Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-04, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
4 grudnia
1574 - W Koszycach zmarł Retyk, właściwie Georg Joachim von Lauchen, matematyk, astronom, lekarz, autor tablic trygonometrycznych; od 1554 r. przebywał w Krakowie; przyjaciel Mikołaja Kopernika, jeden z inicjatorów wydania jego dzieł.

1563 - W Trydencie zakończył się sobór powszechny Kościoła katolickiego, który wśród wiernych zapoczątkował ruch kontrreformacji.

1689 - W Gdańsku urodził się Gotfryd Lengnich, prawnik, historyk.

1810 - Urodziła się Barbara Bronisława Czarnowska, polska podchorąża, Wojska Polskiego, odznaczona krzyżem Virtuti Militari.

1836 - W Poitiers we Francji ogłoszono "Manifest" Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, który zapowiadał m.in. walkę o niepodległość, równość obywateli i uwłaszczenie chłopów bez odszkodowania.

1840 - Urodził się Andrzej Edward Koźmian, literat, poeta, publicysta i działacz polityczny.

1907 - W Wolicy Kierekieszynej na Wołyniu urodził się Franciszek Ksawery Pruszyński, reporter, dyplomata, publicysta.

1908 - Urodziła się Barbara Abramow-Newerly, aktorka i reżyserka teatralna.

1911 - W Warszawie urodził się Andrzej Szalawski, właściwie Andrzej Pluciński, aktor, znany m.in. z roli Juranda ze Spychowa w filmie Aleksandra Forda "Krzyżacy" oraz z "Ziemi obiecanej" Andrzeja Wajdy, w której zagrał Hermana Bucholca. W 1939 r. uczestnik kampanii polskiej. Podczas okupacji niemieckiej grał w jawnych teatrach Warszawy, był również lektorem hitlerowskiej kroniki filmowej. Jesienią 1941 r. podjął współpracę z kontrwywiadem ZWZ-AK; był członkiem wydziału śledczego Komisji Walki Podziemnej na Warszawę. Po wojnie na kilka lat odsunięty od pracy aktorskiej. Aresztowany i oskarżony w 1948 r. "o działanie na szkodę narodu polskiego" został skazany na 4 lata więzienia. Po wyjściu na wolność w 1952 r. związany był ze scenami łódzkimi i warszawskimi.

1924 - W Krakowie urodził się Zdzisław Kozień, aktor, znany m.in. z seriali: "07 zgłoś się" - rola porucznika Zubka oraz "Królowa Bona", w którym zagrał króla Zygmunta I Starego.

1926 - W Poznaniu odbył się inauguracyjny zjazd Obozu Wielkiej Polski, na którym ogłoszono deklarację programową.

1926 - Utworzona została Liga Polska, najwyższa klasa męskich rozgrywek w piłce nożnej.

1927 - Rozpoczęło nadawanie Polskie Radio Katowice.

1930 - Rząd marszałka Józefa Piłsudskiego podał się do dymisji; na czele nowego gabinetu stanął Walery Sławek.

1933 - Pierwszy próbny lot samolotu polskiej konstrukcji RWD-9.

1938 - We Lwowie zmarł Józef Teodorowicz, arcybiskup lwowski obrządku ormiańskiego, teolog, poseł na Sejm Ustawodawczy (1919-1922), senator RP (1923).

1939 - Gen. Kazimierz Sosnkowski podpisał "Instrukcję Nr 1" dotyczącą organizowania w kraju Związku Walki Zbrojnej.

1941 - Gen. Władysław Sikorski i Józef Stalin podpisali w Moskwie polsko-sowiecką deklarację o walce z Niemcami.

1942 - W Warszawie przy Delegaturze Rządu na Kraj powstała Rada Pomocy Żydom "Żegota" - jedyna w okupowanej przez Niemców Europie instytucja państwowa ratująca Żydów od zagłady.

1956 - Władze reaktywowały Związek Harcerstwa Polskiego.

1956 - Na tzw. Ziemiach Odzyskanych Kościół katolicki mianował biskupów, rządców diecezjalnych w miejsce dotychczasowych wikariuszy kapitulnych.

1978 - W Montrealu zmarł gen. Tadeusz Kasprzycki, członek Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego, dowódca I Kompanii Kadrowej, komendant Polskiej Organizacji Wojskowej, ostatni minister spraw wojskowych II RP.

1979 - Zmarł Jerzy Mańkowski, polski powieściopisarz, autor opowiadań i sztuk teatralnych.

