Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 84. rocznica prowokacji gliwickiej poprzedzającej…
2023-08-31, 08:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

84. rocznica prowokacji gliwickiej poprzedzającej wybuch II wojny światowej

Gliwice. Miejsce prowokacji. Stąd nadano komunikat, w głębi – nadajnik Lorenz [fot. wikipedia/domena publiczna]
Gliwice. Miejsce prowokacji. Stąd nadano komunikat, w głębi – nadajnik Lorenz [fot. wikipedia/domena publiczna]
84 lata temu, 31 sierpnia 1939 roku, Niemcy zorganizowali tzw. prowokację gliwicką, która posłużyła III Rzeszy za pretekst do rozpoczęcia II wojny światowej. ęłęóO godzinie 20-tej grupa uzbrojonych esesmanów przebranych w polskie mundury rzekomych "powstańców śląskich" opanowała radiostację w Gliwicach, wówczas znajdującą się w niemieckiej części Śląska.
Napastnicy sterroryzowali niemiecką załogę i nadali komunikat w języku polskim nawołujący do wojny z Niemcami. Z niewyjaśnionych dotąd przyczyn, do słuchaczy dotarło tylko dziewięć wyrazów: "Uwaga, tu Gliwice. Radiostacja znajduje się w polskich rękach". Podczas akcji esesmani zamordowali Franciszka Honioka, polskiego Ślązaka, uważanego obecnie za pierwszą ofiarę II wojny światowej.

Akcję w Gliwicach pod kryptonimem "Himmler" przygotowałęłęó szef Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy Reinhard Heydrich. Wszystko zostało wykonane tak, aby wyglądało, że napastnikami są Polacy.

Był to jeden z licznych incydentów, zaaranżowanych przez Adolfa Hitlera, i natychmiast nagłaśnianych za pośrednictwem berlińskiego radia. Miał on usprawiedliwić podjęcie działań zbrojnych przeciwko Polsce i obciążyć nasz kraj odpowiedzialnością za wybuch II wojny światowej. Chodziło też o to, by państwa sojusznicze - Francja i Wielka Brytania - nie wykonały swoich zobowiązań wobec Polski i nie udzieliły nam pomocy militarnej po napaści Niemiec. Inne prowokacje miały udowadniać rzekome prześladowania mniejszości niemieckiej w Polsce.

1 września Adolf Hitler ogłosił w Reichstagu, że III Rzesza nie mogła pozostać bierna i odpowiedziała ogniem na brutalny atak polskiego wojska. Tego dnia, nad ranem, Niemcy - bez wypowiedzenia wojny - zaatakowały Polskę na całej długości granicy. Wybuchła II wojna światowa, największy konflikt zbrojny w historii, który pochłonął kilkadziesiąt milionów ludzkich istnień.

(więcej)

31 sierpnia 1939 roku napastnicy, udający powstańców śląskich, opanowali radiostację w Gliwicach. Po pokonaniu oporu strażników nadali po polsku komunikat nawołujący do wojny.

Esesmani przywieźli do Gliwic Franza Honioka, obywatela niemieckiego narodowości polskiej, uczestnika powstań śląskich. 30 sierpnia został on aresztowany przez gestapo w rodzinnej wsi Łubie. Do radiostacji przetransportowano go uśpionego, zastrzelono i pozostawiono jako dowód, że napastnikami byli polscy powstańcy. Na miejscu organizatorzy pozostawili również zwłoki zamordowanych więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych, ubranych w polskie mundury. To ich zdjęcia przedstawiono zagranicznym korespondentom akredytowanym w III Rzeszy.

Historyk Tomasz Gajownik w audycji Polskiego Radia w 2021 roku powiedział, że prowokacja gliwicka nie była jedynym przypadkiem, gdy Niemcy posłużyli się więźniami obozów koncentracyjnych przebranymi w polskie mundury. Takie incydenty organizowano również na innych odcinkach granicy niemiecko-polskiej.

31 sierpnia w późnych godzinach wieczornych berlińskie radio podało, że wojsko polskie bez powodu zaatakowało III Rzeszę, rozpoczynając tym samym wojnę. ęłęóInformowano także o kilku innych atakach - również na terenie Niemiec - przeprowadzonych rzekomo przez powstańców śląskich, wspieranych przez oddziały Wojska Polskiego. Niemiecka propaganda utrzymywała, że III Rzesza stała się ofiarą polskiej agresji.

Zobacz także

2023-09-04, godz. 08:00 Odsłonięcie i poświęcenie tablicy Witolda Pileckiego w Pyrzycach Przy kościele w Pyrzycach odsłonięto tablicę upamiętniającą rotmistrza Witolda Pileckiego - polskiego bohatera zamordowanego przez władze komunistyczne… » więcej 2023-09-04, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 4 września » więcej 2023-09-03, godz. 10:00 84 lata temu doszło do niemieckiej prowokacji w Bydgoszczy 84 lata temu - 3 września 1939 roku - w Bydgoszczy rozpoczęła się niemiecka akcja dywersyjna, która najpierw doprowadziła do samosądów na ulicach miasta… » więcej 2023-09-03, godz. 07:30 84 lata temu Francja i Wielka Brytania wypowiedziały wojnę Niemcom 84 lata temu, 3 września 1939 roku, Francja i Wielka Brytania wypowiedziały wojnę III Rzeszy. Ograniczyły się jednak do działań dyplomatycznych, nie udzielając… » więcej 2023-09-03, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 3 września » więcej 2023-09-02, godz. 15:58 78 lat temu w Warszawie powstało Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość 78 lat temu, 2 września 1945 roku, w Warszawie powstało Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość, antykomunistyczna organizacja działająca w konspiracji. Została… » więcej 2023-09-02, godz. 10:00 Film "Raport Pileckiego" już w kinach Film "Raport Pileckiego" już w kinach. Fabuła w reżyserii Krzysztofa Łukaszewicza jest inspirowana wydarzeniami z życia Witolda Pileckiego - ukazuje losy… » więcej 2023-09-02, godz. 08:00 Wystawa jak niemieckie koncerny zarabiały na II wojnie światowej Pierwszy raz w wersji polsko-niemieckiej można oglądać przez siedzibą Radia Szczecin wystawę "Gospodarka III Rzeszy". Pokazuje ona, jak duże niemieckie koncerny… » więcej 2023-09-02, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 2 września » więcej 2023-09-01, godz. 10:48 Zmarł Roman Sękowski bibliofil, historyk, znawca heraldyki Pracownik, a następnie przez wiele lat, dyrektor Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu. Był również kierownikiem Działu Zbiorów Specjalnych i Zabytkowych… » więcej
145146147148149
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »