Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Dzień Polskiego Państwa Podziemnego, obchodzony…
2023-09-27, 10:00 Autor: /IAR/E.Porycka/K.Koziełł

Dzień Polskiego Państwa Podziemnego, obchodzony w rocznicę utworzenia Służby Zwycięstwu Polski

Michał Tokarzewski-Karaszewicz, jedyny Dowódca Główny Służby Zwycięstwu Polski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Michał Tokarzewski-Karaszewicz, jedyny Dowódca Główny Służby Zwycięstwu Polski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
84 lata temu, 27 września 1939 roku, w oblężonej przez wojska niemieckie Warszawie została utworzona Służba Zwycięstwu Polski, pierwsza konspiracyjna organizacja niepodległościowa do walki z okupantem. Dała ona początek podziemnemu państwu działającemu w czasie II wojny światowej. Objęło ono zasięgiem ziemie Rzeczpospolitej, które znalazły się pod okupacją niemiecką i sowiecką.
W rocznicę powstania Służby Zwycięstwu Polski jest obchodzony Dzień Polskiego Państwa Podziemnego, ustanowiony przez Sejm Rzeczpospolitej w 1998 roku.

Służbę Zwycięstwu Polski powołał generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz, z pełnomocnictwa naczelnego wodza. SZP powstała w porozumieniu ze wszystkimi ówczesnymi stronnictwami politycznymi oraz dowódcą Armii "Warszawa" generałem Juliuszem Rómmlem i prezydentem stolicy - Stefanem Starzyńskim. 13 listopada 1939 roku SZP została przekształcona w Związek Walki Zbrojnej - ZWZ, z którego w 1942 roku utworzono Armię Krajową.

Zadaniem podziemnego państwa było przygotowanie i przeprowadzenie zwycięskiego powstania, przygotowanie kraju na okres powojenny i objęcie władzy. Państwo podziemne miało siły zbrojne i struktury cywilne, a w swym działaniu oraz instytucjach uwzględniało niemal wszystkie dziedziny życia. Funkcjonowało dzięki wielkiej determinacji i solidarności narodu. Państwo to było fenomenem na skalę światową, jego tajne struktury nie miały odpowiednika w żadnym innym kraju.

Polskie Państwo Podziemne podlegało Rządowi Rzeczpospolitej na Uchodźstwie. Jego struktura organizacyjna dzieliła się na pion wojskowy, który tworzyła Armii Krajowa, oraz pion cywilny, gdzie działała Delegatura Rządu na Kraj. Tworząc PP, czerpano z tradycji Powstania Styczniowego, w czasie którego działało tajne państwo z Tymczasowym Rządem Narodowym.

W konspiracji Polacy zorganizowali państwo z własnym podziałem administracyjnym, szkolnictwem i sądownictwem. Działała Rada Pomocy Żydom "Żegota", jedyna w Europie instytucja państwowa ratująca Żydów od zagłady. Podczas okupacji wydawano książki, funkcjonowały tajne szkoły i uczelnie wyższe, a także pomoc społeczna.

Bardzo ważną rolę pełniła konspiracyjna prasa, jak: "Biuletyn Informacyjny" Polskiego Państwa Podziemnego, a nawet ulotki, dzięki którym Polacy pozbawieni informacji przez niemieckiego okupanta mogli poznać rzetelne wiadomości z kraju i świata. Ostatnim przesłaniem Polskiego Państwa Podziemnego była odezwa Rady Jedności Narodowej z 1 lipca 1945 roku, nazwana "Testamentem Polski Walczącej". W dokumencie czytamy, że "demokracja to uznanie i zabezpieczenie równych praw mniejszych i większych narodów, aby ukrócić raz na zawsze dążenie mocarstw do hegemonii nad innymi narodami i do podziału świata na strefy wpływów".

Koniec wojny dla Polaków nie oznaczał pełnej niepodległości, wielu członków Polskiego Państwa Podziemnego przeszło do walki w tzw. drugiej konspiracji, czyli w antykomunistycznym podziemiu.

Zobacz także

2023-09-20, godz. 08:00 Pancerna pięść II RP Już w sobotę w ramach cyklu Wartalk w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Księcia Ludwika I w Brzegu spotkanie z Jędrzejem Korbalem, który opowie o wojskach… » więcej 2023-09-20, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 20 września » więcej 2023-09-19, godz. 16:00 Łączka i inne miejsca poszukiwań Instytut Pamięci Narodowej rozpoczyna VII edycję projektu edukacyjnego „Łączka i inne miejsca poszukiwań” i zaprasza do udziału! » więcej 2023-09-19, godz. 14:00 Niezwykły zamek Jednym z ciekawszych eksponatów w Muzeum Ziemi Kozielskiej jest zamek z pałacu w Polskiej Cerekwi z XVII wieku, który odnaleziono w latach 70. XX w. w zamkowych… » więcej 2023-09-19, godz. 12:00 Niezłomni liderzy Kościoła Z okazji 70 rocznicy aresztowania kard. Stefana Wyszyńskiego i abp. Antoniego Baraniaka w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL odbędą… » więcej 2023-09-19, godz. 10:00 Generał Mieczysław Smorawiński zapamiętany Ostatni lokator pałacu Lubomirskich gen.Mieczysław Smorawiński wystawę pod tym tytułem można już oglądać w Centralnym Muzeum Jeńców Wojennych. » więcej 2023-09-19, godz. 08:00 Śląski wymiar niepodległości Już za dwa dni w czwartek przegląd filmów dokumentalnych o walce kobiet o polski Śląsk.Wydarzenie zaplanowane zostało w Muzeum Niepodległości w Warsza… » więcej 2023-09-19, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 19 września » więcej 2023-09-18, godz. 16:00 Niemcy wobec Górnego Śląska Pierwsze powakacyjne spotkanie z cyklu „Środa w Instytucie” odbędzie się 20 września, o g. 14 w sali 301 Instytutu. Spotkanie transmitowane będzie również… » więcej 2023-09-18, godz. 14:00 Piknik z historią w tle Już w najbliższą niedzielę będzie można uczestniczyć w pikniku edukacyjnym i militarno-historycznym w Cegłowie » więcej
137138139140141
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »