Zgodnie ze wstępnym harmonogramem posiedzenie Sejmu rozpocznie się o godz. 10 od złożenia ślubowania poselskiego przez Zbigniewa Ajchlera. Zastąpi on posła KO Kiliona Munyamę, który obejmie stanowisko w Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych i będzie zajmować się relacjami UE-Afryka.

Posłowie na posiedzeniu po raz piaty zajmą się wyborem następcy rzecznika praw obywatelskich Adama Bodnara. Kandydatami są: zgłoszona przez klub PiS senator niezależna Lidia Staroń (bezpartyjna) oraz prawnik, dr hab. Marcin Wiącek, popierany przez kluby KO, Lewicy i KP-PSL, koła: Polska 2050 i Polskie Sprawy oraz niektórych posłów Zjednoczonej Prawicy, m.in. lidera Porozumienia Jarosława Gowina i posła Zbigniewa Girzyńskiego.

Komisja sprawiedliwości pozytywnie zaopiniowała w ubiegłym tygodniu kandydaturę senator Staroń, negatywnie - kandydaturę Wiącka. Gowin zadeklarował w poniedziałek, że zarówno on, jak i ogromna większość, być może wszyscy posłowie Porozumienia poprą kandydaturę Wiącka.

Wybór RPO jest konieczny, ponieważ we wrześniu zeszłego roku upłynęła 5-letnia kadencja Adama Bodnara. Parlament już czterokrotnie, bezskutecznie, próbował wybrać następcę Bodnara. Dwukrotnie jedyną kandydatką była mec. Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, która była wspólną kandydatką KO, Lewicy i Polski 2050 Szymona Hołowni. Nie uzyskała ona jednak poparcia Sejmu. Za trzecim razem Sejm powołał na RPO kandydata PiS, wiceszefa MSZ Piotra Wawrzyka, jednak Senat nie wyraził na tę kandydaturę zgody. Podobnie było za czwartym razem - Senat nie zgodził się, by urząd RPO objął powołany na to stanowisko przez Sejm poseł PiS Bartłomiej Wróblewski.

Zgodnie ze wstępnym hamonogramem obrad posłowie mają też wysłuchać informacji rządu na temat wskazania przyczyn, skutków i konsekwencji nakazania przez Trybunał Sprawiedliwości UE natychmiastowego wstrzymania wydobycia węgla w kopalni Turów, należącej do spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, do czasu merytorycznego rozstrzygnięcia skargi Czech w tej sprawie, czyli wydania wyroku.

Czechy uważają, że kopalnia Turów ma negatywny wpływ na regiony przygraniczne, gdzie zmniejszył się poziom wód gruntowych. Po orzeczeniu TSUE polski rząd oświadczył, że wydobycie w kopalnie Turów nie zostanie wstrzymane i rozpoczął negocjacje ze stroną czeską.

Premier Mateusz Morawiecki poinformował pod koniec maja po rozmowach z premierem Czech Andrejem Babiszem, że obie strony są bliskie porozumienia, w wyniku którego "Republika Czeska zgodziła się wycofać wniosek do TSUE". Z kolei Babisz zapowiedział wówczas, że rząd czeski nie wycofa skargi z TSUE, dopóki nie zostanie podpisana umowa z Polską. Później poinformowano, że rząd Czech będzie wnioskować o 5 mln euro kary za każdy dzień zwłoki w wykonaniu przez Polskę postanowienia TSUE. Dwa dni później Komisja Europejska zdecydowała o dołączeniu jako strona do pozwu Czech przeciwko Polsce. Wciąż trwają prace nad ostateczną umową między stroną polską a czeską z udziałem m.in. przedstawicieli poszczególnych resortów.

Posłowie na posiedzeniu mają też przeprowadzić drugie czytanie rządowego projektu noweli ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ustawy o ocenach oddziaływania na środowisko. Nowe przepisy likwidują możliwość warunkowego wyłączenia obowiązku uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla jednorazowego wydłużenia terminu obowiązywania koncesji na wydobycie węgla kamiennego, węgla brunatnego oraz siarki rodzimej wydobywanej metodą otworową.

W porządku obrad jest także drugie czytanie trzech projektów uchwał ws. Nord Stream 2. W piątek posłowie komisji spraw zagranicznych jednogłośnie, przez aklamację, przyjęli jeden, wspólny projekt uchwały, w którym wezwali Niemcy, inne kraje UE i NATO do zablokowania budowy gazociągu Nord Stream 2. Powstał on na bazie trzech zgłoszonych wcześniej projektów uchwał.

W kompromisowym, wspólnym projekcie uchwały podkreślono m.in. solidarność z Ukrainą. "Sejm Rzeczypospolitej, w poczuciu solidarności z naszymi środkowoeuropejskimi sąsiadami, zagrożonymi rosyjskim ekspansjonizmem, w tym w szczególności z Ukrainą, wzywa Unię Europejską i jej państwa członkowskie, w tym przede wszystkim Republikę Federalną Niemiec, jako naszego sojusznika w NATO i partnera w Unii Europejskiej, do wycofania jakiegokolwiek poparcia dla realizacji projektu gazociągu Nord Stream 2 oraz do podjęcia kroków zmierzających do natychmiastowego i skutecznego przerwania jego budowy" - czytamy w projekcie.

Posłowie mają również przeprowadzić pierwsze czytanie rządowego projektu nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług i innych ustaw, który ma uprościć rozliczenia VAT, chodzi o tzw. pakiet Slim VAT 2.

Nowe rozwiązania mają przyczynić się m.in. do zmniejszenie formalności oraz poprawy płynności finansowej firm. Do najważniejszych rozwiązań zaliczono na przykład umożliwienie podatnikowi, rozliczającemu podatek z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej, dokonanie korekty, gdyby w pierwotnej deklaracji nie rozliczył prawidłowej wysokości podatku.

Projekt dopuszcza – opcjonalnie – możliwość składania zgodnego oświadczenia dostawcy i nabywcy o wyborze opodatkowania nieruchomości w akcie notarialnym. Uregulowano też kwestie uwalniania środków przeksięgowanych z zamykanego rachunku VAT na tzw. rachunek techniczny.

W głosowaniu posłowie mają też rozstrzygnąć o losie poprawek Senatu do noweli ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych.

Senat w czwartek opowiedział się za zwiększeniem współczynników pracy, według których wyliczane będzie od 1 lipca 2021 r. minimalne wynagrodzenie zasadnicze dla grup zawodowych w ochronie zdrowia. Kolejna poprawka Senatu obliguje pracodawcę do podwyższenia minimalnego wynagrodzenia pracownikowi, który podniesie swoje kwalifikacje.

Sejm zajmie się także przygotowanym w resorcie sprawiedliwości projektem nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego. Projekt ten dostosowuje polskie przepisy do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE zapadłych na kanwach spraw wniesionych z Polski i z Niemiec. Chodzi m.in. o kwestię postępowań w sporach przeciwko konsumentom, gdy mamy do czynienia z wekslem. (PAP)

autor: Karol Kostrzewa

kos/ itm/