1980 - W Cleveland, w czasie napadu na sklep, została śmiertelnie postrzelona Stanisława Walasiewicz, polska lekkoatletka, wielokrotna rekordzistka świata, mistrzyni olimpijska w biegu na 100 m z Los Angeles w 1932 r.

1985 - Gen. Wojciech Jaruzelski złożył wizytę we Francji - pierwszą na Zachodzie od 1981 r.

2003 – Rządowy śmigłowiec Mi-8 z premierem Leszkiem Millerem rozbił się pod Piasecznem koło Warszawy, w wyniku czego rannych zostało 14 spośród 15 osób na pokładzie.

2011 - W Warszawie zmarł Adam Hanuszkiewicz, reżyser, aktor; współtwórca i pierwszy reżyser naczelny Teatru TV; dyrektor teatrów warszawskich: Powszechnego, Narodowego i Nowego.

2013 - Zmarł Wacław Gaziński, pisarz, rzeźbiarz, kompozytor, wszechstronny artysta z pokolenia Kolumbów.

2014 - W Katowicach zmarł Kazimierz Świtoń, działacz opozycji w czasach PRL, represjonowany przez władze komunistyczne; członek Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO), współzałożyciel Wolnych Związków Zawodowych (1978), członek NSZZ "Solidarność"; poseł na Sejm (1991-1993).

2016 - W Warszawie zmarł Tadeusz Chmielewski, reżyser filmowy i scenarzysta. Autor komedii "Nie lubię poniedziałku" i "Jak rozpętałem II wojnę światową".

Zobacz także

2024-07-23, godz. 12:02 Archiwa Państwowe: 80. rocznica Powstania Warszawskiego - Mapping 3D Niezwykła wizualna podróż przez historię Warszawy, a także hołd bohaterskim Powstańcom Warszawskim oraz poznanie unikalnego dziedzictwa kulturowego miasta… » więcej 2024-07-23, godz. 16:02 NBP zaprezentował monety upamiętniające R.Traugutta Narodowy Bank Polski zaprezentował monety upamiętniające Romualda Traugutta. Uroczystość odbyła się na kilka dni przed 160. rocznicą śmierci przywódcy… » więcej 2024-07-24, godz. 11:00 Muzeum Niepodległości - sceny z powstania warszawskiego na dioramach Sceny z powstania warszawskiego w formie dioram można oglądać w Muzeum Niepodległości. Autorem wystawy "Powstanie warszawskie - pamięć i duma" jest Krzysztof… » więcej 2024-07-24, godz. 09:00 Polska Policja obchodzi dziś swoje święto Polska Policja obchodzi dziś (24 lipca) swoje święto. To okazja do wyrażenia wdzięczności funkcjonariuszom za służbę i złożenia życzeń, a także do… » więcej 2024-07-24, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 24 lipca » więcej 2024-07-23, godz. 16:25 Zmarł Andrzej Milczanowski W wieku 85 lat zmarł Andrzej Milczanowski. Poinformował o tym Andrzej Rozenek w mediach społecznościowych. » więcej 2024-07-23, godz. 15:00 195 lat temu zmarł Wojciech Bogusławski, nazywany ojcem teatru polskiego 195 lat temu - 23 lipca 1829 - zmarł Wojciech Bogusławski, aktor, reżyser, dramatopisarz, założyciel pierwszej polskiej szkoły dramatycznej w Warszawie… » więcej 2024-07-23, godz. 12:16 Ulicami Warszawy po raz trzynasty przeszedł Marsz Pamięci [DŹWIĘK] Ulicami Warszawy po raz trzynasty przeszedł Marsz Pamięci w 82. rocznicę Wielkiej Akcji Likwidacyjnej stołecznego getta. 22 lipca 1942 roku Niemcy rozpoczęli… » więcej 2024-07-23, godz. 11:00 W Muzeum na Majdanku można zobaczyć nowe zbiory Wspomnienia byłego więźnia, kufer podróżny, medal Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata oraz liczne dokumenty i fotografie pozyskało Muzeum na Majdanku dzięki… » więcej 2024-07-23, godz. 09:00 82. rocznica pierwszego transportu Żydów do niemieckiego obozu zagłady w Treblince 82 lata temu, 23 lipca 1942 roku, do niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady w Treblince (inaczej Treblinka II) przywieziono pierwszy transport Żydów z Warszawy… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »