W środę podczas obrad Sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju odbyło się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie instytucji rozwoju. Projekt doprecyzowuje przepisy dotyczące ksiąg rachunkowych prowadzonych przez Polski Fundusz Rozwoju oraz sporządzanego przez Fundusz sprawozdania.

Jak tłumaczył podczas posiedzenia komisji wiceminister rozwoju i technologii Grzegorz Piechowiak, w związku z pandemią na podstawie "delegacji ustawowej i na mocy uchwały Rady Ministrów PFR realizuje program tarcza finansowa PFR, w kolejnych edycjach określany potocznie jako tarcza dla małych i średnich przedsiębiorstw, tarcza dla dużych firm oraz tarcza 2.0".

Wyjaśnił, że PFR pozyskał pieniądze z emisji obligacji, które w całości wydatkował na pomoc dla przedsiębiorców. "Wydatki ponosił według zasad określonych w dokumentach programowych oraz zgodnie z dobrą praktyką" - mówił. Dodał, że w efekcie PFR prowadzi wyodrębnioną ewidencję dla zadań związanych z realizacją programu.

Piechowiak stwierdził, że w celu zapewnienia przejrzystości rachunkowości prowadzonej przez PFR "zasadne jest potwierdzenie niniejszym projektem wymogu wyodrębnienia funduszu specjalnego dla każdego programu rządowego" - programu udzielania przedsiębiorcom wsparcia finansowego wz. ze skutkami COVID-19 powierzonego PFR do realizacji przez Radę Ministrów.

Wiceszef MRiT podkreślił, że projekt nie powoduje dodatkowych kosztów dla Skarbu Państwa ani obywateli i jest zgodny z prawem UE.

Podczas dyskusji nad projektem Janusz Cichoń (KO) zwrócił uwagę, że te fundusze "stają się funduszami przepływowymi w ramach kontraktu z rządem i PFR będzie tylko brał kasę za zarządzanie nimi". Dodał, że np. BGK jest objęty gwarancjami Skarbu Państwa, a PFR takich gwarancji nie ma i jest spółką, która może upaść. Wskazał też na dublowanie ról, bo w BGK - jak mówił - jest wyspecjalizowana kadra, która zajmowała się dotąd i zajmuje nadal zarządzaniem funduszami przepływowymi.

Wiesław Buż (Lewica) zastanawiał się nad wzmocnieniem uprawnień kontrolno-nadzorczych Parlamentu. Według niego komisje parlamentarne lub podkomisje okresowo powinny potwierdzić prawidłowość wykorzystania tych środków, szczegółowo je rozliczyć. "Dajemy podmiotowi (PFR - PAP) duże środki, duże możliwości" - zaznaczył.

Odpowiadając na uwagi posłów w imieniu wiceministra Piechowiaka, zastępca dyrektora departamentu rozwoju inwestycji w MRiT Łukasz Gałczyński podkreślił, że procedowany projekt ma charakter doprecyzowujący, nie zmienia istotnie w żaden sposób struktury środków - "one już są prowadzone w sposób wyodrębniony i mają charakter przepływowy". "Jedynie wskazujemy podstawę" - zaznaczył. Zwrócił uwagę, że "wynagrodzenie PFR z tytułu obracania środkami" wynika z umów podpisanych między Skarbem Państwa a Funduszem. Przypomniał, że umowy te zostały podpisane w kwietniu 2020 na mocy ustawy. Dodał, że PFR ma gwarancje Skarbu Państwa i w przypadku potencjalnego upadku Funduszu, SP poczuwa się do odpowiedzialności za tę spółkę.

Biuro Legislacyjne zgłosiło podczas obrad komisji trzy uwagi do art. 1 o charakterze redakcyjno-porządkującym. Wskazało m.in. na "treść nadmiarową" zawartą w tym artykule. "Przesądzenie, że (...) fundusz będzie wyodrębniony powinno skutkować tym, że stosuje się reżim z art. 46 ust. 4 Ustawy o rachunkowości" - wskazywał przedstawiciel Biura. Podczas środowych obrad posłowie opowiedzieli się za procedowanym projektem z poprawkami zgłoszonymi przez Biuro Legislacyjne.

Jak wskazano w uzasadnieniu projektu, realizując program rządowy, PFR jest obowiązany prowadzić wyodrębnioną ewidencję dla zadań związanych z realizacją programu, "w tym jest obowiązany do prawidłowego przypisywania przychodów i kosztów na podstawie obiektywnych metod (art. 21a ust. 3 w powiązaniu z art. 11 ust. 4 i 5 ustawy o SIR)". Dodano, że aktualne brzmienie tych przepisów wskazuje na konieczność wyodrębnienia w ramach ksiąg rachunkowych PFR operacji związanych z realizacją każdego z programów rządowych.

Zaznaczono, że z uwagi na fakt, że "przepisy art. 46 ust. 4 ustawy o rachunkowości określają jedynie zasady prezentacji funduszy specjalnych, nie stanowią one natomiast podstawy do ich utworzenia, niezbędne jest doprecyzowanie przepisów ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o systemie instytucji rozwoju poprzez wprowadzenie przepisów, z których wynikać będzie wyodrębnianie przez PFR funduszy specjalnych dla każdego programu rządowego". (PAP)

autorka: Magdalena Jarco

maja/ mk/