Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne na dziś
2023-10-14, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne na dziś

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
14 października
1257 - W Poznaniu urodził się książę wielkopolski i krakowski, przyszły król Polski Przemysł II.

1767 - W czasie obrad Sejmu w Warszawie na polecenie rosyjskiego ambasadora Nikołaja Repnina porwani zostali przez żołnierzy carskich i wywiezieni do Rosji przywódcy konfederacji radomskiej: biskup krakowski Kajetan Sołtyk, biskup kijowski Józef Andrzej Załuski oraz hetman polny koronny Wacław Rzewuski i jego syn Seweryn.

1773 - W obliczu pierwszego rozbioru sejm 1773 r. podjął wysiłek reformy państwa, obejmujący również zmianę systemu kształcenia. Do realizacji tego celu powołano Komisję Edukacji Narodowej. Była to jedna z pierwszych w Europie państwowa instytucja oświatowa.

1809 - Wojny napoleońskie: W Schoenbrunn podpisany został traktat pokojowy pomiędzy Francją i Austrią; na jego mocy do Księstwa Warszawskiego włączone zostały ziemie III zaboru austriackiego, jako departamenty: krakowski, radomski, lubelski i siedlecki.

1846 - W Surochowie w powiecie jarosławskim urodził się Kazimierz Badeni, konserwatysta, namiestnik Galicji w latach 1888-1895; od 1895 do 1897 r. premier i minister spraw wewnętrznych Austro-Węgier.

1861 - Władze rosyjskie wprowadziły stan wojenny na terytorium Królestwa Polskiego.

1864 - W Strawczynie koło Kielc urodził się Stefan Żeromski, wybitny pisarz, publicysta, autor powieści "Popioły", "Syzyfowe prace", "Wierna rzeka" oraz "Przedwiośnie".

1889 - Zmarł Jan Mieczkowski, właściciel zakładów fotograficznych w Warszawie, przez krótki okres również w Paryżu, w których zajmował się głównie wykonywaniem portretów. Na swoich zdjęciach uwiecznił m.in. Adama Mickiewicza, Deotymę i Stanisława Moniuszkę.

1913 - W Kijowie urodził się Józef Garliński, oficer Komendy Głównej AK, więzień KL Auschwitz, długoletni prezes Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie, historyk, działacz emigracyjny.

1926 - W Poznaniu urodził się Conrad Drzewiecki, tancerz i choreograf.

1930 - W Katowicach urodził się Bogusław Sochnacki, aktor, pedagog, związany z Teatrem im. Stefana Jaracza w Łodzi i łódzkim Teatrem Nowym; wystąpił m.in. w filmach "Pogrzeb kartofla", "Jeszcze tylko ten las", a także w serialach "Noce i dnie" oraz "Królowa Bona".

1936 - W Łodzi urodziła się Barbara Sass, reżyserka, scenarzystka; autorka filmów "Krzyk", "Dziewczęta z Nowolipek", "Historia niemoralna", "Pajęczarki", "Pokuszenie", "W imieniu diabła".

1941 - W Moskwie w sowieckim więzieniu na Butyrkach zmarł Aleksander Prystor, jeden z czołowych polityków obozu piłsudczykowskiego, premier w latach 1931-33, poseł, senator, w latach 1935-38 marszałek Senatu.

1942 - Powstała Ukraińska Powstańcza Armia, zbrojna formacja banderowskiej frakcji Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN-B); podczas II wojny światowej walczyła przeciwko Niemcom i ZSRS; od wiosny 1943 r. prowadziła działania zbrojne przeciwko polskiej ludności Wołynia, Polesia i Galicji Wschodniej, zmierzające do jej całkowitego usunięcia z tych terenów - zdaniem polskich historyków ukraińscy nacjonaliści zamordowali wówczas ok. 100 tys. Polaków.

1943 - W niemieckim obozie zagłady w Sobiborze wybuchł bunt więźniów.

1950 - Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego ogłosił wyroki w procesie IV Zarządu Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość". Dowódca WiN ppłk. Łukasz Ciepliński "Pług" oraz jego współpracownicy zostali skazani na karę śmierci wykonaną 1 marca 1951 r. 1 marca jest obchodzony jako święto państwowe - Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

1955 - Zmarł prof. Zygmunt Wojciechowski, historyk, założyciel i dyrektor Instytutu Zachodniego w Poznaniu.

1969 - Premiera filmu obyczajowego "Struktura kryształu”. Był to reżyserski debiut Krzysztofa Zanussiego.

1981 - Początek wizyty we Francji delegacji NSZZ "Solidarność" z Lechem Wałęsą na czele.

1987 - W Warszawie zmarła Elżbieta Barszczewska, aktorka, w okresie międzywojennym wystąpiła m.in. w filmach "Trędowata", "Znachor", "Profesor Wilczur", "Dziewczęta z Nowolipek" i "Granica"; po wojnie związana z Teatrem Polskim w Warszawie.

1992 - Na polecenie prezydenta Rosji Borysa Jelcyna zostały opublikowane i przekazane Polsce dokumenty z kremlowskich archiwów, obarczające odpowiedzialnością za zbrodnię katyńską przywódców ZSRS: Józefa Stalina oraz jego towarzyszy z Politbiura KC WKP(b) - Ławrientija Berię, Wiaczesława Mołotowa, Klimenta Woroszyłowa, Anastasa Mikojana, Michaiła Kalinina i Łazara Kaganowicza.

1993 - Powstało Muzeum Byłego Obozu Zagłady w Sobiborze.

2011 - W Moskwie odsłonięto pierwszy w Rosji pomnik Jana Pawła II. Wykonany z brązu monument przedstawiający polskiego papieża stanął w atrium Wszechrosyjskiej Państwowej Biblioteki Literatury Obcej.

2019 - Zmarł grafik i ilustrator Bohdan Butenko, autor komiksów i książek, twórca scenografii dla Kabaretu Starszych Panów, projektant lalek i dekoracji do teatrów lalkowych.

Zobacz także

2023-11-11, godz. 09:00 Narodowe Święto Niepodległości – działania Instytutu Pamięci Narodowej Centrala i Oddział IPN w Warszawie: 11–30 listopada 2023, Warszawa – prezentacja siatek edukacyjnych „Ojcowie Niepodległości” (budynek Prokuratury… » więcej 2023-11-11, godz. 08:00 Święto Niepodległości w Polskim Radiu Polskie Radio zaprasza na specjalne audycje oraz relacje związane z obchodami 105. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. O godz. 12.00 we wszystkich… » więcej 2023-11-11, godz. 07:45 105. rocznica odzyskania przez Polskę Niepodległości - obchody w regionie Z tej okazji w miastach w całym regionie odbywać się będą okolicznościowe uroczystości. To m.in. Opole, Nysa, Brzeg, Kędzierzyn Koźle, Olesno, Krapkowice… » więcej 2023-11-11, godz. 07:30 105 lat temu Polska odzyskała niepodległość 105 lat temu, 11 listopada 1918 roku, Polska odzyskała niepodległość. Po 123 latach zaborów, niewoli naznaczonej walką, cierpieniem i wysiłkiem wielu pokoleń… » więcej 2023-11-11, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 11 listopada » więcej 2023-11-10, godz. 11:00 Premiera filmu animowanego o Wojtku, misiu- żołnierzu "Niedźwiedź zwany Wojtkiem" - to tytuł animowanego filmu o misiu - żołnierzu, którego podczas II wojny przygarnęli polscy żołnierze. » więcej 2023-11-10, godz. 10:00 Obchody 105. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości Biuro "Niepodległa" po raz kolejny zachęca do wspólnego świętowania 105. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Jak co roku zaplanowano wiele… » więcej 2023-11-10, godz. 09:00 65 lat temu zmarła Wanda Gertz, major WP, uczestniczka I i II wojny światowej, działaczka niepodległościowa 65 lat temu, 10 listopada 1958, zmarła na emigracji w Londynie Wanda Gertz, "Lena”, działaczka patriotyczna i niepodległościowa, major Wojska Polskiego… » więcej 2023-11-10, godz. 08:00 Ponad 19 tys. zgłoszeń do udziału w kolejnej edycji akcji „Szkoła do hymnu” Mamy już ponad 19 tys. zgłoszeń do udziału w kolejnej edycji akcji MEiN "Szkoła do hymnu" - poinformowało na portalu X Ministerstwo Edukacji Narodowej. … » więcej 2023-11-10, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 10 listopada » więcej
125126127128129
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »