Zgodnie z procedurami, w najbliższy piątek nastąpi prorogacja parlamentu, która oznacza zakończenie obecnej sesji. Podczas następnych kilku dni posłowie nadal będą pracować i mogą w tym czasie domykać niedokończone projekty ustaw lub decydować o ich przeniesieniu na następną kadencję.

30 maja parlament zostanie rozwiązany, w związku z czym automatycznie wygasają mandaty wszystkich posłów. To dotyczy tylko wybieralnej Izby Gmin, bo członkowie Izby Lordów zachowują miejsca w niej, choć sama Izba Lordów przestaje obradować aż do pierwszego posiedzenia nowej Izby Gmin.

Swoje stanowiska zachowują premier i członkowie jego gabinetu - aż do czasu powołania nowego rządu po wyborach. Jednak działalność rządu jest ograniczona w okresie kampanii, aby zapewnić, że pieniądze publiczne nie są wykorzystywane do wspierania kampanii partii rządzącej i utrzymania bezstronności służby cywilnej.

W Wielkiej Brytanii nie ma formalnego początku kampanii wyborczej, ale w momencie ogłoszenia daty nowych wyborów aktywność partii politycznych i kandydatów nabiera tempa. Zwykle w okresie 3-4 tygodni przed datą głosowania partie publikują swoje programy wyborcze. Liderzy głównych partii politycznych zwykle biorą udział w telewizyjnych debatach wyborczych, ale ich przeprowadzenie nie jest wymogiem, lecz zależy od ustaleń między partiami i stacjami telewizyjnymi.

Wybory w Wielkiej Brytanii tradycyjnie odbywają się w czwartek. Punkty wyborcze będą otwarte w dniu 4 lipca od godz. 7:00 do 22:00.

Jeśli obecny rząd zachowa większość w nowym parlamencie po wyborach, będzie kontynuował urzędowanie i od razu po wyborach wznowi normalną działalność. W świetle sondaży, ten scenariusz jest jednak mało realny.

Jeśli wybory przyniosą bezwzględną większość innej partii, dotychczasowy premier i rząd natychmiast podają się do dymisji, a król zaprosi lidera partii, która wygrała wybory, do utworzenia rządu. Ponieważ opozycyjna Partia Pracy ma ponad 20 punktów proc. przewagi, ten scenariusz jest bardziej prawdopodobny.

Sytuacja staje się nieco bardziej skomplikowana, jeśli w wyniku wyborów żadna z partii nie uzyska samodzielnej większości. Rząd jest uprawniony do oczekiwania na posiedzenie nowego parlamentu, aby sprawdzić, czy jest w stanie uzyskać wotum zaufania Izby Gmin lub podać się do dymisji, jeśli stanie się jasne, że jest mało prawdopodobne, by uzyskał wotum zaufania. Natomiast jeśli wotum zaufania nie uzyska, składa rezygnację, a lider partii, która wydaje się mieć największe szanse na zdobycie zaufania Izby Gmin, zostanie poproszony przez monarchę o utworzenie rządu.

Nowy parlament zostanie zwołany na wtorek,9 lipca i tego dnia odbędzie się wybór spikera oraz zaprzysiężenie posłów. Natomiast na 17 lipca przewidziane jest ceremonialne otwarcie nowej sesji parlamentu, podczas której król wygłosi mowę tronową, przedstawiając plany legislacyjne rządu.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

bjn/wr/