Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 106 lat temu doszło do tzw. kryzysu przysięgow…
2023-07-09, 08:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/E.Leo/K.Koziełł

106 lat temu doszło do tzw. kryzysu przysięgowego

Odmowa złożenia przysięgi w 2 pułku piechoty, 1917. [fot. wikipedia, domena publiczna]
Odmowa złożenia przysięgi w 2 pułku piechoty, 1917. [fot. wikipedia, domena publiczna]
106 lat temu - 9 lipca 1917 roku - na wezwanie Józefa Piłsudskiego żołnierze I i III Brygady Legionów Polskich odmówili złożenia przysięgi na wierne braterstwo broni z Niemcami i Austro-Węgrami. Wydarzenie to przeszło do historii jako "kryzys przysięgowy". W jego rezultacie Piłsudskiego uwięziono w Magdeburgu, a legionistów w większości internowano w obozach w Beniaminowie i Szczypiornie.
Wcześniej, w listopadzie 1916 roku, ponad dwa lata po wybuchu I wojny światowej, władze niemieckie i austro-węgierskie wydały tak zwany Akt 5 listopada. Dokument zawierał obietnicę powstania Królestwa Polskiego, choć nie precyzował jego granic. Zakładał też utworzenie armii polskiej. Jednym z warunków było złożenie przez legionistów nowej przysięgi wojskowej na wierność cesarzowi niemieckiemu.

Tę sytuację postanowił wykorzystać Józef Piłsudski, który szukał pretekstu, by zerwać sojusz z państwami centralnymi, u boku których Legiony Polskie walczyły niemal od początku I wojny światowej. Piłsudski doszedł bowiem do wniosku, że Niemcy nie będą mogły wygrać wojny. Zaczął więc skłaniać się w stronę krajów Ententy, uznając, że dalszy sojusz z państwami centralnymi może być nieopłacalny dla polskich interesów narodowych. W lipcu 1917 roku Józef Piłsudski wezwał wiernych sobie żołnierzy do bojkotu nowej przysięgi na wierność cesarzowi niemieckiemu. Większość żołnierzy I i III Brygady demonstracyjnie uchyliła się od niej 9 lipca. Przysięgi nie złożyło 166 oficerów i około 5 tysięcy żołnierzy. Wezwania nie posłuchała większość II Brygady generała Józef Hallera.

Niemcy uznali kryzys przysięgowy za przejaw buntu i Legiony zostały rozwiązane. Szeregowych i podoficerów, którzy odmówili złożenia przysięgi, internowano w obozie w Szczypiornie pod Kaliszem, a oficerów - w obozie w Beniaminowie pod Zegrzem. Józef Piłsudski został aresztowany i osadzony w twierdzy w Magdeburgu, skąd oswobodzono go w listopadzie 1918 roku.

Zobacz także

2023-06-29, godz. 10:00 Poznaj II Rzeczpospolitą Wczoraj minęła 104 rocznica podpisania traktatu wersalskiego, który przywrócił Polskę na mapy i w znacznej mierze wyznaczył jej międzywojenne granice… » więcej 2023-06-29, godz. 08:00 83. rocznica trzeciej deportacji Polaków w głąb ZSRR 83 lata temu, w nocy z 28 na 29-ty czerwca 1940 roku, NKWD rozpoczęło trzecią - z czterech - masową deportację obywateli polskich w głąb Związku Radzieckiego… » więcej 2023-06-29, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 29 czerwca » więcej 2023-06-28, godz. 16:00 104 lata temu podpisano traktat wersalski 104 lata temu, 28 czerwca 1919 roku, podczas paryskiej konferencji pokojowej podpisano traktat wersalski, wprowadzający nowy ład w Europie po I wojnie światowej… » więcej 2023-06-28, godz. 14:00 Lato z IPN Uwaga Rodzice, Dziadkowie i Opiekunowie w dniach 27 czerwca - 27 lipca 2023 r. w ramach "Lato z IPN " w każdy wtorek i czwartek Instytut Pamięci Narodowej zaprasza… » więcej 2023-06-28, godz. 13:00 Muzeum Śląska Opolskiego zaprasza Już w najbliższych dniach wiele ciekawych wydarzeń w Muzeum w Opolu » więcej 2023-06-28, godz. 12:00 Śladami Powstania 1863 Już 2 lipca tego roku na warszawskich Powązkach odbędzie się spacer w czasie którego będzie można odwiedzić groby Powstańców Styczniowych i poznać historię… » więcej 2023-06-28, godz. 11:00 Mija 67 lat od wydarzeń Poznańskiego Czerwca 1956 67 lat temu, 28 czerwca 1956 roku, robotnicy w Poznaniu wystąpili przeciwko komunistycznej władzy. W ulicznych walkach zginęło blisko 60 osób, ponad 650 zostało… » więcej 2023-06-28, godz. 10:00 Dzisiaj (28.06) otwarcie wystawy IPN „Zbrodnie (nie)osądzone” Kielecka delegatura Instytutu Pamięci Narodowej przygotowała wystawę „Zbrodnie (nie)osądzone. Rozliczenia z niemieckimi sprawcami zbrodni z okresu II wojny… » więcej 2023-06-28, godz. 08:00 Aktor Robert De Niro wyraził podziw i szacunek dla kombatantów Poznańskiego Czerwca 1956 r. Aktor Robert De Niro przekazał wyrazy podziwu i szacunku dla uczestników Poznańskiego Czerwca 1956 r. - poinformował poznański oddział IPN. W 1992 r. artysta… » więcej
178179180181182
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »