Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 33 lata temu zmarł Henryk Vogelfänger, gwiazda…
2023-10-06, 12:00 Autor: IAR/E.Porycka/E.Leo

33 lata temu zmarł Henryk Vogelfänger, gwiazda "Wesołej Lwowskiej Fali"

Henryk Vogelfänger. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Henryk Vogelfänger. [fot. wikipedia/domena publiczna]
33 lata temu, 6 października 1990 roku, zmarł Henryk Vogelfänger, aktor radiowy i filmowy, gwiazda przedwojennego programu radiowego "Wesoła Lwowska Fala", jednego z niezwykle lubianych i najpopularniejszych w historii Polskiego Radia. Wraz z Kazimierzem Wajdą tworzył w nim słynny duet Szczepko i Tońko. Występy lwowskich batiarów gromadziły przed radioodbiornikami ponad sześć milionów stałych słuchaczy.
Swoje dialogi, skecze i piosenki artyści wykonywali też w filmach, na estradzie i w kawiarniach, które wówczas pełniły rolę ośrodków życia kulturalnego. Jako Tońko Henryk Vogelfänger wystąpił w trzech obrazach "Będzie lepiej", "Włóczęgi" i "Serce batiara". Ten ostatni, realizowany w 1939 roku, w którym aktor był też współautorem dialogów, zaginął podczas II wojny światowej.

Vogelfänger, z wykształcenia adwokat z tytułem doktora nauk prawnych, posiadający we Lwowie własną kancelarię, współpracę z radiem rozpoczął w 1933 roku. Razem ze Szczepkiem występował w legendarnej "Wesołej Lwowskiej Fali", odtwarzając skecze Wiktora Budzyńskiego, a następnie własne. Artyści bawili słuchaczy dobrym humorem, wnosili do audycji pogodę ducha, a także uczuciowość i nutę nostalgii. To między innymi dzięki ich występom, program stał się najpopularniejszą audycją radiową w przedwojennej Polsce. Wspólnie nagrali też kilkadziesiąt płyt, a także wystąpili w krótkometrażowych filmach: "Jeszcze Polska" i "Polish Soldiers Holiday".

Sława Szczepka i Tońka nie słabła aż do wybuchu II wojny światowej, i do tego też momentu Vogelfänger prowadził swoją kancelarię adwokacką. Kiedy we wrześniu 1939 roku wojska niemieckie i sowieckie zaatakowały miasto, Henryk Vogelfänger i Kazimierz Wajda ewakuowali się ze Lwowa wraz z kolegami z Polskiego Radia. Przez Rumunię, Jugosławię, Włochy dotarli do Francji i zostali członkami zespołu aktorskiego Wojska Polskiego we Francji, w Anglii i na froncie zachodnim. Henryk Vogelfänger był żołnierzem 1. Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka. W 1944 roku w Holandii został awansowany na stopień podporucznika. Po latach wspominał: "Ten durnowaty Tońcio zawsze budził takie uczucie chęci pomocy i generał Maczek dał mi swoją gwiazdkę. I tę gwiazdkę na moim berecie do dzisiejszego dnia mam jako podporucznik".

Po wojnie wrócił do Anglii, a po rozwiązaniu zespołu wyjechał do Afryki Południowej. Powróciwszy do Londynu, pozostał tam na emigracji, przyjął nazwisko Henry Barker. Do Polski przyjechał na stałe w 1988 roku. Występował w warszawskiej kawiarni "U Szczepka i Tońka" w programie "Przywitanie Tońka".

Zmarł 6 października 1990 w Warszawie. Został pochowany w Londynie, gdzie spoczywa także jego żona.

(więcej)

Henryk Vogelfänger urodził się 4 października 1904 roku we Lwowie. Ukończył tamtejsze VI Gimnazjum im. Stanisława Staszica. Studiował prawo na lwowskim Uniwersytecie Jana Kazimierza, gdzie otrzymał tytuł doktora praw. W roku 1935 otworzył kancelarię adwokacką.

W 1933 rozpoczął przygodę z radiem. Wraz z Kazimierzem Wajdą stworzyli niezapomniany duet Szczepko i Tońko, który występował w słynnej audycji lwowskiego radia. Od 16 lipca 1933 roku co tydzień słuchała jej cała Polska, najpierw pod tytułem "Wesoła niedziela", później "Wesoła Lwowska Fala", a od 1936 roku - "Ta-joj". Popularność dwóch wesołych lwowskich batiarów wykraczała poza świat radia. Z trzech filmów, w których zagrali aktorzy, wielkim sukcesem okazała się komedia "Będzie lepiej" z 1936 roku z muzyką Henryka Warsa. Obraz miał gwiazdorską obsadę, wystąpili w nim między innymi Loda Niemirzanka, Aleksander Żabczyński i Stanisław Sielański.

Po wojnie Vogelfänger zamieszkał w Anglii. Studiował prawo administracyjne na Uniwersytecie w Edynburgu. Przez kilkanaście lat w szkołach angielskich uczył łaciny i podstaw prawa konstytucyjnego. Grał między innymi Eugeniusza w "Tangu" Mrożka, Szambelana Kawalerskiego w "Ciotuni" Fredry czy Tartuffe'a w "Świętoszku" Moliera. Do Polski wrócił w 1988 roku. W tym samym roku powstał film dokumentalny "Tońko, czyli legenda o ostatnim baciarze", opowiadający o Henryku Vogelfängerze, Lwowie i jego dawnych mieszkańcach.

Artysta został odznaczony w 1939 roku Srebrnym Krzyżem Zasługi. W 1985 uhonorowano go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, przyznanym za całokształt wieloletniej pracy artystycznej w zespole "(...) Lwowskiej Fali".

Zobacz także

2024-07-04, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 4 lipca » więcej 2024-07-03, godz. 11:40 MKiDN ogłosiło konkurs na kandydata na dyrektora Muzeum Narodowego w Gdańsku Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosiło w środę konkurs na kandydata na stanowisko dyrektora Muzeum Narodowego w Gdańsku. Dokumenty można… » więcej 2024-07-03, godz. 14:33 Śląskie/ Pochód Gwarkowski na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Organizowany co roku w Tarnowskich Górach Pochód Gwarkowski został wpisany na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. O decyzji resortu kultury… » więcej 2024-07-03, godz. 09:15 Przed 90 laty zmarła Maria Skłodowska-Curie, powodem zgonu była złośliwa anemia Przed 90 laty 4 lipca 1934 r. w wieku zaledwie 67 lat z powodu anemii złośliwej zmarła Maria Skłodowska-Curie, jedyna kobieta, która otrzymała Nagrodę Nobla… » więcej 2024-07-03, godz. 08:41 80 lat temu zmarł Adolf Nowaczyński, pisarz, satyryk i publicysta związany z endecją 3 lipca 1944 roku zmarł w Warszawie Adolf Nowaczyński, pisarz, satyryk i publicysta, autor felietonów i dramatów, związany z Narodową Demokracją. Jego -… » więcej 2024-07-03, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 3 lipca » więcej 2024-07-02, godz. 13:13 Szefowie MSZ Polski i Niemiec rozmawiali m.in. o zadośćuczynieniu wobec Polski za straty wojenne Gest zadośćuczynienia wobec Polski za szkody i straty wywołane niemiecką agresją i okupacją, potrzeba dalszego wspierania Ukrainy oraz szczyt NATO - to główne… » więcej 2024-07-02, godz. 10:35 Wrocław/ Muzealnicy otworzyli kapsułę czasu sprzed ponad 150 lat; to pamiątka po remoncie wodociągów Zawartość kapsuły czasu z 1865 roku została zaprezentowana w Muzeum Archeologicznym we Wrocławiu. To list podpisany przez trzech sąsiadów z ul. Nożowniczej… » więcej 2024-07-02, godz. 09:56 Wojenny „Blitz” Steve’a McQueena otworzy 68. Londyński Festiwal Filmowy 9 października w Londynie rozpocznie się 68. edycja miejscowego festiwalu filmowego. Filmem, który otworzy to wydarzenie podczas specjalnej gali będzie „Blitz”… » więcej 2024-07-02, godz. 08:46 MKiDN: wyniki konkursu "Zabytek Zadbany 2024" Willa Maxa Erfurta w Jeleniej Górze, kasyno oficerskie w Twierdzy Modlin, Kościół w Lubiechni Małej oraz Muzeum "Dom Szewca" w Pszczewie - to niektórzy laureaci… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »