Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu podczas akcji Erntefest Niemcy zamordowali…
2023-11-03, 09:30 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł

80 lat temu podczas akcji Erntefest Niemcy zamordowali 42 tysiące Żydów

Macewa, miejsce zamordowania 18.400 Żydów - więźniów Majdanka w Lublinie. [fot. wikipedia/Alians PL/domena publiczna]
Macewa, miejsce zamordowania 18.400 Żydów - więźniów Majdanka w Lublinie. [fot. wikipedia/Alians PL/domena publiczna]
Mija 80. rocznica niemieckiej akcji o kryptonimie "Erntefest" - "Dożynki". Jej celem była likwidacja Żydów w Generalnym Gubernatorstwie na Lubelszczyźnie. 3 i 4 listopada 1943 roku funkcjonariusze SS i policji bezpieczeństwa zamordowali w masowych egzekucjach około 42 tysięcy więźniów żydowskich. Akcję przeprowadzili w niemieckich obozach na Majdanku, w Trawnikach i Poniatowej.
Przygotowania do egzekucji Niemcy rozpoczęli w obozach pod koniec października 1943 roku. Więźniowie żydowscy otrzymali rozkaz kopania rowów. Pilnowani przez esesmanów, wykonywali pracę przez całą dobę, w nocy przy świetle reflektorów. Każdy rów miał około 100 metrów długości, 3 metry szerokości i około 2 metrów głębokości. Niemcy rozpuścili wśród więźniów plotkę o szybkim zbliżaniu się Armii Czerwonej. Rowy miały stanowić zapory przeciwczołgowe, co było dezinformacją, bo Rosjanie w tym czasie dopiero zdobyli Kijów, ponad 500 kilometrów na wschód od Lublina.

Rozstrzeliwania 3 i 4 listopada trwały cały dzień, od świtu do zmierzchu. Akcja „Erntefest” miała wielu polskich świadków - więźniów tych samych obozów, których Niemcy wtedy nie wymordowali, bo nie byli Żydami. To ich zeznania i wspomnienia pozwoliły dość dokładnie opisać zbrodnię. Podczas mordu Niemcy korzystali z głośników, by zagłuszać strzały i krzyki oraz dezorientować ofiary. Żydom najpierw kazano rozebrać się do naga w wyznaczonym baraku, następnie przepędzano ich na miejsce egzekucji. Tam wchodzili do rowu i kładli się twarzą do ziemi. Esesmani zabijali więźniów strzałem w tył głowy.

Podczas dwóch dni listopada Niemcy zabili na Majdanku 18 tysięcy Żydów, 10 tysięcy w obozie w Trawnikach oraz około 14 tysięcy w obozie pracy w Poniatowej.

(więcej)

Akcję o kryptonimie "Erntefest" uważa się za końcowy etap operacji "Reinhardt", której celem było wymordowanie ludności żydowskiej z pięciu dystryktów Generalnego Gubernatorstwa (warszawskiego, radomskiego, krakowskiego, lubelskiego i galicyjskiego), a także z wcielonego do Prus Wschodnich okręgu białostockiego. Rozpoczęta w marcu 1942 roku pochłonęła łącznie 2 miliony ofiar.

Akcją "Erntefest" - nazywaną też "krwawą środą" - kierował Jakob Sporrenberg, Wyższy Dowódca SS i Policji w Dystrykcie Lubelskim. Rozkaz natychmiastowej likwidacji Żydów wydał Heinrich Himmler - wódz SS, Gestapo i policji w III Rzeszy - po zbrojnym buncie więźniów w nazistowskim obozie zagłady w Sobiborze. W połowie października 1943 roku około 300 więźniów podjęło próbę ucieczki z tego obozu.

Po wojnie tylko nieliczni sprawcy operacji "Erntefest" zostali osądzeni, wśród nich Jakob Sporrenberg, aresztowany przez Brytyjczyków i wydany Polsce. Sąd skazał go na karę śmierci, którą wykonano w Warszawie 6 grudnia 1952 roku.

Zobacz także

2023-11-16, godz. 12:00 CMJW - „Zapomniane czy odkrywane?” W najbliższy piątek (17.11) szykuje się w Muzeum uczta intelektualna dla wszystkich badaczy – zarówno z instytucji naukowych, jak i zapalonych hobbystów… » więcej 2023-11-16, godz. 11:00 16 listopada rozpoczyna się festiwal Niewinni Czarodzieje Od 16 do 30 listopada odbędzie się kolejny, XVIII festiwal warszawski "Niewinni Czarodzieje". W trakcie wydarzenia, jak co roku, zaplanowano między innymi koncerty… » więcej 2023-11-16, godz. 10:00 Uroczyste zakończenie prac konserwatorskich przy nagrobku konsula Stanisława Syrewicza Na cmentarzu w Daugavpils (d. Dyneburgu) na Łotwie, dzisiaj (16.11) zostanie odsłonięty po konserwacji pomnik nagrobny byłego konsula RP na Łotwie – Stanisława… » więcej 2023-11-16, godz. 09:00 105 lat temu Józef Piłsudski ogłosił powstanie państwa polskiego 105 lat temu, 16 listopada 1918 roku, Józef Piłsudski poinformował świat o odrodzeniu się Polski po 123 latach zaborów. W telegramie notyfikującym powstanie… » więcej 2023-11-16, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 16 listopada » więcej 2023-11-15, godz. 15:00 75 lat temu został skazany na śmierć Jerzy Miatkowski, żołnierz AK, adiutant mjr. Dekutowskiego 75 lat temu, 15 listopada 1948 roku, wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie na karę śmierci został skazany Jerzy Miatkowski, pseudonim "Zawada", żołnierz… » więcej 2023-11-15, godz. 14:00 75 lat temu został skazany na śmierć major Hieronim Dekutowski "Zapora" 75 lat temu, 15 listopada 1948 roku, wyrokiem komunistycznego Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie na siedmiokrotną karę śmierci został skazany major Hieronim… » więcej 2023-11-15, godz. 11:55 Instytut Polonika zakończył remonty 3 mogił Polaków w Rydze W stolicy Łotwy Rydze Instytut Polonika zakończył remonty 3 mogił Polaków. Odbiór prac konserwatorskich nastąpi dzisiaj (15.11) na cmentarzu świętego… » więcej 2023-11-15, godz. 11:00 Ogólnopolskie spotkanie rodzin jeńców II wojny światowej w CMJW Począwszy od 2016 r. Muzeum regularnie zaprasza rodziny jenieckie do udziału w spotkaniach – swoistych agorach, na których można podzielić się historią… » więcej 2023-11-15, godz. 09:00 Projekt wystawienniczo-edukacyjny Archiwum IPN „Historia w artefaktach zapisana” O godzinie 11.00 w Izbie Pamięci Strzelecka 8 w Warszawie odbędzie się druga odsłona projektu wystawienniczo-edukacyjnego Archiwum IPN „Historia w artefaktach… » więcej
108109110111112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »