Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty…
2023-09-30, 08:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł

250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski

Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
250 lat temu, 30 września 1773 roku, Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski. Umowy dotyczące podziału ziem Rzeczypospolitej przez Rosję, Prusy i Austrię, zostały podpisane rok wcześniej w Petersburgu, 5 sierpnia 1772-go. Rozbiór wywołał wprawdzie sprzeciw w Warszawie ze strony króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i Senatu, jednak wzmogło to tylko groźby zaborców, że zwiększą terytoria odebrane naszemu krajowi.
Sejm został zwołany na żądanie zaborców, pod presją wojsk okupacyjnych i przy milczącej zgodzie większości krajów europejskich. Sprzeciw wobec rozbioru Polski wyraziła tylko Hiszpania. W sejmie rozbiorowym uczestniczyło od 102 do 111 przedstawicieli Rzeczpospolitej Obojga Narodów, wielu odmówiło przyjazdu na to zgromadzenie. Podczas Sejmu Rozbiorowego miały miejsce głośne protesty ze strony niektórych posłów. Przyjęciu traktatu towarzyszył dramatyczny sprzeciw posła Tadeusza Reytana. Upadł on w drzwiach sali i rozkrzyżowawszy ręce, zaklinał innych na miłość Boga i ojczyzny, aby nie dopuścili do haniebnej zgody na rozbiór kraju. Scenę tę uwiecznił na swoim obrazie Jan Matejko, a Reytan stał się jednym z najbardziej znanych symboli patriotyzmu.

W późniejszych latach doszło do II i III rozbioru Polski, wskutek tego nasz kraj zniknął z mapy Europy na 123 lata - do 1918 roku. Zaborcy traktowali zagrabione ziemie jak zdobycz wojenną. Polakom konfiskowano i zabierano majątki, szlachta utraciła prawa polityczne. Wprowadzono też nowe systemy administracyjne i zmiany w nazewnictwie ziem.

Mocarstwa uzasadniły I rozbiór rozkładem państwa polskiego oraz rzekomymi historycznymi prawami do zajmowanych obszarów. Po wojnie siedmioletniej, zakończonej w 1763 roku, a uważanej za pierwszy konflikt o zasięgu światowym, chciały uregulować wzajemne stosunki kosztem polskich ziem.

W wyniku I rozbioru Prusy zyskały Warmię oraz większość ziem tak zwanych Prus Królewskich: województwa pomorskie, malborskie i chełmińskie, bez Gdańska i Torunia, Rosja zajęła tereny położone na wschód od Dźwiny i Dniepru, z kolei Austria dostała całą południową Polskę do rzeki Zbrucz, z Lwowem, ale bez Krakowa.

Pruski obszar był najbardziej rozwinięty gospodarczo, a ponadto przyczynił się do połączenia Brandenburgii z dawnymi Prusami Książęcymi, a to było celem Hohenzollernów. Austria otrzymała za to Lwów wraz z cennymi kopalniami soli. Największy, choć jednocześnie najbardziej zacofany teren przypadł w udziale Rosji. Utrzymała ona również swój protektorat nad resztą okrojonego kraju.

Zobacz także

2023-09-29, godz. 08:00 Na Festiwalu NNW pokaz filmu o historii matki Matyldy Getter, ratującej żydowskie dzieci przed Zagładą Dzięki jej pomocy Holokaust przeżyło ponad pół tysiąca żydowskich dzieci. Historię matki Matyldy Getter przybliża pokazany na Festiwalu NNW w Gdyni film… » więcej 2023-09-29, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 29 września » więcej 2023-09-28, godz. 16:00 45 lat temu zmarł papież Jan Paweł I 45 lat temu - 28 września 1978 roku - po 33 dniach sprawowania urzędu zmarł papież Jan Paweł I, poprzednik Jana Pawła II na papieskim urzędzie, nazywany… » więcej 2023-09-28, godz. 14:00 Muzeum Historii Polski już otwarte Transmisja z uroczystego otwarcia nowego gmachu Muzeum Historii Polski z udziałem Prezydenta RP Andrzeja Dudy, Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego… » więcej 2023-09-28, godz. 12:00 Niepodległość wyśpiewana Jesteś nauczycielem muzyki lub prowadzisz chór i chcesz pochwalić się umiejętnościami swoich podopiecznych? A może jesteś rodzicem umuzykalnionego dziecka?… » więcej 2023-09-28, godz. 10:00 84 lata temu skapitulowała Warszawa 84 lata temu, 28 września 1939 roku, skapitulowała Warszawa. O godzinie 13.15 w budynku fabryki Skody na Rakowcu generał Tadeusz Kutrzeba i generał Johannes… » więcej 2023-09-28, godz. 08:00 Na Festiwalu "Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci" debata o wojennych losach kobiet 15. Festiwal Filmowy "Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci" oficjalnie otwarty. Uroczysta gala rozpoczynająca Festiwal NNW odbyła się w Gdyńskim Centrum Filmowym… » więcej 2023-09-28, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 28 września » więcej 2023-09-27, godz. 16:00 W Jastkowie odkryto pozostałości wczesnosłowiańskiej osady W miejscowości Józefów Pociecha koło Jastkowa w Lubelskiem odnaleziono pozostałości wczesnosłowiańskiej osady. Odkryto je w miejscu realizowanej inwestycji… » więcej 2023-09-27, godz. 14:00 I Festiwal Historyczny Już w najbliższą sobotę 30 września 2023 r. w Szklarskiej Porębie odbędzie się I Festiwal Historyczny. » więcej
132133134135136
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »