.in. współkreując podziemne czasopismo +Obóz+, zawierające wnikliwe analizy, które stanowiły początki nowoczesnej polskiej sowietologii" - zwrócił uwagę prezydent.

Ocenił, że Targalski "jako świetny znawca historii i polityki, o perfekcyjnej, drążącej szczegóły wiedzy, w wolnej już Polsce swoimi badaniami i publikacjami wprowadzał nas w meandry przemian ustrojowych w naszym regionie, w sposób szczególny odsłaniając rolę, jaką w tych procesach odgrywały tajne służby komunistyczne oraz ich byli funkcjonariusze". "Zaangażowany w działalność Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, prowadził tu zajęcia, przekazując wiedzę o narodach i krajach naszego wschodniego sąsiedztwa. Z oddaniem pracował na rzecz rozwoju wolnych mediów. Z ostatnich lat zapamiętaliśmy Jerzego Targalskiego jako przenikliwego analityka, śledzącego rozwój sytuacji w naszym regionie i wskazującego na jej geopolityczne konteksty" - podkreślił prezydent.

Dodał, że historyk "mimo poważnych problemów ze zdrowiem pozostawał aktywny i nieobojętny na bieg polskich spraw". "W uznaniu jego wybitnych zasług dla Rzeczypospolitej postanowiłem o nadaniu Jerzemu Targalskiemu Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski. Niestety, nie dane mu było uczestniczyć w uroczystości wręczenia tego odznaczenia. Pozostanie w naszej pamięci jako wzór i nauczyciel patriotycznych powinności, mentor pokoleń Polski niepodległej. Tak zasłużony, obdarzony tak wieloma talentami – był zarazem skromnym, ciepłym, pełnym poczucia humoru człowiekiem. Będzie go nam bardzo brakowało. Bliskim i przyjaciołom zmarłego składam wyrazy głębokiego współczucia. Niech odpoczywa w pokoju!" - napisał prezydent.(PAP)

autor: Katarzyna Krzykowska, Marta Stańczyk

ksi/ mas/ aszw/ mark/