Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty…
2023-09-30, 08:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł

250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski

Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
250 lat temu, 30 września 1773 roku, Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski. Umowy dotyczące podziału ziem Rzeczypospolitej przez Rosję, Prusy i Austrię, zostały podpisane rok wcześniej w Petersburgu, 5 sierpnia 1772-go. Rozbiór wywołał wprawdzie sprzeciw w Warszawie ze strony króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i Senatu, jednak wzmogło to tylko groźby zaborców, że zwiększą terytoria odebrane naszemu krajowi.
Sejm został zwołany na żądanie zaborców, pod presją wojsk okupacyjnych i przy milczącej zgodzie większości krajów europejskich. Sprzeciw wobec rozbioru Polski wyraziła tylko Hiszpania. W sejmie rozbiorowym uczestniczyło od 102 do 111 przedstawicieli Rzeczpospolitej Obojga Narodów, wielu odmówiło przyjazdu na to zgromadzenie. Podczas Sejmu Rozbiorowego miały miejsce głośne protesty ze strony niektórych posłów. Przyjęciu traktatu towarzyszył dramatyczny sprzeciw posła Tadeusza Reytana. Upadł on w drzwiach sali i rozkrzyżowawszy ręce, zaklinał innych na miłość Boga i ojczyzny, aby nie dopuścili do haniebnej zgody na rozbiór kraju. Scenę tę uwiecznił na swoim obrazie Jan Matejko, a Reytan stał się jednym z najbardziej znanych symboli patriotyzmu.

W późniejszych latach doszło do II i III rozbioru Polski, wskutek tego nasz kraj zniknął z mapy Europy na 123 lata - do 1918 roku. Zaborcy traktowali zagrabione ziemie jak zdobycz wojenną. Polakom konfiskowano i zabierano majątki, szlachta utraciła prawa polityczne. Wprowadzono też nowe systemy administracyjne i zmiany w nazewnictwie ziem.

Mocarstwa uzasadniły I rozbiór rozkładem państwa polskiego oraz rzekomymi historycznymi prawami do zajmowanych obszarów. Po wojnie siedmioletniej, zakończonej w 1763 roku, a uważanej za pierwszy konflikt o zasięgu światowym, chciały uregulować wzajemne stosunki kosztem polskich ziem.

W wyniku I rozbioru Prusy zyskały Warmię oraz większość ziem tak zwanych Prus Królewskich: województwa pomorskie, malborskie i chełmińskie, bez Gdańska i Torunia, Rosja zajęła tereny położone na wschód od Dźwiny i Dniepru, z kolei Austria dostała całą południową Polskę do rzeki Zbrucz, z Lwowem, ale bez Krakowa.

Pruski obszar był najbardziej rozwinięty gospodarczo, a ponadto przyczynił się do połączenia Brandenburgii z dawnymi Prusami Książęcymi, a to było celem Hohenzollernów. Austria otrzymała za to Lwów wraz z cennymi kopalniami soli. Największy, choć jednocześnie najbardziej zacofany teren przypadł w udziale Rosji. Utrzymała ona również swój protektorat nad resztą okrojonego kraju.

Zobacz także

2023-10-10, godz. 16:00 41 lat temu został kanonizowany ojciec Maksymilian Maria Kolbe 41 lat temu, 10 października 1982 roku, papież Jan Paweł II kanonizował ojca Maksymiliana Marię Kolbego, franciszkanina, który podczas II wojny światowej… » więcej 2023-10-10, godz. 14:00 Do 30 listopada można nadsyłać prace na konkurs "Nieopowiedziane historie cywili" Do 30 listopada można nadsyłać prace na konkurs "Nieopowiedziane historie cywili". Konkurs odbywa się po raz pierwszy, a jego organizatorem jest Instytut Strat… » więcej 2023-10-10, godz. 10:00 Uroczystości w rocznicę powołania Batalionów Chłopskich Z udziałem przedstawicieli władz państwowych i kombatantów w rocznicę powołania Batalionów Chłopskich w Warszawie odbyły się uroczystości upamiętniające… » więcej 2023-10-10, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 10 października » więcej 2023-10-09, godz. 16:00 Umowa o utworzeniu Instytutu Biblioteka Polska W Paryżu podpisano umowę o utworzeniu Instytutu Biblioteka Polska. Umowa ta ma zapewnić odpowiednie wsparcie finansowe Bibliotece Polskiej - jednej z najbogatszych… » więcej 2023-10-09, godz. 14:00 17 lat temu zmarł Marek Grechuta, piosenkarz, kompozytor, poeta 17 lat temu, 9 października 2006 roku, zmarł Marek Grechuta, piosenkarz, kompozytor, mistrz poezji śpiewanej. Autor "Dni, których nie znamy", "Ocalić od zapomnienia"… » więcej 2023-10-09, godz. 12:00 Prezentacja pomnika Kopernika po renowacji W Rzymie w ramach obchodów Roku Kopernikańskiego po renowacji na dziedziniec domu generalnego księży Zmartwychwstańców koło słynnych Schodów Hiszpańskich… » więcej 2023-10-09, godz. 10:00 Warszawa setnym przystankiem "Iskier Niepodległej" 7 miesięcy, 100 miejscowości i niemal 50 tysięcy odwiedzających. Mobilny spektakl "Iskry Niepodległej" dojechał do setnego przystanku - na kampus Uniwersytetu… » więcej 2023-10-09, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 9 października » więcej 2023-10-08, godz. 12:00 16 lat temu zmarł ksiądz Zdzisław Peszkowski, kapelan Rodzin Katyńskich i Pomordowanych na Wschodzie 16 lat temu, 8 października 2007 roku, zmarł ksiądz prałat Zdzisław Peszkowski, kapelan Rodzin Katyńskich i Pomordowanych na Wschodzie. Był więźniem obozu… » więcej
127128129130131
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »