„Należy zachować spokój, nie wolno stawiać spraw na ostrzu noża: wszystko albo nic”- brzmi apel prezydenta do jego najbardziej radykalnych stronników, którzy podczas rocznicowych pochodów w stolicy, Brasilii i w Sao Paulo szykowali się do „marszu” na siedziby Sądu Najwyższego i Najwyższego Trybunału Federalnego. Apel prezydenta pojawił się w sobotę na czołówkach wszystkich brazylijskich dzienników i portali.

Jair Bolsonaro zwrócił się również z apelem o zaprzestanie strajku i blokad drogowych do swych licznych zwolenników wśród kierowców TIR- ów, którzy sparaliżowali ruch drogowy w wielu punktach Brazylii. Protestujący domagali się od prezydenta aby „rozprawił się z sądami”, które próbują go ścigać za „rzekome przekraczanie prawa” i „rozpowszechnianie nieprawdziwych wiadomości”.

Nawiązywali w ten sposób m.in. do konfliktu między najwyższymi organami wymiaru sprawiedliwości, a szefem państwa, który przed przyszłorocznymi wyborami prezydenckimi stanowczo zażądał rezygnacji z obowiązującego od kilku lat głosowania elektronicznego jako „niewiarygodnego” i powrotu do „wyborów kopertowych”, co umożliwiałoby „publiczne liczenie” oddanych głosów.

Media brazylijskie wiążą ten spór z najnowszymi wynikami sondaży dotyczących przyszłorocznych wyborów prezydenckich, które zapowiadają przegraną Jaira Bolsonaro. Według tych sondaży, Bolsonaro oskarżany o zlekceważenie zagrożeń związanych z pandemia Covid-19 i współodpowiedzialność za pogarszającą się sytuacją gospodarcza kraju może liczyć na uzyskanie zaledwie 24 proc. poparcia w wyborach. Jako ich faworyt utrzymuje się wciąż były lewicowy prezydent Luiz Inacio Lula da Silva.

Prezydent Bolsonaro przemawiając w piątek do niewielkiej grupy swych zwolenników zgromadzonych przed Pałacem Prezydenckim zaapelował: „ Wtorek, dzień obchodów rocznicowych, był naszym wielkim dniem, ale teraz wróćmy do normalności, wymaga tego gospodarka”.

A nawiązując do strajku kierowców TIR-ów Jair Bolsonaro dodał: „uderza on w ludzi, komplikuje sytuację gospodarcza i pogłębia inflację”’.

Odpowiedzią na te słowa prezydenta Brazylii stały się niezliczone ataki na niego, jakie pojawiły się na Twitterze ze strony jego dotychczasowych zwolenników.

„Być może Bolsonaro podpisał kapitulację” – skomentował zmianę stanowiska szefa państwa jeden z głównych publicystów obozu prezydenckiego, Rodrigo Constantino.

Na zwrot w postawie prezydenta mogła wpłynąć krytyka jego konfliktu z władzą sądowniczą ze strony brazylijskiego Episkopatu katolickiego. Krajowa Konferencja Biskupów Katolickich Brazylii w komunikacie ogłoszonym w dniu obchodów 199 rocznicy niepodległości kraju zaapelowała do wiernych, aby „nie dali się przekonać temu, kto dokonuje napaści na władzę ustawodawczą i sądową”.

Przewodniczący Konferencji Biskupów, abp Walmor Oliveira de Azevedo, wezwał Brazylijczyków: „Niezależnie od swoich przekonań polityczno-partyjnych nie powinieneś godzić się na agresję wobec instytucji, na których opiera się demokracja”.

W oczywistej intencji uspokojenia sytuacji politycznej w kraju szef prezydenckiego gabinetu bezpieczeństwa instytucyjnego, minister Augusto Heleno, ogłosił w piątek wieczorem dłuższe oświadczenie, w którym zapewnia: „Nie było intencją prezydenta Jaira Bolsonaro dokonanie zamachu stanu”.

„Nasz prezydent – w istocie rzeczy - ma znakomite wyczucie polityczne. Pragnie zachowania niezależności instytucji narodowych, harmonii organów władzy, pokoju i demokracji”. (PAP)

ik/wr/