Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 156. roczn. urodzin Marii Skłodowskiej-Curie i 112…
2023-11-07, 18:00 Autor: IAR/E.Leo/K.Koziełł

156. roczn. urodzin Marii Skłodowskiej-Curie i 112. otrzymania po raz drugi Nobla

Maria Skłodowska-Curie [fot. www.europeana.eu]
Maria Skłodowska-Curie [fot. www.europeana.eu]
156 lat temu, 7 listopada 1867 roku, urodziła się Maria Skłodowska-Curie, polska uczona, współtwórczyni nauki o promieniotwórczości, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla. Po raz pierwszy otrzymała ją w dziedzinie fizyki, po raz drugi - chemii.
Polka należy do grona jedynie czterech osób, które otrzymały to wyróżnienie więcej niż raz. Wśród nich jest jedną z dwóch osób, które zostały uhonorowane w różnych dyscyplinach. W tej czwórce jest też jedyną kobietą oraz jedynym uczonym nagrodzonym Noblem w dwóch różnych przyrodniczych dyscyplinach naukowych.

Maria Skłodowska-Curie była też jedną z pierwszych kobiet, które studiowały nauki ścisłe na paryskiej Sorbonie, a także pierwszą kobietą będącą doktorem fizyki i wykładowczynią na tej prestiżowej uczelni. Polska noblistka zmarła 4 lipca 1934 roku. W 2018 roku, w 100. rocznicę odzyskania przez nasz kraj niepodległości, uczona została uhonorowana pośmiertnie Orderem Orła Białego.

Do dokonań Marii Skłodowskiej-Curie, oprócz opracowania teorii promieniotwórczości, należą: stworzenie technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz odkrycie dwóch nowych pierwiastków - radu i polonu w 1898 roku. Ten drugi został nazwany na cześć, będącej wówczas pod zaborami, ojczyzny uczonej.

Odkrycia Polki dały początek nowej gałęzi chemii - radiochemii. Były też punktem wyjścia dla radiologii. Z jej inicjatywy prowadzono także pierwsze badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości.

Dziś (7 listopada) przypada też 112. rocznica uhonorowania Marii Skłodowskiej-Curie w 1911 roku, po raz drugi Nagrodą Nobla, tym razem w dziedzinie chemii, za odkrycie polonu i radu, wydzielenie czystego radu i pracę nad własnościami chemicznymi pierwiastków promieniotwórczych. Polkę wyróżniono w dniu jej 44. urodzin.

Wcześniej, w 1903 roku, Maria Skłodowska-Curie i jej mąż Piotr Curie otrzymali wspólnie z Henrim Becquerelem Nagrodę Nobla z fizyki. Uhonorowano ich za badania nad zjawiskiem promieniotwórczości odkrytym przez Becquerela.

Polka stała się powszechnie znana nie tylko dzięki swoim dokonaniom naukowym, lecz również dzięki działalności na rzecz ochrony praw człowieka. W czasie I wojny światowej zorganizowała Francuską Wojskową Służbę Radiologiczną. Mieszkając we Francji, nie zerwała kontaktów z krajem. Często przyjeżdżała do ojczyzny, wygłaszała odczyty, publikowała w polskich czasopismach naukowych.

Przez jej paryską pracownię przewinęło się wielu Polaków, którzy później w kraju rozwijali badania jądrowe. Od 1913 roku kierowała za pośrednictwem swych asystentów Pracownią Radiologiczną przy Towarzystwie Naukowym Warszawskim. Z jej inicjatywy powstał w Warszawie Instytut Radowy, któremu przekazała pierwszy gram radu. Pieniądze na cenny dar zebrała wśród kobiet z amerykańskiej Polonii.

Mimo polskiej narodowości, sentymentów i sympatii do ojczyzny, nigdy nie otrzymała polskiego obywatelstwa. Do Francji wyjechała z paszportem Imperium Rosyjskiego, potem uzyskała obywatelstwo francuskie.

Uczona zmarła 4 lipca 1934 roku w Passy we Francji, spoczęła na cmentarzu w Sceaux. W 1995 roku, w uznaniu zasług naukowych, jej szczątki zostały przeniesione do paryskiego Panteonu, w którym pochowani są wybitni Francuzi. Była pierwszą osobą nieurodzoną we Francji, która spoczęła w Panteonie.

W 2009 roku brytyjski magazyn "New Scientist" uznał Polkę za "kobietę, która wywarła największy wpływ na naukę". Z kolei w 2018 roku czytelnicy "BBC History Magazine" wskazali Marię Skłodowską-Curie jako najbardziej wpływową kobietę w historii. "Zmieniła świat nie raz, ale dwa razy" - głosił werdykt.

Zobacz także

2023-11-28, godz. 23:29 Wystawa Biblii w MBP w Opolu Wystawę Biblii można będzie oglądać od wtorku w holu Miejskiej Biblioteki Publicznej przy ul. Minorytów 4 w Opolu w godzinach otwarcia placówki. Będzie… » więcej 2023-12-01, godz. 12:00 W Belwederze ogłoszone zostały nazwiska kolejnych ofiar totalitaryzmów W Belwederze odbyła się uroczystość wręczenia not identyfikacyjnych rodzinom ofiar totalitaryzmów. Ogłoszone zostały nazwiska 20 osób, których szczątki… » więcej 2023-12-01, godz. 13:00 Targi Książki Historycznej Rozpoczęły się XXXI Targi Książki Historycznej. Wydarzenie organizowane jest przez Porozumienie Wydawców Książki Historyczne i odbywa się na Zamku Królewskim… » więcej 2023-12-01, godz. 11:00 81. rocznica utworzenia niemieckiego obozu dla polskich dzieci w Łodzi 81 lat temu, 1 grudnia 1942 roku, Niemcy utworzyli w Łodzi obóz dla polskich dzieci i młodzieży, na obszarze wydzielonym z getta, przy ulicy Przemysłowej… » więcej 2023-12-01, godz. 09:00 105 lat temu wprowadzono biało-czerwoną szachownicę, znak polskiego lotnictwa wojskowego 105 lat temu, 1 grudnia 1918 roku, wszedł w życie rozkaz wprowadzający biało-czerwoną szachownicę, jako standardowe oznaczenie polskich samolotów wojskowych… » więcej 2023-12-01, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 1 grudnia » więcej 2023-11-30, godz. 16:00 z Instytuty pamięci z krajów bałtyckich, Polski i Ukrainy chcą wpisania listów na korze brzozowej na listę UNESCO Pięć instytutów pamięci - z Polski, Litwy, Łotwy, Estonii i Ukrainy - chce wpisania na listę UNESCO listów zesłańców napisanych na korze brzozowej. W… » więcej 2023-11-30, godz. 15:00 Jan Józef Kasprzyk odznaczył dziennikarzy Informacyjnej Agencji Radiowej Szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk odznaczył pięcioro dziennikarzy Polskiego Radia - Informacyjnej Agencji Radiowej… » więcej 2023-11-30, godz. 11:00 30 lat temu zmarł Wacław Jędrzejewicz, działacz konspiracyjny, oficer wywiadu 30 lat temu - 30 listopada 1993 roku - w Stanach Zjednoczonych zmarł Wacław Jędrzejewicz, działacz konspiracyjny, oficer polskiego wywiadu, w 1914 roku współorganizator… » więcej 2023-11-30, godz. 09:00 Mija 215. rocznica szarży polskiej kawalerii pod Somosierrą 215 lat temu, 30 listopada 1808 roku, polska kawaleria przeprowadziła słynną szarżę w przełęczy Somosierra w Hiszpanii. Był to przykład niezwykłego męstwa… » więcej
113114115116117
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »