Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 103 lata temu urodził się Aleksy Dawidowski 'Alek'…
2023-11-03, 13:30 Autor: IAR/O.Kłosińska/E.Leo/K.Koziełł/dok.

103 lata temu urodził się Aleksy Dawidowski "Alek" z Szarych Szeregów

Aleksy Dawidowski. Nad prawą kieszenią widoczna odznaka udziału w Jubileuszowym Zlocie ZHP w Spale w 1935 [fot. /wikipedia/domena publiczna/Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec]
Aleksy Dawidowski. Nad prawą kieszenią widoczna odznaka udziału w Jubileuszowym Zlocie ZHP w Spale w 1935 [fot. /wikipedia/domena publiczna/Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec]
103 lata temu, 3 listopada 1920 roku, urodził się Maciej Aleksy Dawidowski, pseudonim "Alek", instruktor harcerski, podharcmistrz, członek Grup Szturmowych Szarych Szeregów, jeden z bohaterów książki Aleksandra Kamińskiego "Kamienie na szaniec". Zmarł 30 marca 1943 roku, z powodu ran odniesionych cztery dni wcześniej, podczas akcji odbicia Jana Bytnara "Rudego" z rąk Niemców, słynnej akcji pod Arsenałem.
Jako 13-latek dołączył do "Pamarańczarni", czyli 23. Warszawskiej Drużyny Harcerzy im. Bolesława Chrobrego. Był bardzo wysportowany - osiągał dobre wyniki w zawodach lekkoatletycznych, ponadto świetnie pływał i grał w koszykówkę. W maju 1939 roku zdał maturę w liceum im. Stefana Batorego, do którego chodził razem ze swoim przyjacielem Janem Bytnarem "Rudym".

Krótko po wybuchu II wojny światowej Niemcy aresztowali, a po kilku miesiącach rozstrzelali ojca "Alka". Wraz z grupą przyjaciół z "Pomarańczarni" Aleksy Dawidowski działał najpierw w Polskiej Ludowej Akcji Niepodległościowej, następnie pełnił funkcję łącznika w komórce więziennej Związku Walki Zbrojnej. W marcu 1941 roku razem z kolegami wstąpił do Szarych Szeregów. Był jednym z najaktywniejszych członków Organizacji Małego Sabotażu "Wawer". To on, 11 lutego 1942 roku zdjął niemiecką tablicę z pomnika Mikołaja Kopernika w Warszawie. Z czasem Aleksy Dawidowski przeszedł do Grup Szturmowych, które wykonywały akcje bojowe.

W czasie akcji pod Arsenałem 26 marca 1943 roku dowodził sekcją "Granaty" w grupie "Atak". Podczas odwrotu został poważnie ranny w brzuch. Jego stan pogarszał się z dnia na dzień, zmarł 30 marca 1943 roku w Szpitalu Dzieciątka Jezus przy Nowogrodzkiej. Tego samego dnia w Szpitalu Wolskim przy Płockiej zmarł Jan Bytnar "Rudy".

Generał Stefan Rowecki "Grot", dowódca Armii Krajowej, odznaczył "Alka" pośmiertnie w maju 1943 roku Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari za bohaterską postawę wobec wroga i śmierć na posterunku. Aleksy Dawidowski był pierwszym harcerzem Szarych Szeregów, któremu nadano to najwyższe polskie odznaczenie wojskowe. Został też awansowany do stopnia sierżanta podchorążego.

"Alek" został pochowany pod przybranym nazwiskiem na Cmentarzu Powązkowskim. Po wojnie jego ciało ekshumowano i przeniesiono 4 kwietnia 1946 roku do grobu Jana Bytnara w Kwaterze Harcerskiego Batalionu Armii Krajowej "Zośka" na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

W 2011 roku "Alek" został odznaczony pośmiertnie Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

Zobacz także

2023-10-12, godz. 11:00 Uroczystości z okazji 80. rocznicy ucieczki 300 więźniów z Sobiboru 12 października odbędą się uroczystości upamiętniające 80. rocznicę wybuchu powstania w Sobiborze i masowej ucieczki więźniów. Z niemieckiego nazistowskiego… » więcej 2023-10-12, godz. 10:00 Dziś gala nagród BohaterONy im. Powstańców Warszawskich W Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie odbędzie się wieczorem (godz. 19.00) uroczysta gala, podczas której zostaną ogłoszeni… » więcej 2023-10-12, godz. 09:00 Pomnik Wojciecha Korfantego, stanął obok urzędu wojewódzkiego przy ulicy Piastowskiej w Opolu. To polski bohater, działacz na rzecz polskości Górnego Śląska i dyktator trzeciego powstania śląskiego. Na pomnik składa się kolumna i popiersie - całość… » więcej 2023-10-12, godz. 08:00 Wystawa "Moja wielka wołyńska rodzina" w Muzeum Dziedzictwa i Kultury Kresów Wystawa czasowa Dariusza Kanaka poświęcona tematyce kresowej zostanie otwarta w na brzeskim zamku. » więcej 2023-10-12, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 12 października » więcej 2023-10-11, godz. 16:00 25. rocznica kanonizacji Edyty Stein, niemieckiej filozof i teolog pochodzenia żydowskiego 25 lat temu, 11 października 1998 roku, została kanonizowana Edyta Stein, niemiecka filozof i teolog pochodzenia żydowskiego. W wieku 30 lat przyjęła chrzest… » więcej 2023-10-11, godz. 14:00 80 lat temu w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau Niemcy rozstrzelali 54 więźniów 80 lat temu, 11 października 1943 roku, w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau rozstrzelano 54 więźniów polskiej narodowości… » więcej 2023-10-11, godz. 12:00 Remont Pomnika Czynu Powstańczego i annogórskiego amfiteatru za rok Pomnik Czynu Powstańczego i amfiteatr w Górze św. Anny doczeka się remontu. Jego przebudowa rozpocznie się w przyszłym roku. Podczas konferencji prasowej… » więcej 2023-10-11, godz. 10:00 Dziś rocznica śmierci generała Pułaskiego i dzień jego pamięci w USA Dziś - 11 października - przypada 244. rocznica śmierci generała Kazimierza Pułaskiego, bohatera walk o wolność dwóch narodów - polskiego i amerykańskiego… » więcej 2023-10-11, godz. 08:00 70 lat temu zginął kpt. Kazimierz Kamieński "Huzar", rozstrzelany z wyroku władz komunistycznych 70 lat temu - 11 października 1953 roku - w więzieniu w Białymstoku z wyroku władz komunistycznych został stracony Kazimierz Kamieński, pseudonimy „Gryf”… » więcej
125126127128129
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »