Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 115 lat temu urodził się Henryk Zygalski, jeden…
2023-07-15, 14:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

115 lat temu urodził się Henryk Zygalski, jeden z trzech Polaków, którzy złamali szyfr Enigmy

Henryk Zygalski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Henryk Zygalski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
115 lat temu, 15 lipca 1908 roku, urodził sie zmarł Henryk Zygalski, matematyk i kryptolog z zespołu trzech Polaków - obok Mariana Rejewskiego i Jerzego Różyckiego - którzy złamali kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigmy. Było to największe osiągnięcie wywiadowcze w dziejach II wojny światowej. Niemcy do końca konfliktu byli przekonani, że Enigmy nikt nie jest w stanie rozszyfrować. Henryk Zygalski zmarł w 1978 roku.
Złamanie kodu przez Polaków pod koniec 1932 roku przyczyniło się do sukcesów militarnych aliantów, między innymi w bitwie o Anglię, walkach na Atlantyku i zwycięstwie pod Falaise.

Dzięki sukcesowi polskich kryptologów, II wojna światowa została skrócona o 2-3 lata, a to oznaczało uratowanie około 30 milionów ludzi. Henryk

Zygalski studiował na uniwersytecie w Poznaniu, a w wieku 21 lat uczestniczył - w tamtejszym Instytucie Matematyki - w kursie kryptologów, zorganizowanym przez wywiad wojskowy. Od 1930 pracował w Biurze Szyfrów Sztabu Głównego Wojska Polskiego, najpierw w Poznaniu, zaś od 1932 roku w Warszawie.

Pod koniec grudnia 1932 roku Zygalski wraz z Rejewskim i Różyckim złamali szyfr Enigmy. Zygalski opracował koncepcję perforowanych arkuszy papieru używanych przy ustalaniu kolejności wirników kodujących Enigmy - były to tzw. płachty Zygalskiego. Wkrótce powstała działająca kopia urządzenia.

Enigma, przypominająca maszynę do pisania, została skonstruowana w latach 20. XX wieku. Niemcy zastosowali w niej matematyczną metodę kodowania wiadomości. Aby odszyfrować tekst, odbiorca musiał mieć identyczną maszynę i klucz depeszy.

Pod koniec wojny był on zmieniany co 8 godzin. Po wojnie Henryk Zygalski zamieszkał w Chichester w południowej Anglii. Zmarł w 1978 roku. W powojennej Polsce pomijano wysiłek i zasługi naszych kryptologów, wymazywano ich z powszechnej pamięci, a złamanie kodu Enigmy zostało przypisane wywiadowi brytyjskiemu.

Na Zachodzie informacje o służbie alianckiej Zygalskiego, Rejewskiego i Różyckiego ukrywano w tajnych archiwach. Pierwsze wiadomości o sukcesie Polaków ukazały się na początku lat 70. XX wieku. Oficjalnie Brytyjczycy przyznali to dopiero po wejściu Polski do NATO w 1999 roku.

W 2000 roku Rejewski, Różycki i Zygalski zostali odznaczeni pośmiertnie Krzyżami Wielkimi Orderu Odrodzenia Polski. Senat Rzeczpospolitej uczcił ich w 2012 roku specjalną uchwałą, uznając trójkę kryptologów za bohaterów II wojny światowej. W 2014 Międzynarodowe Stowarzyszenie Inżynierów (IEEE) uhonorowało trzech Polaków prestiżowym Milestone. "Kamieniami milowymi" wyróżniono dotąd ponad 120 naukowców, za osiągnięcia znaczące dla historii świata.

Pracę i sukcesy kryptologów upamiętnia, otwarte w 2021 roku, interaktywne Centrum Szyfrów Enigma w Poznaniu.
.

Zobacz także

2023-07-27, godz. 12:00 Operacja Polska NKWD na Żytomierszczyźnie w latach 1937-1938“ W dniach od 27 lipca do 25 sierpnia 2023 r. w Przystanek Historia Centrum Edukacyjne IPN w Katowicach im. Henryka Sławika, przy ul. św. Jana 10, prezentowana… » więcej 2023-07-27, godz. 10:00 Wakacje z Muzeum Śląska Opolskiego W czasie wakacji warto odwiedzić w Opolu Muzeum Śląska Opolskiego » więcej 2023-07-27, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 27 lipca » więcej 2023-07-26, godz. 16:00 Dzień otwarty zajezdni Wrocław - Popowice Na Dzień Otwarty Zajezdni Popowice 9 września tego roku zapraszają Zajezdnia Popowice i Klub Sympatyków Transportu Miejskiego » więcej 2023-07-26, godz. 14:00 Mural i komiksy o powstaniu'44 Już za kilka dni w Warszawie odsłonięcie muralu "Pałacyk Michla, Żytnia, Wola" i prezentacja Komiksów "Kilka historii o dzielności. Dziennik bojowy." » więcej 2023-07-26, godz. 12:00 O kardynale zwanym księciu niezłomnym Ukazała się broszura edukacyjna Anny Zechenter„ Kardynał Adam Stefan Sapieha przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej. » więcej 2023-07-26, godz. 10:00 133 rocznica urodzin Juliana Stachiewicza 133 lata temu w 1890 – w Warszawie urodził się gen. Julian Stachiewicz, historyk wojskowości; żołnierz Legionów Polskich, członek POW. » więcej 2023-07-26, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 26 lipca » więcej 2023-07-25, godz. 16:00 Łambinowickie spotkania muzealne Już dzisiaj Centralne Muzeum Jeńców Wojennych zaprasza na „Łambinowickie Spotkanie Muzealne” podsumowujące dotychczasowe osiągnięcia 2. sezonu prac… » więcej 2023-07-25, godz. 14:00 XVII Polonijne Spotkania z Historią Najnowszą Biuro Edukacji Narodowej IPN zorganizowało XVII Polonijne Spotkania z Historia Najnowszą. W ramach wydarzenia polonijni nauczyciele i edukatorzy z całego świata… » więcej
164165166167168
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »