Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-11-08, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
8 listopada
1632 - W wolnej elekcji królem Polski wybrany został Władysław IV Waza, najstarszy syn zmarłego Zygmunta III.

1781 - W Makoszowach, obecnie dzielnica Zabrza, urodził się Karol Godula, współtwórca śląskiego przemysłu, właściciel kompleksu kopalń i hut cynku.

1774 w Warszawie zaczęła się ukazywać Gazeta Warszawska. Jej wydawca, były jezuita, ks. Stefan Łuskina, otrzymał w 1773 roku przywilej królewski dający mu wyłączne prawo do wydania prasy na terenie Korony we wszystkich językach oprócz francuskiego

1841 - Urodził się Stanisław Kramsztyk, fizyk, pedagog, popularyzator nauki, czynny działacz ruchu oświatowego w Warszawie w końcu 19. wieku. Był jednym ze współzałożycieli Kasy imienia Milanowskiego - wspomagającej finansowo młodych naukowców

1858 - Urodził Tadeusz Wróblewski, prawnik i teoretyk prawa, bibliofil, zesłaniec syberyjski, po 1886 roku obrońca w procesach działaczy politycznych, założyciel biblioteki naukowej w Wilnie

1864 - W Carskim Siole car Aleksander II podpisał ukaz o kasacie klasztorów w Królestwie Polskim; na jego podstawie w nocy z 27 na 28 listopada 1864 r. władze rosyjskie przeprowadziły kasację 109 klasztorów.

1877 - W Warszawie zmarł Karol Beyer, pierwszy zawodowy fotograf warszawski; twórca polskiej fotografii profesjonalnej; numizmatyk.

1888 - Urodziła się Leokadia Pancewicz-Leszczyńska, aktorka teatralna i gwiazda kina międzywojennego.

1898 - Urodził się Wacław Ścibor-Rylski, aktor, reżyser, dyrektor teatru.

1906 - Pod Rogowem w pobliżu Łodzi działacze Organizacji Bojowej PPS pod dowództwem Józefa Montwiłł-Mireckiego przeprowadzili akcję na rosyjski pociąg pocztowy, zdobywając pieniądze na działalność niepodległościową; była to jedna z największych akcji bojowych Polskiej Partii Socjalistycznej.

1912 - Urodził się Eugeniusz Markowski, malarz, grafik, scenograf. W latach 1940- 1955 przebywał za granicą, był członkiem grupy artystów "Libera Associazione Arti Figurative" we Włoszech.

1917 - W wyniku dokonanego w Piotrogrodzie zamachu stanu władzę w Rosji przejęła Rada Komisarzy Ludowych z Włodzimierzem Leninem na czele.

1917 - W Olsztynie urodził się Tadeusz Nowakowski, pisarz, publicysta, współpracownik BBC i sekcji polskiej Radia Wolna Europa.

1918 - Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski zostali zwolnieni z Twierdzy w Magdeburgu.

1923 - W Warszawie urodził się Józef Hen, pisarz, publicysta, scenarzysta; autor powieści "Nikt nie woła", beletryzowanych biografii "Ja, Michał z Montaigne", "Błazen - wielki mąż" - o Tadeuszu Boyu-Żeleńskim i "Mój przyjaciel król" - o Stanisławie Auguście, a także książek "Nie boję się bezsennych nocy" i "Nowolipie".

1926 - Urodził się Bogdan Baer, aktor teatralny i filmowy, związany z teatrami stołecznymi: Narodowym, Dramatycznym, Ateneum i Polskim.

1928 - Władze Warszawy podjęły uchwałę o przemianowaniu Placu Saskiego na Plac Marszałka Piłsudskiego. Plac w 1939 r. nazwany został przez Niemców Adolf Hitler Platz, a w 1945 r. przez komunistów - Placem Zwycięstwa. W 1990 r. powrócił do nazwy z 1928 r.

1929 - W Warszawie urodził się Jan Młodożeniec, plastyk, jeden z największych twórców plakatu, projektant graficzny, malarz.

1933 - Rozpoczęła działalność Polska Akademia Literatury. Prezesem PAL został Wacław Sieroszewski, jego zastępcą Leopold Staff, zaś sekretarzem Juliusz Kaden-Bandrowski.

1934 - Urodził się Jerzy Sito, poeta, pisarz, autor sztuk scenicznych.

1937 - W Stryju urodził się Jan Kociniak, aktor filmowy i teatralny, związany z warszawskim Teatrem Ateneum; wystąpił m.in. w filmach "Rękopis znaleziony w Saragossie" Wojciecha Jerzego Hassa i "Miś" Stanisława Barei; jego głosem mówił Gucio w "Pszczółce Mai" oraz Kubuś Puchatek w serii filmów animowanych.

1942 - W Warszawie zmarł Edward Puchalski, reżyser filmowy, scenarzysta, aktor.

1942 - II wojna światowa: siły brytyjsko-amerykańskie w ramach operacji "Torch" wylądowały w kontrolowanych przez siły Państwa Francuskiego Maroku i Algierii.

1948 - Dekretem Ministerstwa Kultury i Sztuki powołany został Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca "Mazowsze" pod kierownictwem prof. Tadeusza Sygietyńskiego.

1956 - Początek prac Komisji Wspólnej Episkopatu i Rządu.

1986 - W Moskwie zmarł Wiaczesław Mołotow, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZSRS (1930-1941), od 1939 r. komisarz spraw zagranicznych; sygnatariusz układu sojuszniczego z III Rzeszą, tzw. paktu Ribbentrop-Mołotow; wspólnie z innymi członkami BP KC WKP(b) podpisał uchwałę z 5 marca 1940 r. o rozstrzelaniu polskich jeńców wojennych przebywających w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz polskich więźniów przetrzymywanych przez NKWD - w wyniku tej decyzji zgładzono około 22 tys. obywateli polskich.

1992 - W Warszawie zmarła Hanna Skarżanka, aktorka; żołnierz Kedywu Wileńskiego Okręgu AK; w okresie stanu wojennego zaangażowana w działalność podziemnej Solidarności; przez wiele lat związana z warszawskim Teatrem Ateneum; wystąpiła m.in. w filmach "Prawo i pięść", "Rok spokojnego słońca" i "Dolina Issy".

2000 - W Krakowie zmarł Krzysztof Litwin, aktor, grafik, malarz; odtwórca postaci sierżanta Walczaka w serialu "Przygody psa Cywila"; był pierwszym kompozytorem "Piwnicy Pod Baranami" i autorem muzyki do pierwszego piwnicznego hymnu; występował w Teatrze Telewizji oraz na scenach Starego Teatru i Operetki Krakowskiej.

2000 - W Warszawie zmarł Józef Pińkowski, działacz komunistyczny, ekonomista; w latach 1971-1981 członek KC PZPR; od września 1980 do lutego 1981 r. stał na czele rządu PRL.

2006 – Do Polski przyleciały pierwsze dwa zakupione w USA samoloty wielozadaniowe F-16.

2006 – Indeks WIG20 po raz pierwszy w historii Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie przekroczył granicę 50 tysięcy punktów.

2008 - W Warszawie zmarł Mieczysław F. Rakowski, dziennikarz, w latach 1958-1982 redaktor naczelny tygodnika "Polityka"; od 1975 do 1990 r. członek KC PZPR; poseł na Sejm (1972-1989); premier PRL (1988-1989) i ostatni I sekretarz KC PZPR.

2016 – W warszawskiej Dolinie Szwajcarskiej odsłonięto pomnik Henryka Sławika i Józsefa Antalla seniora – Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata.

Zobacz także

2023-11-03, godz. 15:30 Na zachodzie Francji odnaleziono groby uczestników Wielkiej Emigracji W zachodniej Francji odnaleziono groby uczestników Wielkiej Emigracji. To efekt poszukiwań prowadzonych przez Towarzystwo Opieki nad Polskimi Zabytkami i Grobami… » więcej 2023-11-03, godz. 13:30 103 lata temu urodził się Aleksy Dawidowski "Alek" z Szarych Szeregów 103 lata temu, 3 listopada 1920 roku, urodził się Maciej Aleksy Dawidowski, pseudonim "Alek", instruktor harcerski, podharcmistrz, członek Grup Szturmowych… » więcej 2023-11-03, godz. 12:00 Dziś 84. rocznica egzekucji w lasach piaśnickich Dziś 84. rocznica egzekucji w lasach piaśnickich. 3 listopada 1939 roku koło Wejherowa Niemcy rozstrzelali co najmniej 82 Polaków, a 11 listopada tego samego… » więcej 2023-11-03, godz. 11:30 80 lat temu w niemieckim obozie zagłady zginęła Pola Braun, poetka i kompozytorka 80 lat temu, 3 listopada 1943 roku, w KL Lublin, czyli niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady na Majdanku, została zamordowana Pola Braun… » więcej 2023-11-03, godz. 09:30 80 lat temu podczas akcji Erntefest Niemcy zamordowali 42 tysiące Żydów Mija 80. rocznica niemieckiej akcji o kryptonimie "Erntefest" - "Dożynki". Jej celem była likwidacja Żydów w Generalnym Gubernatorstwie na Lubelszczyźnie… » więcej 2023-11-03, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 3 listopada » więcej 2023-11-02, godz. 15:00 Odeszli w minionym roku - Wojciech Narębski 27 stycznia, niedługo przed swoimi 98. urodzinami, zmarł profesor Wojciech Narębski, znany chemik i geolog, w czasie II wojny światowej żołnierz 2. Korpusu… » więcej 2023-11-02, godz. 14:00 Odeszli w minionym roku - Bolesław Biega 18 maja w USA zmarł Bolesław Biega, pseudonim "Pałąk", oficer Armii Krajowej i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, dowódca 2. kompanii "Szare Szeregi”… » więcej 2023-11-02, godz. 13:00 Odeszli w minionym roku - Zbigniew Mieczkowski 19 grudnia 2022 roku w Londynie zmarł major Zbigniew Mieczkowski, żołnierz 1. Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka. Brał między innymi udział w… » więcej 2023-11-02, godz. 11:00 Dziś uroczystości w 98. rocznicę osłonięcia Grobu Nieznanego Żołnierza O 13.00 uroczystym apelem zostanie uczczona 98. rocznica odsłonięcia Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie. Weźmie w nim udział między innymi szef Urzędu… » więcej
116117118119120
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »