Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty…
2023-09-30, 08:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł

250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski

Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
250 lat temu, 30 września 1773 roku, Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski. Umowy dotyczące podziału ziem Rzeczypospolitej przez Rosję, Prusy i Austrię, zostały podpisane rok wcześniej w Petersburgu, 5 sierpnia 1772-go. Rozbiór wywołał wprawdzie sprzeciw w Warszawie ze strony króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i Senatu, jednak wzmogło to tylko groźby zaborców, że zwiększą terytoria odebrane naszemu krajowi.
Sejm został zwołany na żądanie zaborców, pod presją wojsk okupacyjnych i przy milczącej zgodzie większości krajów europejskich. Sprzeciw wobec rozbioru Polski wyraziła tylko Hiszpania. W sejmie rozbiorowym uczestniczyło od 102 do 111 przedstawicieli Rzeczpospolitej Obojga Narodów, wielu odmówiło przyjazdu na to zgromadzenie. Podczas Sejmu Rozbiorowego miały miejsce głośne protesty ze strony niektórych posłów. Przyjęciu traktatu towarzyszył dramatyczny sprzeciw posła Tadeusza Reytana. Upadł on w drzwiach sali i rozkrzyżowawszy ręce, zaklinał innych na miłość Boga i ojczyzny, aby nie dopuścili do haniebnej zgody na rozbiór kraju. Scenę tę uwiecznił na swoim obrazie Jan Matejko, a Reytan stał się jednym z najbardziej znanych symboli patriotyzmu.

W późniejszych latach doszło do II i III rozbioru Polski, wskutek tego nasz kraj zniknął z mapy Europy na 123 lata - do 1918 roku. Zaborcy traktowali zagrabione ziemie jak zdobycz wojenną. Polakom konfiskowano i zabierano majątki, szlachta utraciła prawa polityczne. Wprowadzono też nowe systemy administracyjne i zmiany w nazewnictwie ziem.

Mocarstwa uzasadniły I rozbiór rozkładem państwa polskiego oraz rzekomymi historycznymi prawami do zajmowanych obszarów. Po wojnie siedmioletniej, zakończonej w 1763 roku, a uważanej za pierwszy konflikt o zasięgu światowym, chciały uregulować wzajemne stosunki kosztem polskich ziem.

W wyniku I rozbioru Prusy zyskały Warmię oraz większość ziem tak zwanych Prus Królewskich: województwa pomorskie, malborskie i chełmińskie, bez Gdańska i Torunia, Rosja zajęła tereny położone na wschód od Dźwiny i Dniepru, z kolei Austria dostała całą południową Polskę do rzeki Zbrucz, z Lwowem, ale bez Krakowa.

Pruski obszar był najbardziej rozwinięty gospodarczo, a ponadto przyczynił się do połączenia Brandenburgii z dawnymi Prusami Książęcymi, a to było celem Hohenzollernów. Austria otrzymała za to Lwów wraz z cennymi kopalniami soli. Największy, choć jednocześnie najbardziej zacofany teren przypadł w udziale Rosji. Utrzymała ona również swój protektorat nad resztą okrojonego kraju.

Zobacz także

2023-10-03, godz. 14:00 Instytut Pamięci Narodowej nominowany do Nagrody BohaterONy Instytut Pamięci Narodowej został nominowany do prestiżowej Nagrody BohaterONy w uznaniu za wyjątkowe i wielowymiarowe zaangażowanie w badania, edukację… » więcej 2023-10-03, godz. 12:00 Mija 33. rocznica zjednoczenia Niemiec Mija 33. rocznica zjednoczenia Niemiec. 3 października 1990 roku Niemiecka Republika Demokratyczna została przyłączona do Niemiec Zachodnich. Stało się to… » więcej 2023-10-03, godz. 10:00 Otwarto wystawę „Dwie wojny - jedno cierpienie”, przygotowaną przez Muzeum Dzieci Polskich - ofiar totalitaryzmu W Berlinie otwarto wystawę, która przybliża losy najmłodszych ofiar wojen. Ekspozycja pokazuje listy więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego dla dzieci… » więcej 2023-10-03, godz. 08:00 Gołębiewski o tegorocznym Festiwalu Filmów Dokumentalnych "NNW" Pomysłodawca oraz twórca Festiwalu Filmów Dokumentalnych "Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci" Arkadiusz Gołębiewski powiedział, że zagraniczni goście tegorocznego… » więcej 2023-10-03, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 3 października » więcej 2023-10-02, godz. 14:00 20 książek w dwóch kategoriach nominowanych w konkursie Konkursie „Książka Historyczna Roku” Jury 14. Konkursu „Książka Historyczna Roku” o Nagrodę im. Oskara Haleckiego nominowało 20 książek w dwóch kategoriach: „Najlepsza książka naukowa… » więcej 2023-10-02, godz. 12:00 79 lat temu upadło Powstanie Warszawskie 79 lat temu, w nocy z 2 na 3 października 1944 roku, po dwóch miesiącach krwawych walk upadło Powstanie Warszawskie. Był to największy zryw niepodległościowy… » więcej 2023-10-02, godz. 10:00 83 lata temu Niemcy utworzyli getto warszawskie 83 lata temu, 2 października 1940 roku, Niemcy utworzyli getto warszawskie, największą w okupowanej Europie zamkniętą dzielnicę żydowską. Na otoczony murem… » więcej 2023-10-02, godz. 08:00 84 lata temu zakończyła się bohaterska obrona Helu 84 lata temu, 2 października 1939 roku, kapitulacją polskiej załogi, zakończyła się bohaterska obrona Helu. Od pierwszego dnia wojny polski półwysep stawiał… » więcej 2023-10-02, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 2 października » więcej
130131132133134
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »