Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 84. rocznica prowokacji gliwickiej poprzedzającej…
2023-08-31, 08:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

84. rocznica prowokacji gliwickiej poprzedzającej wybuch II wojny światowej

Gliwice. Miejsce prowokacji. Stąd nadano komunikat, w głębi – nadajnik Lorenz [fot. wikipedia/domena publiczna]
Gliwice. Miejsce prowokacji. Stąd nadano komunikat, w głębi – nadajnik Lorenz [fot. wikipedia/domena publiczna]
84 lata temu, 31 sierpnia 1939 roku, Niemcy zorganizowali tzw. prowokację gliwicką, która posłużyła III Rzeszy za pretekst do rozpoczęcia II wojny światowej. ęłęóO godzinie 20-tej grupa uzbrojonych esesmanów przebranych w polskie mundury rzekomych "powstańców śląskich" opanowała radiostację w Gliwicach, wówczas znajdującą się w niemieckiej części Śląska.
Napastnicy sterroryzowali niemiecką załogę i nadali komunikat w języku polskim nawołujący do wojny z Niemcami. Z niewyjaśnionych dotąd przyczyn, do słuchaczy dotarło tylko dziewięć wyrazów: "Uwaga, tu Gliwice. Radiostacja znajduje się w polskich rękach". Podczas akcji esesmani zamordowali Franciszka Honioka, polskiego Ślązaka, uważanego obecnie za pierwszą ofiarę II wojny światowej.

Akcję w Gliwicach pod kryptonimem "Himmler" przygotowałęłęó szef Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy Reinhard Heydrich. Wszystko zostało wykonane tak, aby wyglądało, że napastnikami są Polacy.

Był to jeden z licznych incydentów, zaaranżowanych przez Adolfa Hitlera, i natychmiast nagłaśnianych za pośrednictwem berlińskiego radia. Miał on usprawiedliwić podjęcie działań zbrojnych przeciwko Polsce i obciążyć nasz kraj odpowiedzialnością za wybuch II wojny światowej. Chodziło też o to, by państwa sojusznicze - Francja i Wielka Brytania - nie wykonały swoich zobowiązań wobec Polski i nie udzieliły nam pomocy militarnej po napaści Niemiec. Inne prowokacje miały udowadniać rzekome prześladowania mniejszości niemieckiej w Polsce.

1 września Adolf Hitler ogłosił w Reichstagu, że III Rzesza nie mogła pozostać bierna i odpowiedziała ogniem na brutalny atak polskiego wojska. Tego dnia, nad ranem, Niemcy - bez wypowiedzenia wojny - zaatakowały Polskę na całej długości granicy. Wybuchła II wojna światowa, największy konflikt zbrojny w historii, który pochłonął kilkadziesiąt milionów ludzkich istnień.

(więcej)

31 sierpnia 1939 roku napastnicy, udający powstańców śląskich, opanowali radiostację w Gliwicach. Po pokonaniu oporu strażników nadali po polsku komunikat nawołujący do wojny.

Esesmani przywieźli do Gliwic Franza Honioka, obywatela niemieckiego narodowości polskiej, uczestnika powstań śląskich. 30 sierpnia został on aresztowany przez gestapo w rodzinnej wsi Łubie. Do radiostacji przetransportowano go uśpionego, zastrzelono i pozostawiono jako dowód, że napastnikami byli polscy powstańcy. Na miejscu organizatorzy pozostawili również zwłoki zamordowanych więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych, ubranych w polskie mundury. To ich zdjęcia przedstawiono zagranicznym korespondentom akredytowanym w III Rzeszy.

Historyk Tomasz Gajownik w audycji Polskiego Radia w 2021 roku powiedział, że prowokacja gliwicka nie była jedynym przypadkiem, gdy Niemcy posłużyli się więźniami obozów koncentracyjnych przebranymi w polskie mundury. Takie incydenty organizowano również na innych odcinkach granicy niemiecko-polskiej.

31 sierpnia w późnych godzinach wieczornych berlińskie radio podało, że wojsko polskie bez powodu zaatakowało III Rzeszę, rozpoczynając tym samym wojnę. ęłęóInformowano także o kilku innych atakach - również na terenie Niemiec - przeprowadzonych rzekomo przez powstańców śląskich, wspieranych przez oddziały Wojska Polskiego. Niemiecka propaganda utrzymywała, że III Rzesza stała się ofiarą polskiej agresji.

Zobacz także

2023-08-14, godz. 12:00 82. rocznica męczeńskiej śmierci św. Maksymiliana Marii Kolbego - uroczystości Franciszkanin ojciec Ryszard Koczwara z wydawnictwa w Niepokalanowie powiedział, że święty Maksymilian oddając życie za współwięźnia stał się wolny… » więcej 2023-08-14, godz. 10:00 82 lata temu podpisano umowę o utworzeniu Armii Polskiej w ZSRR 82 lata temu, 14 sierpnia 1941 roku, przedstawiciele polskiego rządu emigracyjnego i Związku Radzieckiego zawarli umowę wojskową, na podstawie której rozpoczęto… » więcej 2023-08-14, godz. 08:00 50. rocznica zakończenia Operacji 1001 Frombork We Fromborku zakończyły się trzydniowe uroczystości związane z 50-tą rocznicą zakończenia Operacji 1001 Frombork. Jej celem było odbudowanie zniszczonego… » więcej 2023-08-14, godz. 07:00 Kalendarz historyczny na dziś 14 sierpnia » więcej 2023-08-13, godz. 11:00 103 lata temu rozpoczęła się Bitwa Warszawska 103 lata temu - 13 sierpnia 1920 roku - rozpoczęła się Bitwa Warszawska. Zwycięstwo wojsk polskich nad Armią Czerwoną w starciu, które nazywane jest "Cudem… » więcej 2023-08-13, godz. 09:00 62 lata temu rozpoczęto budowę muru berlińskiego 62 lata temu, w nocy z 12 na 13 sierpnia 1961 roku, rozpoczęła się budowa muru berlińskiego, oddzielającego Berlin Wschodni od Berlina Zachodniego. Przez… » więcej 2023-08-13, godz. 08:00 Kalendarz historyczny na dziś 13 sierpnia » więcej 2023-08-12, godz. 11:00 Mija 15 lat od przemówienia prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Tbilisi 12 sierpnia mija 15 lat od przemówienia prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Tbilisi. Prezydent przybył tam w 2008 roku, podczas wojny rosyjsko-gruzińskiej, po… » więcej 2023-08-12, godz. 09:00 80 lat temu żołnierze Kedywu AK w akcji "Góral" przejęli ponad 100 milionów złotych 80 lat temu, 12 sierpnia 1943 roku, żołnierze Kedywu Armii Krajowej przeprowadzili w centrum Warszawy przy ulicy Senatorskiej akcję "Góral", nazywaną też… » więcej 2023-08-12, godz. 08:00 Kalendarz historyczny na dziś 12 sierpnia » więcej
156157158159160
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »