Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty…
2023-09-30, 08:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł

250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski

Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
250 lat temu, 30 września 1773 roku, Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski. Umowy dotyczące podziału ziem Rzeczypospolitej przez Rosję, Prusy i Austrię, zostały podpisane rok wcześniej w Petersburgu, 5 sierpnia 1772-go. Rozbiór wywołał wprawdzie sprzeciw w Warszawie ze strony króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i Senatu, jednak wzmogło to tylko groźby zaborców, że zwiększą terytoria odebrane naszemu krajowi.
Sejm został zwołany na żądanie zaborców, pod presją wojsk okupacyjnych i przy milczącej zgodzie większości krajów europejskich. Sprzeciw wobec rozbioru Polski wyraziła tylko Hiszpania. W sejmie rozbiorowym uczestniczyło od 102 do 111 przedstawicieli Rzeczpospolitej Obojga Narodów, wielu odmówiło przyjazdu na to zgromadzenie. Podczas Sejmu Rozbiorowego miały miejsce głośne protesty ze strony niektórych posłów. Przyjęciu traktatu towarzyszył dramatyczny sprzeciw posła Tadeusza Reytana. Upadł on w drzwiach sali i rozkrzyżowawszy ręce, zaklinał innych na miłość Boga i ojczyzny, aby nie dopuścili do haniebnej zgody na rozbiór kraju. Scenę tę uwiecznił na swoim obrazie Jan Matejko, a Reytan stał się jednym z najbardziej znanych symboli patriotyzmu.

W późniejszych latach doszło do II i III rozbioru Polski, wskutek tego nasz kraj zniknął z mapy Europy na 123 lata - do 1918 roku. Zaborcy traktowali zagrabione ziemie jak zdobycz wojenną. Polakom konfiskowano i zabierano majątki, szlachta utraciła prawa polityczne. Wprowadzono też nowe systemy administracyjne i zmiany w nazewnictwie ziem.

Mocarstwa uzasadniły I rozbiór rozkładem państwa polskiego oraz rzekomymi historycznymi prawami do zajmowanych obszarów. Po wojnie siedmioletniej, zakończonej w 1763 roku, a uważanej za pierwszy konflikt o zasięgu światowym, chciały uregulować wzajemne stosunki kosztem polskich ziem.

W wyniku I rozbioru Prusy zyskały Warmię oraz większość ziem tak zwanych Prus Królewskich: województwa pomorskie, malborskie i chełmińskie, bez Gdańska i Torunia, Rosja zajęła tereny położone na wschód od Dźwiny i Dniepru, z kolei Austria dostała całą południową Polskę do rzeki Zbrucz, z Lwowem, ale bez Krakowa.

Pruski obszar był najbardziej rozwinięty gospodarczo, a ponadto przyczynił się do połączenia Brandenburgii z dawnymi Prusami Książęcymi, a to było celem Hohenzollernów. Austria otrzymała za to Lwów wraz z cennymi kopalniami soli. Największy, choć jednocześnie najbardziej zacofany teren przypadł w udziale Rosji. Utrzymała ona również swój protektorat nad resztą okrojonego kraju.

Zobacz także

2023-10-19, godz. 08:00 Narodowy Dzień Pamięci Duchownych Niezłomnych: uroczystości upamiętniające ks. Jana Zieję 19 października 2023 roku w Narodowym Dniu Pamięci Duchownych Niezłomnych o godz. 10.00 w Warszawie w Miejscu Pamięci ks. Jana Ziei (na rogu ul. Sterniczej… » więcej 2023-10-19, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 19 października » więcej 2023-10-18, godz. 16:00 2. rocznica otwarcia Muzeum Teatru Polskiego Radia w Baranowie Sandomierskim Dwa lata temu, 18 października 2021 roku, w Baranowie Sandomierskim zostało otwarte Muzeum Teatru Polskiego Radia, dokumentujące dorobek, działającego już… » więcej 2023-10-18, godz. 14:00 95. rocznica śmierci gen. Tadeusza Rozwadowskiego, szefa sztabu WP w czasie Bitwy Warszawskiej 1920 roku 95 lat temu, 18 października 1928 roku, zmarł generał Tadeusz Rozwadowski, Naczelny Dowódca Wojsk Polskich w Galicji Wschodniej w wojnie polsko-ukraińskiej… » więcej 2023-10-18, godz. 12:00 465 lat temu król Zygmunt II August powołał pocztę królewską 465 lat temu, 18 października 1558 roku, król Zygmunt II August powołał pocztę królewską. Władca wydał tak zwany uniwersał, którym ustanowił "stałe… » więcej 2023-10-18, godz. 10:00 Nagrody IPN "Ambasador Polskiej Historii" wręczone Wręczono nagrody Instytutu Pamięci Narodowej "Ambasador Polskiej Historii". Uroczystość odbyła się w Pałacu na Wyspie w Łazienkach Królewskich w Warszawie… » więcej 2023-10-18, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 18 października » więcej 2023-10-17, godz. 15:00 Jutro (18.10) wernisaż zatytułowany „Ślad pamięciowy” W Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w środę o godzinie 17.00 odbędzie się otwarcie projektu „Ślad pamięciowy”. To wystawa… » więcej 2023-10-17, godz. 13:00 175 lat temu urodził się pisarz i varsavianista Wiktor Gomulicki 175 lat temu - 17 października 1848 roku - urodził się Wiktor Gomulicki, poeta, powieściopisarz, eseista i publicysta, a także badacz historii Warszawy. Jest… » więcej 2023-10-17, godz. 11:00 174 lata temu zmarł Fryderyk Chopin 174 lata temu, 17 października 1849 roku, w Paryżu zmarł Fryderyk Chopin, najwybitniejszy kompozytor epoki romantyzmu i pianista polskiej muzyki klasycznej… » więcej
123124125126127
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »