Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu został aresztowany Jerzy Antoni Lewiński…
2023-11-06, 16:00 Autor: IAR/K.Koziełł/D.Panek/O.Kłosińska/dok.

80 lat temu został aresztowany Jerzy Antoni Lewiński, komendant Kedywu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej

Jerzy Antoni Lewiński (Chuchro). [fot. wikipedia/domena publiczna]
Jerzy Antoni Lewiński (Chuchro). [fot. wikipedia/domena publiczna]
80 lat temu, 6 listopada 1943 roku, został aresztowany Jerzy Antoni Lewiński, pseudonimy "Chuchro" i "Jurek", major saperów Wojska Polskiego, organizator i komendant Kedywu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej. Zginął rozstrzelany przez Niemców w ulicznej egzekucji 24 listopada 1943. Miał 35 lat.
Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku walczył w obronie Warszawy. Był dowódcą 1. kompanii i zastępcą dowódcy 5. zmotoryzowanego batalionu saperów. Ranny, dostał się do niewoli niemieckiej. Po ucieczce z obozu jenieckiego w Radomiu wrócił do Warszawy.
Od grudnia 1939 działał w konspiracji, w Związku Walki Zbrojnej. Początkowo należał do tak zwanego Sztabu Dywersji, a od sierpnia 1940 dowodził batalionem saperów miasta stołecznego Warszawy. W czerwcu 1942 roku objął dowództwo Związku Odwetu Okręgu Warszawskiego AK.

Od listopada 1942 roku Jerzy Antoni Lewiński był organizatorem i dowódcą Kedywu (Kierownictwa Dywersji) Okręgu Warszawa AK. Odpowiadał za wiele akcji zbrojnych Związku Odwetu i Kedywu, w tym głośną akcję "Wieniec" przeciwko niemieckiemu transportowi kolejowemu, przeprowadzoną w październiku 1942. W tym samym czasie zostały wysadzone tory kolejowe w ośmiu miejscach Warszawskiego Węzła Kolejowego.

Ponadto uczestniczył między innymi w akcji "Getto", podczas której AK udzielała zbrojnej pomocy żydowskim powstańcom z getta. W maju 1943 roku wyraził zgodę na przeprowadzenie przez Jana Krysta "Alana" samodzielnej akcji bojowej w kawiarni "Adria", podczas której zastrzelonych zostało trzech oficerów gestapo. Dowództwo Kedywu z reguły nie pozwalało na takie akcje, w tym jednak przypadku sytuacja była wyjątkowa - "Alan" chorował na gruźlicę płuc i miał wkrótce umrzeć.

Jerzy Antoni Lewiński zginął rozstrzelany przez Niemców 24 listopada 1943 roku prawdopodobnie przy ulicy Nabielaka w Warszawie. Po śmierci odznaczono go Srebrnym Krzyżem Zasługi.

Zobacz także

2023-11-29, godz. 11:00 Dzień Podchorążego w rocznicę wybuchu Powstania Listopadowego 29 listopada w Wojsku Polskim jest obchodzony Dzień Podchorążego, ustanowiony na pamiątkę wydarzeń 29 listopada 1830 roku, kiedy rozpoczęło się Powstanie… » więcej 2023-11-29, godz. 09:00 Mijają 193 lata od wybuchu Powstania Listopadowego 193 lata temu, w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku, wybuchło Powstanie Listopadowe - zryw niepodległościowy, którego celem było wyzwolenie Królestwa Polskiego… » więcej 2023-11-29, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 29 listopada » więcej 2023-11-28, godz. 16:00 105 lat temu Polki otrzymały prawa wyborcze 105 lat temu, 28 listopada 1918 roku, Polki otrzymały prawa wyborcze. Nadał je Tymczasowy Naczelnik Państwa Józef Piłsudski, dekretem o ordynacji wyborczej… » więcej 2023-11-28, godz. 14:00 105 lat temu Józef Piłsudski powołał Marynarkę Wojenną 105 lat temu, 28 listopada 1918 roku, Tymczasowy Naczelnik Państwa Józef Piłsudski specjalnym dekretem powołał Marynarkę Wojenną. Dokument został wydany… » więcej 2023-11-28, godz. 12:00 80 lat temu "Wielka Trójka" spotkała się na konferencji w Teheranie 80 lat temu - 28 listopada 1943 roku - w Teheranie rozpoczęła się konferencja "Wielkiej Trójki", czyli przywódców koalicji antyhitlerowskiej podczas drugiej… » więcej 2023-11-28, godz. 08:30 "Walery Sławek - wspomnienia zebrane" - najlepsze wspomnienia 14. konkursu "Książka Historyczna Roku" "Walery Sławek - wspomnienia zebrane" to zwycięska publikacja w kategorii "Najlepsze wspomnienia dotyczące historii Polski i Polaków w XX wieku". 14. Konkursu… » więcej 2023-11-28, godz. 10:00 Nagroda Moczarskiego dla "Pińskich błot" Sławomira Łotysza Książka "Pińskie błota" Sławomira Łotysza wyróżniona Nagrodą Historyczną miasta stołecznego Warszawy imienia Kazimierza Moczarskiego. Publikacja przedstawia… » więcej 2023-11-28, godz. 09:00 Wystawa "Pomiędzy… historią a pamięcią. Górny Śląsk w latach 1918–1922" W południe (29.11) ekspozyjca nowej wystawy w Muzeum Czynu Powstańczego w Górze św. Anny pt. "Pomiędzy… historią a pamięcią. Górny Śląsk w latach… » więcej 2023-11-28, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 28 listopada » więcej
115116117118119
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »