Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty…
2023-09-30, 08:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł

250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski

Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
250 lat temu, 30 września 1773 roku, Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski. Umowy dotyczące podziału ziem Rzeczypospolitej przez Rosję, Prusy i Austrię, zostały podpisane rok wcześniej w Petersburgu, 5 sierpnia 1772-go. Rozbiór wywołał wprawdzie sprzeciw w Warszawie ze strony króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i Senatu, jednak wzmogło to tylko groźby zaborców, że zwiększą terytoria odebrane naszemu krajowi.
Sejm został zwołany na żądanie zaborców, pod presją wojsk okupacyjnych i przy milczącej zgodzie większości krajów europejskich. Sprzeciw wobec rozbioru Polski wyraziła tylko Hiszpania. W sejmie rozbiorowym uczestniczyło od 102 do 111 przedstawicieli Rzeczpospolitej Obojga Narodów, wielu odmówiło przyjazdu na to zgromadzenie. Podczas Sejmu Rozbiorowego miały miejsce głośne protesty ze strony niektórych posłów. Przyjęciu traktatu towarzyszył dramatyczny sprzeciw posła Tadeusza Reytana. Upadł on w drzwiach sali i rozkrzyżowawszy ręce, zaklinał innych na miłość Boga i ojczyzny, aby nie dopuścili do haniebnej zgody na rozbiór kraju. Scenę tę uwiecznił na swoim obrazie Jan Matejko, a Reytan stał się jednym z najbardziej znanych symboli patriotyzmu.

W późniejszych latach doszło do II i III rozbioru Polski, wskutek tego nasz kraj zniknął z mapy Europy na 123 lata - do 1918 roku. Zaborcy traktowali zagrabione ziemie jak zdobycz wojenną. Polakom konfiskowano i zabierano majątki, szlachta utraciła prawa polityczne. Wprowadzono też nowe systemy administracyjne i zmiany w nazewnictwie ziem.

Mocarstwa uzasadniły I rozbiór rozkładem państwa polskiego oraz rzekomymi historycznymi prawami do zajmowanych obszarów. Po wojnie siedmioletniej, zakończonej w 1763 roku, a uważanej za pierwszy konflikt o zasięgu światowym, chciały uregulować wzajemne stosunki kosztem polskich ziem.

W wyniku I rozbioru Prusy zyskały Warmię oraz większość ziem tak zwanych Prus Królewskich: województwa pomorskie, malborskie i chełmińskie, bez Gdańska i Torunia, Rosja zajęła tereny położone na wschód od Dźwiny i Dniepru, z kolei Austria dostała całą południową Polskę do rzeki Zbrucz, z Lwowem, ale bez Krakowa.

Pruski obszar był najbardziej rozwinięty gospodarczo, a ponadto przyczynił się do połączenia Brandenburgii z dawnymi Prusami Książęcymi, a to było celem Hohenzollernów. Austria otrzymała za to Lwów wraz z cennymi kopalniami soli. Największy, choć jednocześnie najbardziej zacofany teren przypadł w udziale Rosji. Utrzymała ona również swój protektorat nad resztą okrojonego kraju.

Zobacz także

2023-09-27, godz. 12:00 Kierunek muzeum Muzeum Śląska Opolskiego rozpoczyna oficjalnie projekt "Kierunek Muzeum – projekt edukacyjny"! Dzięki hojnym dofinansowaniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa… » więcej 2023-09-27, godz. 11:30 15. Festiwal Filmowy "Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci". Debata "Wojna - losy kobiet" - rozpocznie (14.00) cykl spotkań ze świadkami historii, historykami i dokumentalistami 15. Festiwalu Filmowego "Niepokorni, Niezłomni… » więcej 2023-09-27, godz. 10:00 Dzień Polskiego Państwa Podziemnego, obchodzony w rocznicę utworzenia Służby Zwycięstwu Polski 84 lata temu, 27 września 1939 roku, w oblężonej przez wojska niemieckie Warszawie została utworzona Służba Zwycięstwu Polski, pierwsza konspiracyjna organizacja… » więcej 2023-09-27, godz. 08:00 Archiwum Akt Nowych zaprezentowało oryginalne dokumenty w 80. rocznicę akcji "Wilanów" Archiwum Akt Nowych w Warszawie zaprezentowało oryginalne dokumenty z akcji "Wilanów". Wczoraj (26.09) minęła 80. rocznica wydarzeń wymierzonych w niemieckich… » więcej 2023-09-27, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 27 września » więcej 2023-09-26, godz. 16:00 Mija 115 lat od akcji pod Bezdanami z udziałem czterech przyszłych premierów Polski Mija 115 lat od akcji pod Bezdanami nieopodal Wilna. 26 września 1908 roku grupa Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej, dowodzona przez Józefa… » więcej 2023-09-26, godz. 14:00 Kornel Morawiecki we wspomnieniach przyjaciół Kornel Morawiecki we wspomnieniach przyjaciół - Przystanek Historia we Wrocławiu, 29 września 2023 » więcej 2023-09-26, godz. 12:00 Drużyna Inki Już dzisiaj po raz kolejny na Pomorzu ruszają zajęcia w ramach projektu "Drużyna Inki", który jest inicjatywą Biuro Przystanek Historia IPN. » więcej 2023-09-26, godz. 10:00 77 lat temu władze PRL pozbawiły obywatelstwa polskiego gen. Andersa i 75 innych oficerów Polskich Sił Zbrojnych 77 lat temu - 26 września 1946 roku - władze PRL pozbawiły polskiego obywatelstwa generała Władysława Andersa oraz 75 innych oficerów Polskich Sił Zbrojnych… » więcej 2023-09-26, godz. 08:00 45 lat temu zmarł Jan Parandowski, autor słynnej "Mitologii" 45 lat temu, 26 września 1978 roku, zmarł Jan Parandowski, pisarz, eseista, popularyzator kultury i literatury antycznej, autor słynnej "Mitologii". W latach… » więcej
133134135136137
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »