Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 115 lat temu urodził się Henryk Zygalski, jeden…
2023-07-15, 14:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

115 lat temu urodził się Henryk Zygalski, jeden z trzech Polaków, którzy złamali szyfr Enigmy

Henryk Zygalski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Henryk Zygalski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
115 lat temu, 15 lipca 1908 roku, urodził sie zmarł Henryk Zygalski, matematyk i kryptolog z zespołu trzech Polaków - obok Mariana Rejewskiego i Jerzego Różyckiego - którzy złamali kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigmy. Było to największe osiągnięcie wywiadowcze w dziejach II wojny światowej. Niemcy do końca konfliktu byli przekonani, że Enigmy nikt nie jest w stanie rozszyfrować. Henryk Zygalski zmarł w 1978 roku.
Złamanie kodu przez Polaków pod koniec 1932 roku przyczyniło się do sukcesów militarnych aliantów, między innymi w bitwie o Anglię, walkach na Atlantyku i zwycięstwie pod Falaise.

Dzięki sukcesowi polskich kryptologów, II wojna światowa została skrócona o 2-3 lata, a to oznaczało uratowanie około 30 milionów ludzi. Henryk

Zygalski studiował na uniwersytecie w Poznaniu, a w wieku 21 lat uczestniczył - w tamtejszym Instytucie Matematyki - w kursie kryptologów, zorganizowanym przez wywiad wojskowy. Od 1930 pracował w Biurze Szyfrów Sztabu Głównego Wojska Polskiego, najpierw w Poznaniu, zaś od 1932 roku w Warszawie.

Pod koniec grudnia 1932 roku Zygalski wraz z Rejewskim i Różyckim złamali szyfr Enigmy. Zygalski opracował koncepcję perforowanych arkuszy papieru używanych przy ustalaniu kolejności wirników kodujących Enigmy - były to tzw. płachty Zygalskiego. Wkrótce powstała działająca kopia urządzenia.

Enigma, przypominająca maszynę do pisania, została skonstruowana w latach 20. XX wieku. Niemcy zastosowali w niej matematyczną metodę kodowania wiadomości. Aby odszyfrować tekst, odbiorca musiał mieć identyczną maszynę i klucz depeszy.

Pod koniec wojny był on zmieniany co 8 godzin. Po wojnie Henryk Zygalski zamieszkał w Chichester w południowej Anglii. Zmarł w 1978 roku. W powojennej Polsce pomijano wysiłek i zasługi naszych kryptologów, wymazywano ich z powszechnej pamięci, a złamanie kodu Enigmy zostało przypisane wywiadowi brytyjskiemu.

Na Zachodzie informacje o służbie alianckiej Zygalskiego, Rejewskiego i Różyckiego ukrywano w tajnych archiwach. Pierwsze wiadomości o sukcesie Polaków ukazały się na początku lat 70. XX wieku. Oficjalnie Brytyjczycy przyznali to dopiero po wejściu Polski do NATO w 1999 roku.

W 2000 roku Rejewski, Różycki i Zygalski zostali odznaczeni pośmiertnie Krzyżami Wielkimi Orderu Odrodzenia Polski. Senat Rzeczpospolitej uczcił ich w 2012 roku specjalną uchwałą, uznając trójkę kryptologów za bohaterów II wojny światowej. W 2014 Międzynarodowe Stowarzyszenie Inżynierów (IEEE) uhonorowało trzech Polaków prestiżowym Milestone. "Kamieniami milowymi" wyróżniono dotąd ponad 120 naukowców, za osiągnięcia znaczące dla historii świata.

Pracę i sukcesy kryptologów upamiętnia, otwarte w 2021 roku, interaktywne Centrum Szyfrów Enigma w Poznaniu.
.

Zobacz także

2023-07-22, godz. 12:00 Raport z Łambinowic „Łambinowickie Spotkanie Muzealne” podsumowujące dotychczasowe osiągnięcia 2. sezonu prac. odbędzie się ono 26 lipca. » więcej 2023-07-22, godz. 10:00 Książka Historyczna Roku To już 14. edycja konkursu „Książka Historyczna Roku” – ostatnia szansa na zgłoszenie publikacji » więcej 2023-07-22, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 22 lipca » więcej 2023-07-21, godz. 16:00 Mural Mariana Rejewskiego Już niebawem na budynku Szkoły Podstawowej im. Mariana Rejewskiego w Stołcznie pojawi się ten mural z wizerunkiem słynnego polskiego kryptologa, który jest… » więcej 2023-07-21, godz. 14:00 O bibule w Bibliotece Już za kilka dni otwarcie wystawy druków bezdebitowych z kolekcji Leszka Jaranowskiego Bibuła w bibliotece. » więcej 2023-07-21, godz. 12:00 Wiara'44 Już za kilka dni premiera pierwszego w historii filmu dokumentalnego opowiadającego o znaczeniu wiary oraz roli duchownych podczas Powstania Warszawskiego w… » więcej 2023-07-21, godz. 10:00 Byśmy byli jedno IPN Oddział Wrocław zaprasza w piątek 4 sierpnia o godz. 20.00 do Bazyliki św. Jana Apostoła w Oleśnicy na koncert "Byśmy byli jedno". » więcej 2023-07-21, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 21 lipca » więcej 2023-07-20, godz. 16:00 Upamiętnieni żołnierze AK i WiN-u Już w najbliższą sobotę w celi Armii Krajowej zamojskiego więzienia zostanie uroczyście odsłonięta tablica pamiątkowa poświęcona Żołnierzom Niezłomnym… » więcej 2023-07-20, godz. 14:00 Warsztaty z Instytutem Śląskim Instytut Śląski zaprasza na warsztaty 5.08.2023 w Bogacica (województwo opolskie) z questem historycznym do Chałpki Starzików, jej zwiedzaniem z komentarzem… » więcej
166167168169170
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »