Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Dzień Polskiego Państwa Podziemnego, obchodzony…
2023-09-27, 10:00 Autor: /IAR/E.Porycka/K.Koziełł

Dzień Polskiego Państwa Podziemnego, obchodzony w rocznicę utworzenia Służby Zwycięstwu Polski

Michał Tokarzewski-Karaszewicz, jedyny Dowódca Główny Służby Zwycięstwu Polski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Michał Tokarzewski-Karaszewicz, jedyny Dowódca Główny Służby Zwycięstwu Polski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
84 lata temu, 27 września 1939 roku, w oblężonej przez wojska niemieckie Warszawie została utworzona Służba Zwycięstwu Polski, pierwsza konspiracyjna organizacja niepodległościowa do walki z okupantem. Dała ona początek podziemnemu państwu działającemu w czasie II wojny światowej. Objęło ono zasięgiem ziemie Rzeczpospolitej, które znalazły się pod okupacją niemiecką i sowiecką.
W rocznicę powstania Służby Zwycięstwu Polski jest obchodzony Dzień Polskiego Państwa Podziemnego, ustanowiony przez Sejm Rzeczpospolitej w 1998 roku.

Służbę Zwycięstwu Polski powołał generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz, z pełnomocnictwa naczelnego wodza. SZP powstała w porozumieniu ze wszystkimi ówczesnymi stronnictwami politycznymi oraz dowódcą Armii "Warszawa" generałem Juliuszem Rómmlem i prezydentem stolicy - Stefanem Starzyńskim. 13 listopada 1939 roku SZP została przekształcona w Związek Walki Zbrojnej - ZWZ, z którego w 1942 roku utworzono Armię Krajową.

Zadaniem podziemnego państwa było przygotowanie i przeprowadzenie zwycięskiego powstania, przygotowanie kraju na okres powojenny i objęcie władzy. Państwo podziemne miało siły zbrojne i struktury cywilne, a w swym działaniu oraz instytucjach uwzględniało niemal wszystkie dziedziny życia. Funkcjonowało dzięki wielkiej determinacji i solidarności narodu. Państwo to było fenomenem na skalę światową, jego tajne struktury nie miały odpowiednika w żadnym innym kraju.

Polskie Państwo Podziemne podlegało Rządowi Rzeczpospolitej na Uchodźstwie. Jego struktura organizacyjna dzieliła się na pion wojskowy, który tworzyła Armii Krajowa, oraz pion cywilny, gdzie działała Delegatura Rządu na Kraj. Tworząc PP, czerpano z tradycji Powstania Styczniowego, w czasie którego działało tajne państwo z Tymczasowym Rządem Narodowym.

W konspiracji Polacy zorganizowali państwo z własnym podziałem administracyjnym, szkolnictwem i sądownictwem. Działała Rada Pomocy Żydom "Żegota", jedyna w Europie instytucja państwowa ratująca Żydów od zagłady. Podczas okupacji wydawano książki, funkcjonowały tajne szkoły i uczelnie wyższe, a także pomoc społeczna.

Bardzo ważną rolę pełniła konspiracyjna prasa, jak: "Biuletyn Informacyjny" Polskiego Państwa Podziemnego, a nawet ulotki, dzięki którym Polacy pozbawieni informacji przez niemieckiego okupanta mogli poznać rzetelne wiadomości z kraju i świata. Ostatnim przesłaniem Polskiego Państwa Podziemnego była odezwa Rady Jedności Narodowej z 1 lipca 1945 roku, nazwana "Testamentem Polski Walczącej". W dokumencie czytamy, że "demokracja to uznanie i zabezpieczenie równych praw mniejszych i większych narodów, aby ukrócić raz na zawsze dążenie mocarstw do hegemonii nad innymi narodami i do podziału świata na strefy wpływów".

Koniec wojny dla Polaków nie oznaczał pełnej niepodległości, wielu członków Polskiego Państwa Podziemnego przeszło do walki w tzw. drugiej konspiracji, czyli w antykomunistycznym podziemiu.

Zobacz także

2023-09-21, godz. 16:00 Gospodarka III Rzeszy Do końca września można oglądać w Opolu wystawę prezentuje źródła dzisiejszej niemieckiej potęgi gospodarczej: infrastrukturę i technologie z czasów… » więcej 2023-09-21, godz. 14:00 Życie i myśl Feliksa Konecznego Pojutrze czyli 23 września 2023 r. odbędzie się kolejna edycja konferencji „Życie i myśl Feliksa Konecznego”. Spotkamy się o godz. 10:00 na Cmentarzu… » więcej 2023-09-21, godz. 12:00 Zamordowany na Kleczkowskiej 74 lata temu 21 września 1949 r. - we wrocławskim więzieniu przy ul. Kleczkowskiej został zamordowany Żołnierz Wyklęty Niezłomny Andrzej Boroń, pochodzący… » więcej 2023-09-21, godz. 10:00 Nowy film o rotmistrzu Pileckim Już dzisiaj w Głubczycach projekcja najnowszego filmu rotmistrzu Witoldzie Pileckim. » więcej 2023-09-21, godz. 08:00 Zapora zapamiętany Już w najbliższą niedzielę, 24 września o godz. 18, w Tarnobrzeskim Domu Kultury odbędzie się muzyczno-filmowe widowisko, dedykowane pamięci Hieronima… » więcej 2023-09-21, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 21 września » więcej 2023-09-20, godz. 16:00 Pięściarz i więzień Auschwitz Już jutro w Opolu spotkanie poświęcone Tadeuszowi Pietrzykowskiemu"Teddemu" bokserowi, który walczył na ringu z Niemcami w czasie swojego pobytu w Auschw… » więcej 2023-09-20, godz. 14:00 Zaginione kroniki Powstania Warszawskiego Już dzisiaj 20 września, o godzinie 17.30 zapraszamy do Przystanek Historia IPN na inauguracyjne spotkanie z cyklu „Historia zapisana w fotografii”. » więcej 2023-09-20, godz. 12:00 Powstali 1863-1864 Jeszcze tylko dzisiaj można oglądać w Brzegu wystawę: Powstali 1863-1864 przygotowaną przez Muzeum Historii Polski. » więcej 2023-09-20, godz. 10:00 Tajemnice bezpieki uż 26 września (we wtorek), o godzinie 17.30 zapraszamy do Przystanku Historia IPN, na ul. Marszałkowską 21/25 na spotkanie „Tajemnice zabójstwa ks. Franciszka… » więcej
136137138139140
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »