Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty…
2023-09-30, 08:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł

250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski

Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
250 lat temu, 30 września 1773 roku, Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski. Umowy dotyczące podziału ziem Rzeczypospolitej przez Rosję, Prusy i Austrię, zostały podpisane rok wcześniej w Petersburgu, 5 sierpnia 1772-go. Rozbiór wywołał wprawdzie sprzeciw w Warszawie ze strony króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i Senatu, jednak wzmogło to tylko groźby zaborców, że zwiększą terytoria odebrane naszemu krajowi.
Sejm został zwołany na żądanie zaborców, pod presją wojsk okupacyjnych i przy milczącej zgodzie większości krajów europejskich. Sprzeciw wobec rozbioru Polski wyraziła tylko Hiszpania. W sejmie rozbiorowym uczestniczyło od 102 do 111 przedstawicieli Rzeczpospolitej Obojga Narodów, wielu odmówiło przyjazdu na to zgromadzenie. Podczas Sejmu Rozbiorowego miały miejsce głośne protesty ze strony niektórych posłów. Przyjęciu traktatu towarzyszył dramatyczny sprzeciw posła Tadeusza Reytana. Upadł on w drzwiach sali i rozkrzyżowawszy ręce, zaklinał innych na miłość Boga i ojczyzny, aby nie dopuścili do haniebnej zgody na rozbiór kraju. Scenę tę uwiecznił na swoim obrazie Jan Matejko, a Reytan stał się jednym z najbardziej znanych symboli patriotyzmu.

W późniejszych latach doszło do II i III rozbioru Polski, wskutek tego nasz kraj zniknął z mapy Europy na 123 lata - do 1918 roku. Zaborcy traktowali zagrabione ziemie jak zdobycz wojenną. Polakom konfiskowano i zabierano majątki, szlachta utraciła prawa polityczne. Wprowadzono też nowe systemy administracyjne i zmiany w nazewnictwie ziem.

Mocarstwa uzasadniły I rozbiór rozkładem państwa polskiego oraz rzekomymi historycznymi prawami do zajmowanych obszarów. Po wojnie siedmioletniej, zakończonej w 1763 roku, a uważanej za pierwszy konflikt o zasięgu światowym, chciały uregulować wzajemne stosunki kosztem polskich ziem.

W wyniku I rozbioru Prusy zyskały Warmię oraz większość ziem tak zwanych Prus Królewskich: województwa pomorskie, malborskie i chełmińskie, bez Gdańska i Torunia, Rosja zajęła tereny położone na wschód od Dźwiny i Dniepru, z kolei Austria dostała całą południową Polskę do rzeki Zbrucz, z Lwowem, ale bez Krakowa.

Pruski obszar był najbardziej rozwinięty gospodarczo, a ponadto przyczynił się do połączenia Brandenburgii z dawnymi Prusami Książęcymi, a to było celem Hohenzollernów. Austria otrzymała za to Lwów wraz z cennymi kopalniami soli. Największy, choć jednocześnie najbardziej zacofany teren przypadł w udziale Rosji. Utrzymała ona również swój protektorat nad resztą okrojonego kraju.

Zobacz także

2023-09-21, godz. 16:00 Gospodarka III Rzeszy Do końca września można oglądać w Opolu wystawę prezentuje źródła dzisiejszej niemieckiej potęgi gospodarczej: infrastrukturę i technologie z czasów… » więcej 2023-09-21, godz. 14:00 Życie i myśl Feliksa Konecznego Pojutrze czyli 23 września 2023 r. odbędzie się kolejna edycja konferencji „Życie i myśl Feliksa Konecznego”. Spotkamy się o godz. 10:00 na Cmentarzu… » więcej 2023-09-21, godz. 12:00 Zamordowany na Kleczkowskiej 74 lata temu 21 września 1949 r. - we wrocławskim więzieniu przy ul. Kleczkowskiej został zamordowany Żołnierz Wyklęty Niezłomny Andrzej Boroń, pochodzący… » więcej 2023-09-21, godz. 10:00 Nowy film o rotmistrzu Pileckim Już dzisiaj w Głubczycach projekcja najnowszego filmu rotmistrzu Witoldzie Pileckim. » więcej 2023-09-21, godz. 08:00 Zapora zapamiętany Już w najbliższą niedzielę, 24 września o godz. 18, w Tarnobrzeskim Domu Kultury odbędzie się muzyczno-filmowe widowisko, dedykowane pamięci Hieronima… » więcej 2023-09-21, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 21 września » więcej 2023-09-20, godz. 16:00 Pięściarz i więzień Auschwitz Już jutro w Opolu spotkanie poświęcone Tadeuszowi Pietrzykowskiemu"Teddemu" bokserowi, który walczył na ringu z Niemcami w czasie swojego pobytu w Auschw… » więcej 2023-09-20, godz. 14:00 Zaginione kroniki Powstania Warszawskiego Już dzisiaj 20 września, o godzinie 17.30 zapraszamy do Przystanek Historia IPN na inauguracyjne spotkanie z cyklu „Historia zapisana w fotografii”. » więcej 2023-09-20, godz. 12:00 Powstali 1863-1864 Jeszcze tylko dzisiaj można oglądać w Brzegu wystawę: Powstali 1863-1864 przygotowaną przez Muzeum Historii Polski. » więcej 2023-09-20, godz. 10:00 Tajemnice bezpieki uż 26 września (we wtorek), o godzinie 17.30 zapraszamy do Przystanku Historia IPN, na ul. Marszałkowską 21/25 na spotkanie „Tajemnice zabójstwa ks. Franciszka… » więcej
136137138139140
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »