Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Dzień Polskiego Państwa Podziemnego, obchodzony…
2023-09-27, 10:00 Autor: /IAR/E.Porycka/K.Koziełł

Dzień Polskiego Państwa Podziemnego, obchodzony w rocznicę utworzenia Służby Zwycięstwu Polski

Michał Tokarzewski-Karaszewicz, jedyny Dowódca Główny Służby Zwycięstwu Polski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Michał Tokarzewski-Karaszewicz, jedyny Dowódca Główny Służby Zwycięstwu Polski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
84 lata temu, 27 września 1939 roku, w oblężonej przez wojska niemieckie Warszawie została utworzona Służba Zwycięstwu Polski, pierwsza konspiracyjna organizacja niepodległościowa do walki z okupantem. Dała ona początek podziemnemu państwu działającemu w czasie II wojny światowej. Objęło ono zasięgiem ziemie Rzeczpospolitej, które znalazły się pod okupacją niemiecką i sowiecką.
W rocznicę powstania Służby Zwycięstwu Polski jest obchodzony Dzień Polskiego Państwa Podziemnego, ustanowiony przez Sejm Rzeczpospolitej w 1998 roku.

Służbę Zwycięstwu Polski powołał generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz, z pełnomocnictwa naczelnego wodza. SZP powstała w porozumieniu ze wszystkimi ówczesnymi stronnictwami politycznymi oraz dowódcą Armii "Warszawa" generałem Juliuszem Rómmlem i prezydentem stolicy - Stefanem Starzyńskim. 13 listopada 1939 roku SZP została przekształcona w Związek Walki Zbrojnej - ZWZ, z którego w 1942 roku utworzono Armię Krajową.

Zadaniem podziemnego państwa było przygotowanie i przeprowadzenie zwycięskiego powstania, przygotowanie kraju na okres powojenny i objęcie władzy. Państwo podziemne miało siły zbrojne i struktury cywilne, a w swym działaniu oraz instytucjach uwzględniało niemal wszystkie dziedziny życia. Funkcjonowało dzięki wielkiej determinacji i solidarności narodu. Państwo to było fenomenem na skalę światową, jego tajne struktury nie miały odpowiednika w żadnym innym kraju.

Polskie Państwo Podziemne podlegało Rządowi Rzeczpospolitej na Uchodźstwie. Jego struktura organizacyjna dzieliła się na pion wojskowy, który tworzyła Armii Krajowa, oraz pion cywilny, gdzie działała Delegatura Rządu na Kraj. Tworząc PP, czerpano z tradycji Powstania Styczniowego, w czasie którego działało tajne państwo z Tymczasowym Rządem Narodowym.

W konspiracji Polacy zorganizowali państwo z własnym podziałem administracyjnym, szkolnictwem i sądownictwem. Działała Rada Pomocy Żydom "Żegota", jedyna w Europie instytucja państwowa ratująca Żydów od zagłady. Podczas okupacji wydawano książki, funkcjonowały tajne szkoły i uczelnie wyższe, a także pomoc społeczna.

Bardzo ważną rolę pełniła konspiracyjna prasa, jak: "Biuletyn Informacyjny" Polskiego Państwa Podziemnego, a nawet ulotki, dzięki którym Polacy pozbawieni informacji przez niemieckiego okupanta mogli poznać rzetelne wiadomości z kraju i świata. Ostatnim przesłaniem Polskiego Państwa Podziemnego była odezwa Rady Jedności Narodowej z 1 lipca 1945 roku, nazwana "Testamentem Polski Walczącej". W dokumencie czytamy, że "demokracja to uznanie i zabezpieczenie równych praw mniejszych i większych narodów, aby ukrócić raz na zawsze dążenie mocarstw do hegemonii nad innymi narodami i do podziału świata na strefy wpływów".

Koniec wojny dla Polaków nie oznaczał pełnej niepodległości, wielu członków Polskiego Państwa Podziemnego przeszło do walki w tzw. drugiej konspiracji, czyli w antykomunistycznym podziemiu.

Zobacz także

2023-09-26, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 26 września » więcej 2023-09-25, godz. 16:00 Cmentarze i pomniki z I wojny światowej wpisane na Listę UNESCO 139 cmentarzy i pomników z I wojny światowej w Belgii i we Francji zostało wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Przed pięcioma laty wniosek… » więcej 2023-09-25, godz. 14:00 Solidarność do wojska Już w najbliższą środę uroczyste otwarcie wystawy „Solidarność do wojska! Obozy wojskowe jako forma dotkliwej represji przeciwko członkom Solidarności”… » więcej 2023-09-25, godz. 12:00 Noc z historią Już w czwartek "Noc z historią". Zwiedzaj Muzeum Historii Polski jako pierwszy! » więcej 2023-09-25, godz. 10:00 Rekonstrukcja bitwy na Białej Górze Około tysiąca rekonstruktorów wzięło udział w inscenizacji bitwy na Białej Górze. Do czeskiej Pragi przyjechali między innymi z Francji, Niemiec i Polski… » więcej 2023-09-25, godz. 08:00 Paryska Polonia uczciła pamięć Rotmistrza Witolda Pileckiego Paryska polonia uczciła pamięć wybitnego rodaka - Rotmistrza Witolda Pileckiego. W podparyskiej miejscowości Montmorency poświęcono dąb upamiętniający… » więcej 2023-09-25, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 25 września » więcej 2023-09-24, godz. 12:00 105 lat temu urodził się Hieronim Dekutowski "Zapora" 105 lat temu, 24 września 1918 roku, urodził się major Hieronim Dekutowski "Zapora", cichociemny, dowódca oddziałów partyzanckich Armii Krajowej, Delegatury… » więcej 2023-09-24, godz. 10:00 Początek Sejmu Śląskiego 101 lat temu także w niedzielę odbyły się wybory do Sejmu Śląskiego » więcej 2023-09-24, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 24 września » więcej
134135136137138
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »