„Jestem japońskim importerem kultury polskiej do Japonii, choć jest to praca nieintratna. Jeżeli ktoś mnie spyta, dlaczego się nią zajmuję, skoro nie przynosi dochodu, to odpowiadam, że udostępniając polską kulturę Japończykom, spłacam dług wdzięczności wobec polskich przyjaciół, którzy mnie wychowali i kształcili, począwszy od pierwszego pobytu w Krakowie w latach 1974-1976” – powiedział laureat cytowany w informacji przesłanej PAP.

Dariusz Jaworski, dyrektor Instytutu Książki i zarazem przewodniczący kapituły Nagrody Transatlantyk, podkreślił, że mieszkańcy Japonii mają w swoich rękach - dzięki niestrudzonej pracy laureata - klucz do zgłębienia polskiej duszy i zrozumienia Polski, jakiego nie posiada wiele innych narodów, często żyjących znacznie bliżej naszego kraju. "Rozmach, skala i wszechstronność dzieła translatorskiego (od Kochanowskiego, przez Mickiewicza po Gombrowicza i Lema) czyni prof. Sekiguchiego nie tylko i nie tyle tłumaczem, ile ambasadorem polskiej literatury w Japonii" – dodał.

Tokimasa Sekiguchi urodził się w 1951 roku w Tokio. W latach 70. podjął studia romanistyczne i komparatystyczne na Uniwersytecie Tokijskim, a także studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1992–2013 wykładał kulturę polską na Tokijskim Uniwersytecie Studiów Międzynarodowych (Tokyo University of Foreign Studies, TUFS), a od 2011 roku kierował polonistyką na tej uczelni. Prof. Tokimasa Sekiguchi zainicjował w 2013 roku serię Klasyka Literatury Polskiej. Jest także współorganizatorem "Forum Polska" w Japonii, łączącego badaczy kultury polskiej reprezentujących różne dziedziny nauk, artystów i przedstawicieli Polonii. W 2008 roku zainicjował organizowane wspólnie z Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie seminaria objazdowe Dziedzictwo pograniczy dla japońskich badaczy różnych dziedzin zajmujących się Polską i Europą Środkową.

Jego działania na rzecz naszego kraju zostały docenione przez polskie władze: przyznano mu m.in. dyplom Ministra Spraw Zagranicznych RP za wybitne zasługi dla promocji Polski w świecie (2007), Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RP (2009), Srebrny Medal Gloria Artis (2015), Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RP (2020).

Wśród około 50 dzieł literatury polskiej przełożonych na język japoński przez profesora są m.in. takie arcydzieła jak: "Treny" Jana Kochanowskiego, "Ballady i romanse" oraz "Dziady wileńskie" Adama Mickiewicza, "Matka Joanna od Aniołów" Jarosława Iwaszkiewicza, dramaty Stanisława Ignacego Witkiewicza, "Iwona, księżniczka Burgunda" Witolda Gombrowicza i "Lalka" Bolesława Prusa, za przekład której w 2017 roku przyznano autorowi najważniejszą w Japonii Nagrodę Literacką Yomiuri.

Praca translatorska prof. Sekiguchiego została doceniona także Nagrodą Literacką za Przekłady Literatury Polskiej ZAiKS-u przyznaną w 2018 roku i Nagrodą Towarzystwa im. Fryderyka Chopina przyznaną w 2019 roku za wybitne osiągnięcia w promowaniu twórczości kompozytora (profesor przetłumaczył dwa tomy korespondencji Chopina, do tej pory ukazały się one jedynie w przekładach na języki japoński i francuski).

Transatlantyk przyznano w tym roku po raz siedemnasty. Z uwagi na pandemię COVID-19 i związane z nią utrudnienia w podróżowaniu, uroczyste wręczenie nagrody laureatowi odbędzie się w czasie gali, którą Instytut Książki zorganizuje w 2022 roku i podczas której poznamy przyszłorocznego laureata bądź laureatkę. Planowane jest wówczas także wręczenie nagrody ubiegłorocznej zdobywczyni nagrody, prof. Ewie Thompson.

Transatlantyk to nagroda Instytutu Książki dla wybitnego ambasadora literatury polskiej za granicą. Jej laureatem może zostać tłumacz, wydawca, krytyk bądź animator życia kulturalnego. Wyboru laureata dokonuje Kapituła Nagrody, złożona z badaczy literatury, animatorów życia kulturalnego, tłumaczy oraz dyrektora Instytutu Książki. Po raz pierwszy nagrodę wręczono w 2005 roku podczas Kongresu Tłumaczy Literatury Polskiej – otrzymał ją wówczas Henryk Bereska. Do tej pory nagrodę dostali m.in. Anders Bodegard, Albrecht Lempp, Ksenia Starosielska, Biserka Rajčić, Pietro Marchesani, Vlasta Dvořáčková, Yi Lijun. (PAP)

Autor: Olga Łozińska

oloz/ dki/