Jak powiedział sędzia Mark Horner, konieczne jest zbadanie, czy bardziej "proaktywne" podejście do służb bezpieczeństwa w okresie poprzedzającym atak mogło go udaremnić.

Zamach bombowy przeprowadzony przez Prawdziwą IRA (RIRA) - odłam Irlandzkiej Armii Republikańskiej, który sprzeciwiał się zawieszeniu broni i porozumieniu pokojowemu - był najkrwawszym zdarzeniem podczas całego konfliktu w Irlandii Północnej. Zginęło wówczas 29 osób, w tym kobieta, która była w ciąży spodziewając się bliźniaków. Nikt nie został skazany na zorganizowanie i przeprowadzenie ataku.

Jak się potem okazało, 4 sierpnia 1998 roku, na 11 dni przed zamachem, północnoirlandzka policja (RUC) otrzymała anonimowy telefon ostrzegający, że 15 sierpnia dojdzie do "nieokreślonego" ataku terrorystycznego na policję w Omagh. Jednak policyjny oddział specjalny, który zajmował się informacjami od agentów, podjął ograniczone działania w związku z ostrzeżeniem i nie zostało ono przekazane do dowódcy pododdziału w Omagh.

"Jestem przekonany, że niektóre przesłanki, jeśli rozpatrzeć je oddzielnie lub razem, dają podstawę do wiarygodnych twierdzeń, że istniała realna perspektywa zapobiegnięcia zamachowi bombowemu w Omagh" - oświadczył sędzia. "Przesłanki te obejmują m.in. dotychczasową działalność terrorystyczną po obu stronach granicy, prowadzoną przez czołowych dysydenckich terrorystów republikańskich" - wskazał.

Sprawę wniósł do sądu w 2013 roku Michael Gallagher, którego syn Aiden zginął w wybuchu. Podjął on działania w reakcji na fakt, że rząd brytyjski odmówił wszczęcia dochodzenia publicznego w sprawie uchybień sił bezpieczeństwa przed zamachem bombowym. Wskazywał, że gdyby połączono informacje wywiadowcze od brytyjskich agentów i funkcjonariuszy RUC, zamachowi można było zapobiec.

Sędzia nie nakazał, by wyjaśnianie okoliczności miało formę dochodzenia publicznego, zostawiając tę decyzję rządowi. Przyznał również, że nie ma kompetencji, aby nakazać podjęcie działań władzom Irlandii, ale wyraził nadzieję, że one same to zrobią.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

bjn/ ap/