Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-11-12, 07:30 Autor:

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
12 listopada
1623 - W Witebsku zamordowany został przez przeciwników unii Kościoła prawosławnego z Kościołem katolickim Jan Kuncewicz; unicki arcybiskup połocki, bazylianin (imię zakonne Jozafat); kanonizowany w 1867 r.

1639 - Zmarł Grzegorz Knapski, jezuita, filolog, leksykograf, dramatopisarz, nauczyciel kolegiów jezuickich.

1648 - Powstanie Chmielnickiego: po przyjęciu okupu wojska kozackie odstąpiły do oblężenia Zamościa.

1738 - W Warszawie zmarł arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski Teodor Andrzej Potocki.

1807 - Obszar tzw. Nowego Śląska (Zagłębie Dąbrowskie) został przyłączony do Księstwa Warszawskiego.

1842 - W Roszkowej Woli koło Rawy Mazowieckiej, urodziła się Franciszka Siedliska, zakonnica, założycielka zgromadzenia nazaretanek; beatyfikowana w 1989 r.

1891 - W Radomiu urodził się Władysław Bortnowski, generał WP; w kampanii polskiej 1939 r. dowódca Armii "Pomorze".

1898 - W Bratucicach w powiecie Bochnia urodził się Leopold Okulicki, ostatni Komendant Główny Armii Krajowej, skazany w moskiewskim procesie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego.

1898 - W Gręboszowie w Małopolsce urodził się Henryk Sucharski, major WP, komendant Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte we wrześniu 1939 r.

1901 - W Częstochowie urodził się Juliusz Gardan, reżyser i scenarzysta, twórca filmów "Trędowata", "Doktor Murek".

1902 - Urodził się Jan Marcin Szancer, grafik, scenograf, malarz, ilustrator książek.

1916 - Urodził się Jerzy Harald, kompozytor, pianista, skrzypek, dyrygent.

1918 - Oddziały polskie pod dowództwem mjr. Juliana Stachiewicza wyzwoliły Przemyśl po walce z oddziałami ukraińskimi.

1922 - Odbyły się wybory do Senatu, w których zwyciężyła prawica uzyskując 36,1 proc. głosów (Związek Ludowo-Narodowy 26,1 proc. i klub Chrześcijańsko-Narodowy 10 proc.); centrum zdobyło 24,4 proc. mandatów (chadecja 6,3 proc., PSL "Piast" 15,3 proc. i NPR 2,8 proc.); lewica otrzymała 13,4 proc. (w tym PPS 6,2 proc.); mniejszości narodowe uzyskały 24,3 proc. miejsc.

1922 - W Żytomierzu urodził się Tadeusz Borowski, poeta, prozaik, publicysta, jeden z najbardziej znaczących pisarzy polskiej literatury powojennej; więzień KL Auschwitz; autor zbioru opowiadań, "Pożegnanie z Marią" i "Kamienny świat".

1923 - W Katlewie na Warmii urodził się Aleksy Antkiewicz, pierwszy polski medalista olimpijski w boksie - na igrzyskach w Londynie (1948) zdobył brązowy medal; wicemistrz olimpijski z Helsinek (1952); mistrz Europy (1953).

1924 - Urodziła się Alina Bolechowska, śpiewaczka operowa.

1925 - Zmarł Roman Statkowski, kompozytor i pedagog, profesor Konserwatorium Warszawskiego.

1936 - Zmarł Stefan Grabiński, pisarz, przedstawiciel nurtu grozy w polskiej literaturze międzywojennej, klasyk noweli fantastycznej, określany mianem "polskiego Poe.

1937 - W Warszawie zmarł Zbigniew Uniłowski, pisarz, członek literackiej grupy "Kwadryga", autor powieści "Wspólny pokój".

1939 - Urodziła się Krystyna Królówna, aktorka, związana z Teatrem im. Słowackiego w Krakowie i Teatrem Polskim w Warszawie.

1940 - Przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZSRS Wiaczesław Mołotow rozpoczął wizytę w Berlinie, w czasie której spotkał się z przywódcą III Rzeszy Adolfem Hitlerem oraz ministrem spraw zagranicznych Joachimem von Ribbentropem; podczas rozmów, które zakończyły się fiaskiem, strona niemiecka zaproponowała ZSRS m.in. przystąpienie do Paktu Trzech, podpisanego 27 września 1940 r. przez Niemcy, Włochy i Japonię, a także własną wizję podziału stref wpływów na świecie.

1943 - W Warszawie Niemcy rozstrzelali około 300 więźniów z Pawiaka; wśród nich Andrzeja Trzebińskiego, poetę, dramaturga, publicystę, naczelnego redaktora konspiracyjnego miesięcznika "Sztuka i Naród".

1944 - NKWD aresztowało Bolesława Piaseckiego wraz z innymi członkami Konfederacji Narodu.

1944 - W Lublinie powstał Tymczasowy Centralny Komitet Żydów Polskich.

1947 - Urodził się Zbigniew Łapiński, pianista, kompozytor; członek tria, do którego należeli również Jacek Kaczmarski i Przemysław Gintrowski, autor muzyki piosenek Jacka Kaczmarskiego np. "Somosierra", "Wigilia na Syberii" i "Czerwony autobus", "Nie widzą, nie wiedzą" .

1948 - Biskup lubelski Stefan Wyszyński został metropolitą gnieźnieńskim i warszawskim, prymasem Polski.

1960 - W Krakowie urodził się Andrzej Nowak, historyk, sowietolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; autor m.in. książek "Polska i trzy Rosje. Studium polityki wschodniej Józefa Piłsudskiego" i "Od imperium do imperium. Spojrzenia na historię Europy Wschodniej".

1966 - Urodził się Andrzej Majewski, reżyser, scenarzysta, pisarz, publicysta i artysta fotografik.

1973 - W Montrealu zmarł gen. Wacław Stachiewicz, oficer Legionów Polskich, od 1935 r. szef Sztabu Głównego WP; podczas kampanii polskiej 1939 r. szef Sztabu Naczelnego Wodza.

1978 - W Warszawie zmarł Tadeusz Fijewski, aktor; znany m.in. z filmów "Kapelusz pana Anatola", "Pętla", "Lalka" oraz serialu "Chłopi".

1981 - W Gdańsku zwodowany został żaglowiec szkolny, trzymasztowa fregata "Dar Młodzieży".

1981 - Zmarł Tadeusz Waczkowski, aktor teatrów warszawskich Powszechnego i Narodowego.

1982 - Stan wojenny: Władze komunistyczne zwolniły z miejsca internowania Lecha Wałęsę.

1982 - W Warszawie zmarł Jan Ciszewski, dziennikarz, komentator sportowy.

1984 - Zmarł Stanisław Baliński, pisarz i tłumacz.

1984 - W Warszawie powstał Komitet Obywatelski "Przeciw Przemocy".

1986 - W więzieniu w Barczewie zmarł Erich Koch, nazistowski dygnitarz, nadprezydent Prus Wschodnich (1933-1945), szef Zarządu Cywilnego Okręgu Białystok i komisarz III Rzeszy na Ukrainę (1941-1944); odpowiedzialny za zbrodnie dokonane na ludności polskiej, żydowskiej i ukraińskiej; aresztowany w 1949 r. przez brytyjską policję wojskową i przekazany w 1950 r. stronie polskiej; skazany w 1959 r. na karę śmierci; orzeczonego wyroku nigdy jednak nie wykonano, powodem takiej decyzji miał być zły stan zdrowia skazanego.

1989 - W Krzyżowej na Dolnym Śląsku odprawiona została Msza Pojednania z udziałem premiera Tadeusza Mazowieckiego i kanclerza Helmuta Kohla.

1989 - W Rzymie papież Jan Paweł II kanonizował Adama Chmielowskiego, Brata Alberta, zakonnika, malarza, założyciela zgromadzeń zakonnych albertynów i albertynek oraz przytulisk dla bezdomnych; uczestnika Powstania Styczniowego.

1992 – W krypcie bazyliki archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie złożona została urna z prochami gen. Kazimierza Sosnkowskiego.

2004 - W Warszawie zmarł gen. Stanisław Skalski, as polskiego lotnictwa, uczestnik m.in. Bitwy o Anglię; w czasie II wojny światowej zestrzelił 22 samoloty; w latach 1948-1956 więziony przez władze komunistyczne.

2006 Zmarł Adam Schaff, filozof, początkowo zaliczany do konserwatywnego nurtu filozofii marksistowskiej, następnie ideolog eurokomunizmu.

2010 - W Katowicach zmarł Henryk Mikołaj Górecki, jeden z najwybitniejszych współczesnych kompozytorów, autor III Symfonii "Pieśni żałosnych".

2010 - W Zakopanem zmarł Stanisław Bobak, skoczek narciarski, dwukrotny olimpijczyk (1976, 1980); pierwszy reprezentant Polski, który zwyciężył w zawodach Pucharu Świata w skokach (1980 Zakopane, Średnia Krokiew).

2015 - Odbyły się inauguracyjne posiedzenia Sejmu RP VIII i Senatu RP IX kadencji. Premier Ewa Kopacz złożyła w Sejmie dymisję rządu PO-PSL.

2020 - W Koninie zmarł Eugeniusz Makulski, marianin, współtwórca i kustosz Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski w Licheniu Starym.

2022 – Sprowadzono do kraju z Wielkiej Brytanii szczątki trzech prezydentów RP na uchodźstwie: Władysława Raczkiewicza, Augusta Zalewskiego i Stanisława Ostrowskiego.

Zobacz także

2024-08-06, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 6 sierpnia » więcej 2024-08-05, godz. 15:00 80 lat temu żołnierze Armii Krajowej uwolnili więźniów KL Warschau 80 lat temu, 5 sierpnia 1944 roku, w piątym dniu Powstania Warszawskiego, żołnierze Batalionu "Zośka" Armii Krajowej w brawurowej akcji zdobyli niemiecki nazistowski… » więcej 2024-08-05, godz. 13:00 80 lat temu rozpoczęła się Rzeź Woli [DŹWIĘK] 80 lat temu rozpoczęła się Rzeź Woli, czyli masakra cywilnej ludności Warszawy, dokonana przez oddziały SS oraz niemieckie siły policyjne. Liczba ofiar… » więcej 2024-08-05, godz. 11:00 Wystawa „Służba członkiń Przysposobienia Wojskowego Kobiet w Powstaniu Warszawskim” Były łączniczkami, sanitariuszkami, przeprowadzały cywilów kanałami, angażowały się w działania bojowe. W siedzibie głównej Muzeum Niepodległości… » więcej 2024-08-05, godz. 10:58 160. rocznica stracenia Romualda Traugutta i 4 innych przywódców Powstania Styczniowego 160 lat temu, 5 sierpnia 1864 roku, na stokach Cytadeli Warszawskiej władze carskie przeprowadziły egzekucję generała Romualda Traugutta, dyktatora Powstania… » więcej 2024-08-05, godz. 09:00 Armia rozpoczyna przygotowania do święta wojska Polscy żołnierze rozpoczynają przygotowania do obchodów święta wojska, które przypada 15 sierpnia. Uroczystości zwieńczy defilada, która po raz kolejny… » więcej 2024-08-05, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 5 sierpnia » więcej 2024-08-04, godz. 11:00 Otwarto wystawę "Cudzoziemcy w Powstaniu Warszawskim" Brytyjczycy, Francuzi, Słowacy, Gruzini. Przedstawiciele między innymi tych narodowości włączyli się 80 lat temu w walkę o wyzwolenie Warszawy. Ich losy… » więcej 2024-08-04, godz. 09:00 80 lat temu zginął Krzysztof Kamil Baczyński, poeta, żołnierz Armii Krajowej 80 lat temu, 4 sierpnia 1944 roku, w czwartym dniu Powstania Warszawskiego - od kuli niemieckiego snajpera - zginął Krzysztof Kamil Baczyński, poeta, żołnierz… » więcej 2024-08-04, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 4 sierpnia » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »