Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 79 lat temu 1. Dywizja Pancerna gen. Maczka wyzwoliła…
2023-10-29, 07:30 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/K.Koziełł

79 lat temu 1. Dywizja Pancerna gen. Maczka wyzwoliła Bredę

Stanisław Maczek podczas dowodzenia dywizją, 1944 [fot. Centralne Archiwum Wojskowe]
Stanisław Maczek podczas dowodzenia dywizją, 1944 [fot. Centralne Archiwum Wojskowe]
79 lat temu, 29 października 1944 roku, żołnierze 1. Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka wyzwolili holenderską Bredę, otwierając wojskom alianckim drogę w kierunku Mozy. Walczyli w składzie 1. Armii Kanadyjskiej. Wcześniej przeszli trudny szlak bojowy. Odegrali znaczącą rolę w bitwie pod Falaise we Francji, uczestnicząc w zamykaniu pierścienia wokół niemieckich dywizji i prowadząc pościg za wycofującym się wrogiem. Wyzwolili wiele belgijskich miejscowości, wśród nich Ypres. Ze względu na szybkość i skuteczność działania oraz czarne naszywki na mundurach, Niemcy nazywali ich "czarnymi diabłami".
Na początku października 1944 roku żołnierze generała Maczka zbliżyli się do granicy belgijsko-holenderskiej i leżącej tam Bredy. Stanowiła ona ważny węzeł drogowy i była silnie ufortyfikowana. Broniły jej trzy niemieckie dywizje piechoty i jednostka pancerna. Były one przygotowane na szturm od strony zachodniej. Tymczasem polski dowódca zastosował manewr, nakazując żołnierzom zwrot o niemal 90 stopni i natarcie na wschodnią część miasta, aby całkowicie zaskoczyć Niemców.

29 października rano 3. Brygada Strzelców rozpoczęła atak z południa, a 10. Brygada Kawalerii Pancernej - natarcie na północno-wschodni rejon miasta. Niemcy bronili się zaciekle, dochodziło do walk na bagnety i noże. Wieczorem miasto było wolne. W rezultacie trzy niemieckie dywizje piechoty zostały zmuszone do wycofania. Ponadto dzięki oskrzydlającemu manewrowi generała Maczka, przy celowym unikaniu ostrzałów i bombardowania, miasto zdobyto bez zniszczeń i strat wśród ludności cywilnej. 30 października zlikwidowano ostatnie punkty oporu Niemców.

Straty polskiej dywizji w walkach o Bredę wyniosły 151 zabitych i kilkuset rannych. Liczba poległych po stronie niemieckiej nie jest znana. Do polskiej niewoli dostało się ponad 570 żołnierzy Wehrmachtu.

79 lat temu żołnierze generała Maczka byli entuzjastycznie witani na ulicach Bredy przez mieszkańców. W oknach i witrynach sklepowych widniały polskie napisy "Dziękujemy Wam, Polacy". Miasto przyznało wszystkim żołnierzom Honorowe Obywatelstwo. Po wojnie, na wniosek ponad 40 tysięcy mieszkańców Bredy, generałowi Stanisławowi Maczkowi nadano honorowe obywatelstwo Holandii, a 1. Dywizja Pancerna została uhonorowana Wojskowym Orderem Wilhelma, najwyższym odznaczeniem Królestwa Niderlandów.

W Bredzie znajduje się Muzeum generała Maczka, pomnik wdzięczności mieszkańców miasta dla polskich żołnierzy i trzy wojenne polskie cmentarze.

Zobacz także

2023-11-16, godz. 11:00 16 listopada rozpoczyna się festiwal Niewinni Czarodzieje Od 16 do 30 listopada odbędzie się kolejny, XVIII festiwal warszawski "Niewinni Czarodzieje". W trakcie wydarzenia, jak co roku, zaplanowano między innymi koncerty… » więcej 2023-11-16, godz. 10:00 Uroczyste zakończenie prac konserwatorskich przy nagrobku konsula Stanisława Syrewicza Na cmentarzu w Daugavpils (d. Dyneburgu) na Łotwie, dzisiaj (16.11) zostanie odsłonięty po konserwacji pomnik nagrobny byłego konsula RP na Łotwie – Stanisława… » więcej 2023-11-16, godz. 09:00 105 lat temu Józef Piłsudski ogłosił powstanie państwa polskiego 105 lat temu, 16 listopada 1918 roku, Józef Piłsudski poinformował świat o odrodzeniu się Polski po 123 latach zaborów. W telegramie notyfikującym powstanie… » więcej 2023-11-16, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 16 listopada » więcej 2023-11-15, godz. 15:00 75 lat temu został skazany na śmierć Jerzy Miatkowski, żołnierz AK, adiutant mjr. Dekutowskiego 75 lat temu, 15 listopada 1948 roku, wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie na karę śmierci został skazany Jerzy Miatkowski, pseudonim "Zawada", żołnierz… » więcej 2023-11-15, godz. 14:00 75 lat temu został skazany na śmierć major Hieronim Dekutowski "Zapora" 75 lat temu, 15 listopada 1948 roku, wyrokiem komunistycznego Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie na siedmiokrotną karę śmierci został skazany major Hieronim… » więcej 2023-11-15, godz. 11:55 Instytut Polonika zakończył remonty 3 mogił Polaków w Rydze W stolicy Łotwy Rydze Instytut Polonika zakończył remonty 3 mogił Polaków. Odbiór prac konserwatorskich nastąpi dzisiaj (15.11) na cmentarzu świętego… » więcej 2023-11-15, godz. 11:00 Ogólnopolskie spotkanie rodzin jeńców II wojny światowej w CMJW Począwszy od 2016 r. Muzeum regularnie zaprasza rodziny jenieckie do udziału w spotkaniach – swoistych agorach, na których można podzielić się historią… » więcej 2023-11-15, godz. 09:00 Projekt wystawienniczo-edukacyjny Archiwum IPN „Historia w artefaktach zapisana” O godzinie 11.00 w Izbie Pamięci Strzelecka 8 w Warszawie odbędzie się druga odsłona projektu wystawienniczo-edukacyjnego Archiwum IPN „Historia w artefaktach… » więcej 2023-11-15, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 15 listopada » więcej
121122123124125
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »