"Reprezentujecie panie trzy pokolenia polskiej elity intelektualnej na przestrzeni ostatnich 40 lat, a wasz wkład był merytoryczny i decydujący dla promowania kultury waszego kraju we Francji oraz dla stosunków francusko-polskich" - powiedział podczas uroczystości ambasador Billet.

Zaznaczył, że "kultura jest bohaterką naszego wieczoru". "Kultura jest wielkim spoiwem, mocnym motorem w naszych relacjach" - wyjaśnił.

Ambasador Francji w Polsce przypomniał, że Order Sztuki i Literatury został ustanowiony w 1957 r. i jest przyznawany "za wyjątkowe dokonania artystyczne lub literackie, a także za promowanie literatury i sztuki we Francji i na świecie".

W laudacji ambasador Billet podkreślił, że Karolina Ziębińska-Lewandowska "jest historyczką sztuki z tytułem doktora i również doświadczoną kuratorką przez lata związaną z Narodową Galerią Sztuki - Zachętą". "Od roku jest pani dyrektorem Muzeum Warszawy. Oprócz tego pani życie zawodowe i prywatne jest nierozłącznie związane z Francją. Trzeba pamiętać, że od marca 2014 r. była pani kuratorem działu fotografii w paryskim Muzeum Narodowym Sztuki Współczesnej - Centre Pompidou, które jest jednym z najsłynniejszych muzeów sztuki nowoczesnej na świecie" - mówił.

"Nagroda, którą mamy zaszczyt pani wręczyć, jest wyrazem najwyższego uznania dla pani zaangażowania na rzecz współpracy kulturalnej między Francją i Polską" - powiedział. "Jest pani wyjątkowym pomostem między obydwoma krajami. Dlatego dzisiaj Francja pani oddaje hołd, przyznając to prestiżowe odznaczenie" - podkreślił ambasador Francji w Polsce.

W laudacji na cześć Małgorzaty Naimskiej Billet przypomniał, że "kierując Biurem Kultury Urzędu m.st. Warszawy wykazała się ogromnym zaangażowaniem na rzecz promowania francuskiej kultury"."Karierę zawodową rozpoczęła pani w Polskim PEN-Clubie, by po okresie pracy w różnych organizacjach pozarządowych i w gabinecie ministra spraw zagranicznych Władysława Bartoszewskiego, w pełni realizować się w służbie działań kulturalnych" - powiedział.

Zwrócił uwagę, że Naimska "wnosi merytoryczny wkład w promowanie kultury francuskiej w Polsce". "Dzięki pani nieustannemu wsparciu Instytut Francuski od wielu lat wprowadza na warszawską scenę nowe nazwiska francuskiej kultury - czy to w dziedzinie tańca ze spektaklami choreograficznymi, czy w dziedzinie muzyki współczesnej - realizacja np. Festiwalu Frankofonii przez sześć lat z rzędu - czy w dziedzinie cyrku lub przyjazdu do Polski zespołów o światowej renomie" - przypomniał ambasador Francji w Polsce.

Przypomniał, że Naimska uczestniczyła także w organizacji tournées teatralnych Comédie-Française w Polsce. "To pani inicjatywie zawdzięczamy francuski odpowiednik słynnych koncertów chopinowskich odbywających się latem w Łazienkach w Warszawie" - dodał Billet.

"Odznaczenie to, które mam zaszczyt pani wręczyć, jest nagrodą za pani nieustanne zaangażowanie w służbie dwustronnej współpracy francusko-polskiej. Jest dla Francji honorem oddanie pani hołdu za wszystkie działania, w których wykazała się pani odwagą, doświadczeniem oraz miłością do dwóch kultur" - podkreślił ambasador.

"Jest pani zarazem polską publicystką, historykiem literatury. Była pani wydawcą, założycielką i redaktor naczelną kwartalnika +Zeszyty Literackie+" - powiedział ambasador Billet, zwracając się do Barbary Toruńczyk. "Chciałbym przypomnieć, że pani drogi życiowe zbiegły się z pokoleniem 1968 na Wschodzie i na Zachodzie. O ile mi wiadomo, nazywano was +komandosami+, ponieważ organizowaliście pokojowe naloty na propagandowe wystąpienia działaczy partyjnych. Ale jedyną waszą bronią były odwaga i determinacja" - mówił.

Przypomniał, że "w okresie wydarzeń sierpniowych" Toruńczyk "przyłączyła się do apelu 64 naukowców, literatów i publicystów o podjęcie dialogu z robotnikami w Polsce". "Jako młoda dziewczyna z wielką odwagą i z pasją zdecydowała się pani na walkę polityczną" - podkreślił.

"Od lat 80. przebywała pani we Francji i kontynuowała walkę z naszego kraju. (...) Pani działalność była bardzo niebezpieczna, została pani zatrzymana i pozbawiona wolności" - mówił Billet.

Ambasador Francji w Polsce przypomniał, że Toruńczyk założyła "Zeszyty Literackie" w Paryżu w 1982 r. "Na emigracji była pani w kontakcie z wybitnymi francuskimi działaczami społecznymi i dzięki pani doświadczeniu Francuzi lepiej zapoznali się realiami polskimi" - zaznaczył.

"Pani postawa i zaangażowanie stanowią przykład dla wszystkich" - ocenił. "Działała pani na rzecz promowania wartości, których Francja zawsze broniła i które promowała na świecie" - podkreślił.

"Dziś wieczorem Francja, przyznając to odznaczenie, pragnie panią uhonorować i złożyć hołd pani odwadze, wytrwałości i talentowi" - powiedział ambasador Frédéric Billet.(PAP)

autor: Grzegorz Janikowski

gj/ aszw/