Znicze na Rossie zapalili attache wojskowy przy ambasadzie RP w Wilnie ppłk Piotr Sadyś, prezes Klubu Weteranów AK w Wilnie kpt. Stanisław Poźniak oraz prezes Fundacji Pamięci Narodowej na Litwie Jarosław Szostko.

"Jest to symboliczny wyraz naszej pamięci o wszystkich, którzy po zakończeniu wojny nie złożyli broni w walce o swą ojczyznę" - powiedział dziennikarzom Szostko.

Sergiusz Kościałkowski ps. "Fakir" był ostatnim żołnierzem pochowanym w 1945 roku w polskiej kwaterze wojskowej na Rossie. Zginął 4 lutego 1945 roku w potyczce z NKWD; miał 29 lat.

Kościałkowski jest patronem wileńskiej edycji biegu "Tropem Wilczym" organizowanego od 2015 roku przy współpracy z Fundacją Wolność i Demokracja. W tym roku, ze względu na sytuację epidemiczną, wydarzenie zostało przełożone na 16 maja.

Inicjator i współorganizator wileńskiego biegu Rajmund Klonowski zaapelował natomiast, by w poniedziałek uczcić pamięć Żołnierzy Niezłomnych zapalając wieczorem w domach światełko pamięci.

"Dzień Żołnierzy Wyklętych jest dniem prawdziwych obrońców ojczyzny, którzy ponieśli najwyższą ofiarę i którym winni jesteśmy naszą pamięć" - zaznaczył w rozmowie z PAP Klonowski.

Jego zdaniem "wśród Polaków na Litwie wiedza na temat życia pod koniec wojny i po jej zakończeniu wciąż jest dość nikła". "Warto ją pogłębiać choćby w celu poznania skali rabunków, gwałtów i przemocy dokonywanej ze strony Armii Radzieckiej m.in. na Wileńszczyźnie" - zauważa Klonowski.

Z okazji Narodowego Dnia Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" wileński Polski Teatr "Studio" przygotował specjalny program muzyczno-poetycki prezentujący poezję Kazimierza Węgrzyna, Andrzeja Kołakowskiego oraz Adama Józefa Kowalskiego. Program jest prezentowany w serwisie YouTube oraz na portalach polskich mediów na Litwie.

Szacuje się, że w antykomunistycznym podziemiu na Wileńszczyźnie walczyło około 200 Żołnierzy Niezłomnych. Oddzielną kartą zapisała się 5. Wileńska Brygada Armii Krajowej, która wycofała się z Wileńszczyzny w trakcie operacji "Ostra Brama", pokonała kilkaset kilometrów i walczyła na terenie Polski. Dowodził nią mjr Zygmunt Szendzielarz ps. "Łupaszka", należała też do niej sanitariuszka Danuta Siedzikówna ps. "Inka".

Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)

aki/ adj/ ap/