Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 103 lata temu urodził się Aleksy Dawidowski 'Alek'…
2023-11-03, 13:30 Autor: IAR/O.Kłosińska/E.Leo/K.Koziełł/dok.

103 lata temu urodził się Aleksy Dawidowski "Alek" z Szarych Szeregów

Aleksy Dawidowski. Nad prawą kieszenią widoczna odznaka udziału w Jubileuszowym Zlocie ZHP w Spale w 1935 [fot. /wikipedia/domena publiczna/Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec]
Aleksy Dawidowski. Nad prawą kieszenią widoczna odznaka udziału w Jubileuszowym Zlocie ZHP w Spale w 1935 [fot. /wikipedia/domena publiczna/Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec]
103 lata temu, 3 listopada 1920 roku, urodził się Maciej Aleksy Dawidowski, pseudonim "Alek", instruktor harcerski, podharcmistrz, członek Grup Szturmowych Szarych Szeregów, jeden z bohaterów książki Aleksandra Kamińskiego "Kamienie na szaniec". Zmarł 30 marca 1943 roku, z powodu ran odniesionych cztery dni wcześniej, podczas akcji odbicia Jana Bytnara "Rudego" z rąk Niemców, słynnej akcji pod Arsenałem.
Jako 13-latek dołączył do "Pamarańczarni", czyli 23. Warszawskiej Drużyny Harcerzy im. Bolesława Chrobrego. Był bardzo wysportowany - osiągał dobre wyniki w zawodach lekkoatletycznych, ponadto świetnie pływał i grał w koszykówkę. W maju 1939 roku zdał maturę w liceum im. Stefana Batorego, do którego chodził razem ze swoim przyjacielem Janem Bytnarem "Rudym".

Krótko po wybuchu II wojny światowej Niemcy aresztowali, a po kilku miesiącach rozstrzelali ojca "Alka". Wraz z grupą przyjaciół z "Pomarańczarni" Aleksy Dawidowski działał najpierw w Polskiej Ludowej Akcji Niepodległościowej, następnie pełnił funkcję łącznika w komórce więziennej Związku Walki Zbrojnej. W marcu 1941 roku razem z kolegami wstąpił do Szarych Szeregów. Był jednym z najaktywniejszych członków Organizacji Małego Sabotażu "Wawer". To on, 11 lutego 1942 roku zdjął niemiecką tablicę z pomnika Mikołaja Kopernika w Warszawie. Z czasem Aleksy Dawidowski przeszedł do Grup Szturmowych, które wykonywały akcje bojowe.

W czasie akcji pod Arsenałem 26 marca 1943 roku dowodził sekcją "Granaty" w grupie "Atak". Podczas odwrotu został poważnie ranny w brzuch. Jego stan pogarszał się z dnia na dzień, zmarł 30 marca 1943 roku w Szpitalu Dzieciątka Jezus przy Nowogrodzkiej. Tego samego dnia w Szpitalu Wolskim przy Płockiej zmarł Jan Bytnar "Rudy".

Generał Stefan Rowecki "Grot", dowódca Armii Krajowej, odznaczył "Alka" pośmiertnie w maju 1943 roku Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari za bohaterską postawę wobec wroga i śmierć na posterunku. Aleksy Dawidowski był pierwszym harcerzem Szarych Szeregów, któremu nadano to najwyższe polskie odznaczenie wojskowe. Został też awansowany do stopnia sierżanta podchorążego.

"Alek" został pochowany pod przybranym nazwiskiem na Cmentarzu Powązkowskim. Po wojnie jego ciało ekshumowano i przeniesiono 4 kwietnia 1946 roku do grobu Jana Bytnara w Kwaterze Harcerskiego Batalionu Armii Krajowej "Zośka" na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

W 2011 roku "Alek" został odznaczony pośmiertnie Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

Zobacz także

2023-10-30, godz. 13:00 39 lat temu odnaleziono ciało błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki 39 lat temu, 30 października 1984 roku, w Wiśle koło tamy we Włocławku odnaleziono ciało błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki, porwanego i bestialsko… » więcej 2023-10-30, godz. 11:00 Polski Ambasador w Moskwie uczcił pamięć ofiar stalinowskiego terroru Ambasador RP w Moskwie wspólnie z przedstawicielami innych placówek dyplomatycznych uczcił pamięć ofiar stalinowskiego terroru. 30 października w Rosji obchodzony… » więcej 2023-10-30, godz. 09:00 Laureaci nagród im. J.Rodowicza "Anody" Poznaliśmy laureatów nagród imienia Jana Rodowicza "Anody". Honorowe wyróżnienia przyznane zostały po raz 11 z inicjatywy Muzeum Powstania Warszawskiego… » więcej 2023-10-30, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 30 października » więcej 2023-10-29, godz. 11:06 Dziś poznamy laureatów nagród imienia Jana Rodowicza "Anody" Dziś poznamy laureatów nagród imienia Jana Rodowicza "Anody". To honorowe wyróżnienie zostanie przyznane po raz 11 z inicjatywy Muzeum Powstania Warszawskiego… » więcej 2023-10-29, godz. 07:30 79 lat temu 1. Dywizja Pancerna gen. Maczka wyzwoliła Bredę 79 lat temu, 29 października 1944 roku, żołnierze 1. Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka wyzwolili holenderską Bredę, otwierając wojskom alianckim… » więcej 2023-10-29, godz. 07:30 Karlendarium historyczne na dziś 29 października » więcej 2023-10-28, godz. 10:00 100 lat temu urodził się Zbigniew Siemaszko, historyk, pisarz i publicysta emigracyjny 100 lat temu, 28 października 1923 roku, urodził się Zbigniew Siemaszko, historyk, pisarz i publicysta emigracyjny. W 1940 roku został deportowany do Kazachstanu… » więcej 2023-10-28, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 28 października » więcej 2023-10-27, godz. 12:09 "Nysa - historia miasta" - to tytuł pierwszej monografii poświęconej Śląskiemu Rzymowi Publikacja powstała z okazji 800-lecia Nysy i prezentuje historię miasta od czasów przedlokacyjnych do czasów współczesnych. Trzytomowe dzieło zaprezentowali… » więcej
117118119120121
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »