Posłanki KO: Krystyna Szumilas, Katarzyna Lubnauer, Kinga Gajewska oraz Barbara Nowacka, przedstawiły na wtorkowej konferencji prasowej wyniki kontroli poselskiej w Ministerstwie Edukacji i Nauki ws. procesu dopuszczenia przez ministerstwo podręczników do nowego przedmiotu szkolnego Historia i Teraźniejszość.

Posłanka Szumilas, była minister edukacji, podkreśliła, że "proces dopuszczania podręczników musi być transparentny" i ten, "kto dopuszcza do użytku podręcznik, nie może brać udziału w jego promocji".

"Niestety tak się zdarzyło - wiceminister edukacji i nauki Dariusz Piontkowski zlecił Ośrodkowi Rozwoju Edukacji przeprowadzenie konferencji, na której autor podręcznika przedstawiał go i rozdawał; mało tego, pan Roszkowski jako autor podręcznika i wykładowca otrzymał za udział w tej konferencji wynagrodzenie. MEiN i podległa mu instytucja zajmowała się promowaniem jedynego - i chyba zdaniem ministerstwa jedynego słusznego - podręcznika. Na tę promocję MEiN wydał ponad 110 tys. złotych" - powiedziała.

Szumilas dodała, że było to działanie "nielegalne i naganne", w które ministerstwo nie powinno się angażować.

Posłanka Lubnauer oceniła natomiast, że podręcznik Roszkowskiego - który, jak zaznaczyła, pełnił w latach 2004-2009 funkcję europosła PiS - był "przepychany" przez proces dopuszczania, a inne podręczniki były blokowane.

Według niej, na początku podręcznik otrzymał od recenzentów jedną ocenę pozytywną, jedną warunkową i jedną negatywną. Jak mówiła, opinia warunkowa bardzo szybko zmieniona została na pozytywną mimo braku zmiany zasadniczego zarzutu dotyczącego zbytniej obszerności podręcznika, w przypadku zaś negatywnej recenzji "MEiN wydał polecenie kolejnej recenzji, do p. Klemensa Stróżyńskiego, który skądinąd w 2014 roku był kandydatem na radnego PiS". "Sami swoi, na których można liczyć" - powiedziała Lubnauer.

Dodała, że poza podręcznikiem Roszkowskiego dwa inne wydawnictwa zgłosiły swoje podręczniki do MEiN. Według niej, podczas gdy podręcznik Roszkowskiego czekał na przydział recenzentów dwa dni robocze, podczas gdy zgłoszony 22 czerwca podręcznik WSiP do momentu kontroli, w piątek 8 lipca, nie otrzymał przydziału recenzentów.

Posłanka Gajewska odnosząc się do wspomnianej negatywnej recenzji oceniła, że podręcznik Roszkowskiego pełen jest błędów językowych i merytorycznych oraz nieadekwatnych sformułowań. Posłanka Nowacka dodała, że minister edukacji Przemysław Czarnek daje sobie "prawo ideologizowania polskiej młodzieży"; zaapelowała również do premiera Mateusza Morawieckiego o odwołanie szefa MEiN.

Powołując się na pierwotną negatywną recenzję podręcznika, Gajewska wskazywała, że jest on napisany niezręcznym językiem, zawierającym wiele błędów i nietrafnych sformułowań oraz nieadekwatnym dla podręcznika, z którego uczyć się mają uczniowie. Ponadto według niej, Roszkowski używa wielu silnie nacechowanych, w tym pogardliwych i wykluczających określeń, które wskazują na brak obiektywności względem omawianych postaci, idei czy zjawisk np. muzyki punkowej.

"Bardzo dużą uwagę w tym podręczniku autor przywiązuje do religii; to swoisty pomnik dla religii katolickiej. Najcięższym zarzutem jest jednak tłumaczenie pedofilii w Kościele; to już jest grzech" - powiedziała Gajewska.

Zdaniem Nowackiej, HiT to ograniczenie dostępu młodzieży do wiedzy o społeczeństwie obywatelskim. "HiT oznacza wyłącznie indoktrynację i dociążenie młodzieży kolejną wiedzą. To działanie na szkodę młodzieży, niegodne ministerstwa" - powiedziała.

W rozmowie z PAP we wtorek Nowacka oceniła, że istnieje problem z nauczaniem historii w szkołach ze względu na przeładowanie podstawy programowej i że program nauczania historii powinien zostać zreformowany tak, by nauczyciele mieli czas omówić ze wszystkimi uczniami również historię najnowszą, nie tylko z uczniami klas o profilu humanistycznym i pokrewnych. Wskazała również, że konieczne jest przygotowanie i wprowadzenie odpowiedniej edukacji obywatelskiej dla młodzieży, by mogła ona świadomie uczestniczyć w życiu politycznym i publicznym.

Minister edukacji pytany w poniedziałek w TVP Info o sprawę podręcznika autorstwa Wojciecha Roszkowskiego powiedział, że "została wydana zgoda na użytkowanie tego podręcznika". "W tej chwili w opiniowaniu jest inny podręcznik – Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych. Czekamy na kolejne wydawnictwa. Mamy w Polsce pluralizm, demokrację, nikomu nic nie narzucamy" – stwierdził Czarnek.

W ubiegłym tygodniu wiceminister Piontkowski pytany w Sejmie o podręcznik do historii i teraźniejszości, przypomniał, że zgodnie z polskim prawem to nauczyciel decyduje o tym, jaki podręcznik wybiera do nauczania danego przedmiotu i czy w ogóle chce używać podręcznika w trakcie przekazywania wiedzy.

Historia i teraźniejszość to nowy przedmiot szkolny. Wprowadzany będzie w szkołach ponadpodstawowych od roku szkolnego 2022/2023 w miejsce przedmiotu wiedza o społeczeństwie, nauczanego w zakresie podstawowym. Od 1 września 2022 r. HiT będzie w klasie I liceum ogólnokształcącego, technikum i branżowej szkoły I stopnia. Docelowo nauczana będzie w liceum ogólnokształcącym w klasie I i II, w technikum w klasie I, II i III, a w branżowej szkole I stopnia w klasie I. HiT obejmuje zagadnienia z zakresu wiedzy o społeczeństwie i zagadnienia z historii najnowszej od 1945 r. do 2015 r.

Aby przygotowana przez autora i wydawnictwo książka stała się podręcznikiem, musi ją do użytku szkolnego dopuścić Ministerstwo Edukacji i Nauki. Procedura jest wieloetapowa. Tak zwany prototyp podręcznika jest wysyłany do MEiN, które wyznacza trzech recenzentów (dwóch wydających opinie merytoryczne i jednego – opinię językową). Każdy z nich po otrzymaniu tekstu podręcznika ma 30 dni na sporządzenie opinii. Mogą one być pozytywne, pozytywne warunkowo i negatywne. Procedura dopuszczenia kończy się otrzymaniem numeru dopuszczenia.

Obecnie jedynym dopuszczonym do użytku szkolnego podręcznik do HiT jest "Historia i teraźniejszość. Podręcznik dla liceów i techników. Klasa 1. 1945-1979" autorstwa prof. Wojciecha Roszkowskiego, wydawnictwa Biały Kruk sp. z o.o. Rzeczoznawcami podręcznika byli prof. Tadeusz Wolsza, dr Rafał Drabik i mgr Klemens Stróżyński. Informację o dopuszczeniu go do użytku szkolnego MEiN opublikowało 1 lipca br.

Jak czytamy na stronie internetowej Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych, autorami podręcznika do HiT, o którego dopuszczenie do użytku szkolnego WSiP się ubiega, są: Izabella Modzelewska-Rysak, Leszek Rysak, Adam Cisek i Karol Wilczyński. (PAP)

autorzy: Mikołaj Małecki, Maria Łapińska

mml/ mar/ mok/