Amerykańska agencja prowadzi program o nazwie Artemis, którego celem jest ponowne wysłanie ludzi na Księżyc. Program jest realizowany we współpracy z prywatnymi firmami oraz partnerami międzynarodowymi, np. z Europejską Agencją Kosmiczną.

Jednym z elementów programu jest misja łazika Volatiles Investigating Polar Exploration Rover (VIPER). Pojazd ma wylądować w pobliżu zachodniego brzegu krateru Nobile obok południowego bieguna Księżyca. Będzie wyniesiony z Ziemi przy pomocy rakiety Falcon Heavy firmy SpaceX, a w dostaniu się na powierzchnię pomoże mu lądownik Griffin firmy Astrobotic.

Zadaniem, jakie będzie miał łazik, będą poszukiwania wody – znajdującej się na powierzchni lub podpowierzchniowej.

Biegun południowy Księżyca należy do najzimniejszych miejsc w Układzie Słonecznym. Żadna misja nie eksplorowała do tej pory tego obszaru na powierzchni, był jedynie badany z orbity. Tego typu obserwacje wskazują, że woda w formie lodu, a także inne potencjalnie przydatne zasoby, mogą występować w stale zacienionych obszarach w kraterach wokół bieguna.

„Po wylądowaniu na księżycowej powierzchni VIPER przeprowadzi pomiary na miejscu, które potwierdzą czy na biegunie południowym Księżyca są dostępne woda i inne zasoby. Obszary otaczające krater Nobile są najbardziej obiecujące w tym naukowym zadaniu” powiedział Thomas Zurbuchen, zastępca kierownika ds. naukowych w centrali NASA.

Jak wskazuje Zurbuchen, dane przesłane przez łazik VIPER dadzą naukowcom księżycowym na całym świecie wgląd w lepsze poznanie pochodzenia, ewolucji i historii Księżyca oraz pomogą w przyszłych misjach programu Artemis.

Krater Nobiles ma 73 km średnicy i powstał w wyniku upadku innego ciała z kosmosu. Jest stale zacieniony, co pozwala na występowanie w nim wody w formie lodu. Wokół są też inne mniejsze kratery, które być może także uda się zbadać.

Zespół NASA starannie przeanalizował trasy dla łazika, biorąc pod uwagę kwestię ładowania paneli słonecznych i utrzymywania przez niego odpowiedniej temperatury. Wytypowano sześć miejsc do badań naukowych, będą też możliwości poszerzenia tej listy. Misja pojazdu ma potrwać 100 dni. Zbadany zostanie obszar o powierzchni 93 kilometrów kwadratowych, rozciągający się na 16 x 24 km. (PAP)

cza/ zan/