Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 106 lat temu doszło do tzw. kryzysu przysięgow…
2023-07-09, 08:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/E.Leo/K.Koziełł

106 lat temu doszło do tzw. kryzysu przysięgowego

Odmowa złożenia przysięgi w 2 pułku piechoty, 1917. [fot. wikipedia, domena publiczna]
Odmowa złożenia przysięgi w 2 pułku piechoty, 1917. [fot. wikipedia, domena publiczna]
106 lat temu - 9 lipca 1917 roku - na wezwanie Józefa Piłsudskiego żołnierze I i III Brygady Legionów Polskich odmówili złożenia przysięgi na wierne braterstwo broni z Niemcami i Austro-Węgrami. Wydarzenie to przeszło do historii jako "kryzys przysięgowy". W jego rezultacie Piłsudskiego uwięziono w Magdeburgu, a legionistów w większości internowano w obozach w Beniaminowie i Szczypiornie.
Wcześniej, w listopadzie 1916 roku, ponad dwa lata po wybuchu I wojny światowej, władze niemieckie i austro-węgierskie wydały tak zwany Akt 5 listopada. Dokument zawierał obietnicę powstania Królestwa Polskiego, choć nie precyzował jego granic. Zakładał też utworzenie armii polskiej. Jednym z warunków było złożenie przez legionistów nowej przysięgi wojskowej na wierność cesarzowi niemieckiemu.

Tę sytuację postanowił wykorzystać Józef Piłsudski, który szukał pretekstu, by zerwać sojusz z państwami centralnymi, u boku których Legiony Polskie walczyły niemal od początku I wojny światowej. Piłsudski doszedł bowiem do wniosku, że Niemcy nie będą mogły wygrać wojny. Zaczął więc skłaniać się w stronę krajów Ententy, uznając, że dalszy sojusz z państwami centralnymi może być nieopłacalny dla polskich interesów narodowych. W lipcu 1917 roku Józef Piłsudski wezwał wiernych sobie żołnierzy do bojkotu nowej przysięgi na wierność cesarzowi niemieckiemu. Większość żołnierzy I i III Brygady demonstracyjnie uchyliła się od niej 9 lipca. Przysięgi nie złożyło 166 oficerów i około 5 tysięcy żołnierzy. Wezwania nie posłuchała większość II Brygady generała Józef Hallera.

Niemcy uznali kryzys przysięgowy za przejaw buntu i Legiony zostały rozwiązane. Szeregowych i podoficerów, którzy odmówili złożenia przysięgi, internowano w obozie w Szczypiornie pod Kaliszem, a oficerów - w obozie w Beniaminowie pod Zegrzem. Józef Piłsudski został aresztowany i osadzony w twierdzy w Magdeburgu, skąd oswobodzono go w listopadzie 1918 roku.

Zobacz także

2023-06-26, godz. 14:00 97. urodziny historyka i dziennikarza Mariana Turskiego 97 lat kończy dziś Marian Turski, historyk, dziennikarz, publicysta i działacz społeczny, podczas II wojny światowej ocalały z niemieckiego nazistowskiego… » więcej 2023-06-26, godz. 11:30 Muzeum Górnictwa Węglowego uruchamia trasę "Podziemna Podróż w Czasie" Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu od dziś uruchamia nową trasę "Podziemna Podróż w Czasie" w liczących sobie ponad dwieście lat podziemiach Sztolni… » więcej 2023-06-26, godz. 10:00 Mija 47 lat od robotniczych protestów Czerwca 1976 roku Mija 47 lat od wydarzeń Czerwca 1976 roku - fali robotniczych protestów przeciwko komunistycznym władzom, w związku z ogłoszoną przez rząd podwyżką cen… » więcej 2023-06-26, godz. 10:00 Przypomnienie pomordowanych lwowskich profesorów Już 2 lipca we Wrocławiu odbędzie się spacer upamiętniający lwowskich profesorów pomordowanych przez Niemców w lipcu 1941 roku na Wzgórzach Wuleckich… » więcej 2023-06-26, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 26 czerwca » więcej 2023-06-25, godz. 10:00 100 lat temu urodził się Stanisław Likiernik, żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego Sto lat temu, 25 czerwca 1923 roku, urodził się Stanisław Likiernik, żołnierz Kedywu Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego, autor wspomnień "Diabelne… » więcej 2023-06-25, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 25 czerwca » więcej 2023-06-24, godz. 12:30 185 lat temu urodził się Jan Matejko, wybitny polski malarz 185 lat temu, 24 czerwca 1838 roku, urodził się Jan Matejko, twórca obrazów historycznych i batalistycznych, uznawany za malarza dziejów narodu polskiego… » więcej 2023-06-24, godz. 10:00 Obława na "Orlika" Dzisiaj mija 77 rocznica zabicia przez bezpiekę majora Mariana Bernaciaka "Orlika", który stał na czele zgrupowania partyzanckiego AK-WiN walczącego po wojnie… » więcej 2023-06-24, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 24 czerwca » więcej
180181182183184
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »