Hasło, obchodzonego już po raz szósty święta, to "Otwarte krajobrazy".

"W przestrzeniach publicznych, będących ważnymi miejscami na obszarach zurbanizowanych, znaczącym nośnikiem wartości krajobrazowych jest warstwa przyrodnicza. W obecnych czasach, w których mierzymy się z globalnymi problemami zmian klimatycznych czy pandemii, obecność zieleni w mieście jest nie do przecenienia dla jakości życia i dobrostanu mieszkańców" – napisała Gawin, która jest Generalnym Konserwatorem Zabytków.

Zwróciła uwagę, że należy godzić komponowaną zieleń ze współczesną funkcją rynków miejskich i ochroną ich wartości historycznych. Przykładem tego typu działań są "Wytyczne Generalnego Konserwatora Zabytków dla Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków dotyczące ochrony małych miast historycznych" z 2018 r. czy "Standardy postępowania konserwatorskiego w zakresie zagospodarowania przestrzeni rynkowych" z 2019 r.

"Tego rodzaju wysiłki powinny być wzmożone, podjęliśmy więc inicjatywę na rzecz zwiększania udziału zielonej i błękitnej infrastruktury w miastach pod hasłem +Zielone Centra Miast+. W porozumieniu z podmiotami rządowymi i samorządowymi pracujemy nad instrumentami odwracającymi niekorzystny trend w kształtowaniu przestrzeni miejskich zwany +betonozą+, upowszechniającymi stosowanie usług ekosystemowych w aglomeracjach (jak np. wprowadzanie do centrów miast alei drzew) i zapewniającymi odpowiednie warunki dla wzrostu i pielęgnacji drzew i krzewów" – podkreśliła wiceminister Gawin.

Generalna Konserwator Zabytków wskazała, że otwarty krajobraz w mieście oznacza nie tylko łatwą dostępność wizualną i fizyczną dla mieszkańca, ale także kontynuację w czasie i przestrzeni.

Wskazała, że "odpowiedni dobór gatunkowy (z naciskiem na gatunki rodzime i nieinwazyjne) jest jednym z czynników decydujących o trwałości i odporności zieleni w mieście, ale także jest wyrazem spójności geograficzno-przyrodniczej krajobrazu". "Otwieranie krajobrazu to także odkrywanie zasklepionej betonem życiodajnej warstwy ziemi, która staje się tym samym użyteczna dla cyklu życiowego roślin i obiegu wody" – podkreśliła.

Międzynarodowy Dzień Krajobrazu został ustanowiony przez Radę Europy z inicjatywy Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Data 20 października została wybrana na pamiątkę podpisania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Główną ideą święta jest przede wszystkim budowanie świadomości społecznej w zakresie wzorcowych praktyk względem krajobrazu, jak i inspirowanie różnych podmiotów do podejmowania działań na rzecz najwyższej jakości krajobrazów.

Międzynarodowy Dzień Krajobrazu będzie obchodzony w ramach ponad stu wydarzeń na terenie całego kraju. Specjalną ofertę – w ramach święta – przygotowało m.in. Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, które 20 października zaprosiło do udziału w spacerach historyczno-krajobrazowych na półwyspie Westerplatte grupy szkolne klas 6-8 szkoły podstawowej, zaś 23 października - osoby dorosłe.

Przygotowane przez Muzeum spacery są zarówno okazją do poznania historii Westerplatte – miejsca symbolicznego początku II wojny światowej, jak i przyjrzenia się znajdującej się tu przyrodzie. Uczestnicy będą mieli okazję zobaczyć m.in. historyczne ślady widoczne do dziś w drzewostanie, jak i dowiedzą się o walorach przyrodniczych półwyspu, ze szczególnym uwzględnieniem wieku i struktury gatunkowej drzew oraz jego ptasich mieszkańców. (PAP)

autor: Katarzyna Krzykowska

ksi/ dki/