Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 106 lat temu doszło do tzw. kryzysu przysięgow…
2023-07-09, 08:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/E.Leo/K.Koziełł

106 lat temu doszło do tzw. kryzysu przysięgowego

Odmowa złożenia przysięgi w 2 pułku piechoty, 1917. [fot. wikipedia, domena publiczna]
Odmowa złożenia przysięgi w 2 pułku piechoty, 1917. [fot. wikipedia, domena publiczna]
106 lat temu - 9 lipca 1917 roku - na wezwanie Józefa Piłsudskiego żołnierze I i III Brygady Legionów Polskich odmówili złożenia przysięgi na wierne braterstwo broni z Niemcami i Austro-Węgrami. Wydarzenie to przeszło do historii jako "kryzys przysięgowy". W jego rezultacie Piłsudskiego uwięziono w Magdeburgu, a legionistów w większości internowano w obozach w Beniaminowie i Szczypiornie.
Wcześniej, w listopadzie 1916 roku, ponad dwa lata po wybuchu I wojny światowej, władze niemieckie i austro-węgierskie wydały tak zwany Akt 5 listopada. Dokument zawierał obietnicę powstania Królestwa Polskiego, choć nie precyzował jego granic. Zakładał też utworzenie armii polskiej. Jednym z warunków było złożenie przez legionistów nowej przysięgi wojskowej na wierność cesarzowi niemieckiemu.

Tę sytuację postanowił wykorzystać Józef Piłsudski, który szukał pretekstu, by zerwać sojusz z państwami centralnymi, u boku których Legiony Polskie walczyły niemal od początku I wojny światowej. Piłsudski doszedł bowiem do wniosku, że Niemcy nie będą mogły wygrać wojny. Zaczął więc skłaniać się w stronę krajów Ententy, uznając, że dalszy sojusz z państwami centralnymi może być nieopłacalny dla polskich interesów narodowych. W lipcu 1917 roku Józef Piłsudski wezwał wiernych sobie żołnierzy do bojkotu nowej przysięgi na wierność cesarzowi niemieckiemu. Większość żołnierzy I i III Brygady demonstracyjnie uchyliła się od niej 9 lipca. Przysięgi nie złożyło 166 oficerów i około 5 tysięcy żołnierzy. Wezwania nie posłuchała większość II Brygady generała Józef Hallera.

Niemcy uznali kryzys przysięgowy za przejaw buntu i Legiony zostały rozwiązane. Szeregowych i podoficerów, którzy odmówili złożenia przysięgi, internowano w obozie w Szczypiornie pod Kaliszem, a oficerów - w obozie w Beniaminowie pod Zegrzem. Józef Piłsudski został aresztowany i osadzony w twierdzy w Magdeburgu, skąd oswobodzono go w listopadzie 1918 roku.

Zobacz także

2023-07-03, godz. 14:00 Litania wołyńska Już za tydzień z okazji Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Ludobójstwa na Wołyniu, w 80. rocznicę „Krwawej Niedzieli” Muzeum II Wojny Światowej organizuje… » więcej 2023-07-03, godz. 12:00 Rozpoczynają się prace archeologiczne na terenie dawnego pałacu Brühla Rozpoczynają się prace archeologiczne na terenie dawnego pałacu Brühla w Warszawie. Wykopaliska są częścią większego projektu związanego z odbudową… » więcej 2023-07-03, godz. 10:00 100 lat temu urodziła się Sue Ryder, brytyjska filantropka, przyjaciółka Polski i Polaków 100 lat temu, 3 lipca 1923 roku, urodziła się Sue Ryder, znana na całym świecie brytyjska filantropka, przyjaciółka Polski i Polaków. Ufundowała w naszym… » więcej 2023-07-03, godz. 08:00 140 lat temu urodził się Franz Kafka, autor "Procesu" 140 lat temu, 3 lipca 1883 roku, w Pradze urodził się Franz Kafka, jeden z najwybitniejszych pisarzy XX wieku, autor między innymi "Procesu", "Zamku" i "Ameryki"… » więcej 2023-07-03, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 3 lipca » więcej 2023-07-02, godz. 10:00 Archiwum Akt Nowych zaprezentowało oryginalne archiwalia w 80. rocznicę aresztowania gen. S. Roweckiego "Grota" W osiemdziesiątą rocznicę aresztowania dowódcy Armii Krajowej - generała Stefana Roweckiego "Grota" - Archiwum Akt Nowych w Warszawie zaprezentowało oryginalne… » więcej 2023-07-02, godz. 08:00 100 lat temu urodziła się Wisława Szymborska, poetka, laureatka literackiego Nobla Sto lat temu, 2 lipca 1923 roku, urodziła się Wisława Szymborska, wybitna poetka, eseistka, laureatka literackiego Nobla. Nazywana "pierwszą damą polskiej… » więcej 2023-07-02, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 2 lipca » więcej 2023-07-01, godz. 10:00 80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz "Bór" Komorowski 80 lat temu - 1 lipca 1943 roku - po aresztowaniu przez gestapo generała Stefana Roweckiego "Grota", generał Tadeusz "Bór" Komorowski przejął dowodzenie Armią… » więcej 2023-07-01, godz. 08:00 Mija 43. rocznica protestów Lipca 1980 43 lata temu, 1 lipca 1980 roku, rząd PRL bez uprzedzenia wprowadził podwyżki cen niektórych gatunków mięs i wędlin, a to spowodowało masowe strajki. Lipiec… » więcej
176177178179180
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »